جان کری وزیر خارجه آمریکا درسفر یک روزه به بنگلادش و در دیدار با شیخ حسینه واجد، نخست وزیر این کشور، در مورد توسعه رواط دو جانبه بحث و تبادل نظر می کند.

محمد مهدی غفاری: درعین حال، بخشی از گفت و گوهای وزیر خارجه آمریکا با حسینه واجد، در باره آخرین تحولات منطقه جنوب آسیا و مسایل جهانی اعلام شده است. 

روابط بین آمریکا و بنگلادش، برخلاف پاکستان که متاثر از میزان پیشرفت واشنگتن در مبارزه علیه تروریسم تعریف می شود، به روابطی متعارف و رو به جلو، قلمداد می شود.

 با این حال، آمریکا به سیاق همیشگی که در مسایل داخلی کشورها مداخله می کند، از بنگلادش نیز می خواهد به خواست واشنگتن درباره مبارزه با تروریسم و فاصله گرفتن ازیک سونگری، عمل کند.

شیخ حسینه واجد، نخست وزیر سکولار بنگلادش در اجرای برنامه های خود، کمتر مورد انتقاد محافل سکولار و غربی بوده است.

حتی زمانی که بحث تصویب لایحه سیاست توسعه زنان در بنگلادش مطرح بود، این اقدام داکا با اعتراض علمای این کشور مواجه شد، اما محافل نزدیک به دیدگاههای آمریکا با تایید تصویب این لایحه، عملا در نقطه مقابل مخالفان دولت حسینه قرار گرفتند.

بحث بر سر این نیست که تصویب کدام قانون به سود جامعه بنگلادش و کدام به ضرر مردم این کشور است، بحث بر سر دخالت های گاه و بی گاه آمریکا در امور داخلی حتی در زمینه فرهگی، دیگر کشورها است.

این در حالی بود که برخورداری از سهم الارث برابر زنان با مردان، مغایر با جوهره دین اسلام و ضد آموزه های قرآنی است.

در مورد اینکه سیاست توسعه زنان به چه میزان باعث تقویت سکولاریسم در کشور توسعه نیافته بنگلادش می شود، پیامدهای آن را باید در میان مدت شاهد بود.

به تعبیر بسیاری از نخبگان سیاسی در بنگلادش، رقم خوردن چنین تحولاتی به معنای سوق یافتن این کشور به سمت اردوگاه غرب خواهد بود.

اقتصاد بنگلادش عمدتاً متکی به صنعت نساجی است و بندر چیتاگونگ به مبادی اصلی ورود و خروج کالای این کشور مشهور است.

اگرچه رشد ناخالص اقتصاد بنگلادش از سال 1990 به این سو، در نوسان بوده و گاهی به پنج در صد رسید و به سود طبقه متوسط بوده اما، این کشور در عرصه جهانی هنوز در رده فقیر ترین کشورهای جهان قرار دارد. 

سئوال این است، با توجه به سابقه روابط بنگلادش و آمریکا در چهاردهه گذشته، چرا نزدیک به 48 درصد کودکان غذای کافی ندارند و 49 درصد از مردم زیر خط فقر زندگی می کنند.

باید دید خانم حسینه به چه میزان دولت های غربی را مسئول عقب ماندگی کشورش می داند. بنگلادش با دو کشور بزرگ و تاثیر گذار منطقه مثل چین و هند دارای روابط پایداری است، روابطی که می تواند در میان مدت تاثیری بر اوضاع اقتصادی و صنعتی بنگلادش بگذارد.

به شرط تحقق این امر، احتمال اینکه رویکرد گرایش به آمریکا از سوی دولت داکا کم رنگ شود زیاد است.

بنا بر این یکی از اهداف جان کری وزیر خارجه آمریکا در سفر به بنگلادش اعطای اعتبار و دادن کمک باین کشور خواهد بود تا به زعم واشنگتن، موازنه ای برقرار شود. 

به نظر می رسد، خانم شیخ حسینه واجد، نخست وزیر بنگلادش نیز درپی حفظ مناسبات دوجانبه با آمریکا و تقویت آن با هدف جلب کمک ها از این کشور است.

نخست وزیر بنگلادش با ارایه رویکرد های خود نشان داد که داشتن روابطی پایدار با آمریکا هیچ تعارضی با مناسبات بنگلادش با چین و هند ندارد.