ترکیه چهارشنبه هفته گذشته به یک مرکز گردشگری در استان دهوک در منطقه کردستان عراق حمله کرد که در این حمله 11 کودک و زن کشته و شماری نیز زخمی شدند. این حمله واکنش‌های گسترده‌ای را در داخل عراق در پی داشته و دولت این کشور نیز از ترکیه به شورای امنیت شکایت کرد.
تنش در روابط ترکیه و عراق
ترکیه حمله به شمال عراق را به بهانه مبارزه با تروریسم بارها انجام داد. ترکیه تنها در 7 ماه گذشته 281 حمله به استان‌های دهوک، اربیل، سلیمانیه، موصل و کرکوک انجام داده است. در حالی که از سال 2015 تاکنون بر اثر حملات ارتش ترکیه 138 غیرنظامی در اقلیم کردستان کشته شده‌اند، تنها حمله چهارشنبه گذشته 11 کشته داشته است و همین آمار بالا نیز عامل اصلی خشمگین شدن مردم عراق و شکایت دولت این کشور به شورای امنیت بود.
«فواد حسین» وزیر خارجه عراق بامداد سه شنبه در نشست شورای امنیت ضمن درخواست از این شورا برای صدور قطعنامه‌ای که ترکیه را ملزم به خروج از عراق کند، گفت: "از شمال تا جنوب این کشور از تجاوز اخیر ترکیه به شمال عراق خشمگین هستند."
با این حال، «مولود چاووش اوغلو» وزیر خارجه ترکیه امروز چهارشنبه ضمن دفاع از ادامه مداخله کشورش در امور داخلی عراق و نقض حاکمیت عراق و سوریه، مدعی شد: "عراق نمی‌تواند تروریست‌ها را از خاک خود بیرون کند و ترکیه این کار را انجام می‌دهد."
این نوع موضع‌گیری‌ها نشان می‌دهد روابط ترکیه و عراق همچنان در مسیر تشدید تنش قرار دارد. رسانه‌های ترکیه‌ای از حمله سایبری از خاک عراق خبر دادند که به شکل مستقیم رسانه‌ها و هواپیمایی ترکیش ایرلاین را هدف قرار داده بود.
اتاق بازرگانی عراق که معمولاً باید به عنوان پیشران روابط اقتصادی با کشورهای خارجی باشد، پیشنهاد تحریم کالاهای ترک را ارائه کرده است. علاوه بر این، بسیاری از اصناف عراقی همچون صاحبان هتل، رستوران، فروشگاه‌ها و ... ارائه محصولات ساخت ترکیه را تحریم کردند. دفتر روادید ترکیه در کربلا، نجف و بصره نیز تعطیل شد.
همزمان با تحرکات اقتصادی اصناف و مردم ضد ترکیه، در بُعد نظامی نیز حملاتی علیه برخی از پایگاه‌های ترکیه در عراق انجام شد. گروه‌های مقاومت عراق مبارزه با اشغال‌گری ترکیه در عراق را در دستور کار خود قرار دادند.
پایگاه ترکیه در شمال عراق، هدف حملات راکتی قرار گرفت
آنکارا به بهانه «مبارزه با تروریسم» اقدام به احداث بیش از 30 پایگاه پلیس و ایست بازرسی در شمال عراق کرده است و از این مناطق به عنوان چتری امنیتی برای خود بهره می‌برد. با توجه به این تعداد پایگاه نظامی ترکیه در شمال عراق، به نظر می‌رسد حملات نظامی علیه پایگاه‌های ترکیه در عراق ادامه یابد.
تشدید تنش در روابط ترکیه و عراق در حالی است که به گفته فؤاد حسین، وزیر امور خارجه عراق، این کشور تاکنون 22 هزار و 700 مورد از تخلفات ترکیه را ثبت و 296 یادداشت اعتراضی به آنکارا ارائه کرده که این کشور نسبت به این اعتراض‌ها بی‌توجهی کرده است.
شکل‌گیری اجماع ملی در عراق در محکومیت اقدام ترکیه می‌تواند فشارها بر آنکارا را افزایش دهد، اما تجربه نشان می‌دهد ترکیه با گذر زمان باز هم به نقض حاکمیت عراق ادامه خواهد داد. تداوم تحریم کالاهای تولید ترکیه و کاهش حجم تجاری دو کشور و همچنین همسویی دولت محلی منطقه کردستان با دولت مرکزی بغداد در مواجهه با تهدیدهای ترکیه، می‌تواند زمینه کاهش نقش حاکمیت عراق از سوی ترکیه را فراهم کند.
نویسنده: سيدرضی عمادی
117
