«آنتونی بلینکن» ادعا کرد: "تا زمانی که پیشرفت برگشت ناپذیری در زمینه راه حل سیاسی سوریه رخ ندهد آنچه ما انجام نداده‌ایم و قصد نداریم انجام دهیم این است که از تلاش‌ها برای عادی‌سازی روابط یا احیای بشار اسد حمایت کنیم یا یک تحریم علیه سوریه را لغو کنیم یا موضع خود را برای مخالفت با بازسازی سوریه تغییر دهیم. ما معتقدیم این کار ضروری و حیاتی است."
آمریکا از سال 2012 به حضور دیپلماتیک خود در سوریه پایان داده است.
اظهارات بلینکن در حالی مطرح شده که به رغم خواسته واشنگتن، حتی کشورهای عرب متحد آمریکا که قبلا در جبهه واحدی در راستای سرنگونی دولت قانونی سوریه عمل می کردند، با تغییر آشکار در رویکرد قبلی خود به احیای روابط دیپلماتیک و اقتصادی خود با دولت بشار اسد پرداخته اند.
در این راستا، اردن که همسایه سوریه و از متحدان اصلی آمریکا در منطقه غرب آسیا بشمار می آید، اواخر ماه سپتامبر گذرگاه مرزی اصلی خود با سوریه را به طور کامل بازگشایی کرد تا تعاملات اقتصادی دو کشور از سر گرفته شود. این اقدام نمادی از تمایل کشورهای عربی برای تعامل مجدد با سوریه تلقی شده است.
هم چنین ملک عبدالله دوم پادشاه اردن برای نخستین بار در یک دهه گذشته در این ماه با بشار اسد صحبت کرد، در حالی که وزیران خارجه مصر و سوریه ماه گذشته در حاشیه مجمع عمومی سازمان ملل متحد در نیویورک ملاقات کردند، ملاقاتی که برای اولین بار در حدود یک دهه اخیر انجام شد.
روزنامه «واشنگتن پست» پس از انتشار گزارش‌های متعدد درباره توسعه روابط برخی ازکشورهای عربی با دمشق، در یادداشتی نوشت: "رئیس‌جمهور آمریکا به صورت ضمنی عادی‌سازی روابط با دولت بشار اسد را تأیید کرده است."
مخالفت جو بایدن با عادی سازی روابط با سوریه
با این حال موضع گیری صریح وزیر خارجه آمریکا در مخالفت با عادی سازی روابط با سوریه نشان می دهد که دولت «جو بایدن» نیز همانند دولت های قبلی آمریکا خواهان فروپاشی دولت قانونی سوریه بوده و لذا با هرگونه اقدامی که متضمن به رسمیت شناختن و یا تقویت آن باشد مخالفت می کند.
با این حال کشورهایی مانند امارات و عربستان که تا قبل از این در جبهه واحدی در کنار آمریکا خواهان سرنگونی «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه بودند اکنون به روشنی دریافته اند که سیاست ها و اقدامات جبهه غربی - عربی به همراه ترکیه در این زمینه با شکست کامل مواجه شده و گروه های تروریستی مورد حمایت آنها که آمریکا و این کشورها به منظور سرنگونی دولت قانونی سوریه به تجهیز و حمایت گسترده لجستیکی و مالی از آنها پرداخته بودند نابود شده اند. اکنون فقط بقایای آنها در استان ادلب سوریه با حمایت ترکیه و غربی ها به حیات خود ادامه می دهند.
«تام اوکانر» تحلیلگر سیاسی می گوید: "بسیاری از کشورهایی که 10 سال پیش با سوریه قطع رابطه کرده بودند اکنون با درک واقعیت‌های جدید از بازگشت بشار اسد استقبال می‌کنند و این علی‌رغم مخالفت‌های ادامه‌دار آمریکا با حکومت او است."
در این راستا امارات، بحرین و عمان سفارت های خود در دمشق را بازگشایی کرده و عربستان سعودی نیز رایزنی ها با سوریه را برای عادی سازی روابط ادامه می دهد. عادی سازی روابط سوریه با عراق و لبنان نیز در جریان است.
مساله مهم این است که سیاست ها و اقدامات جو بایدن رئیس جمهور آمریکا به ویژه خروج مفتضحانه آمریکا از افغانستان و پشت کردن به دولت کابل، به کشورهای عرب متحد واشنگتن در منطقه نشان داد که هیچ اعتمادی به قول ها و تعهدات آمریکا درباره حفاظت از آنها وجود ندارد و آنها بایستی با توجه به واقعیات منطقه از جمله قبول شکست سیاست ها و اقدامات خود در سوریه در برابر محور مقاومت باید به احیای روابط شان با دمشق بپردازند.
برای این کشورها سوریه و موقعیت آن از اهمیت غیر قابل انکاری برخوردار است و لذا حاضر نیستند تا هم چنان با سیاست شکست خورده واشنگتن در قبال سوریه همراهی کنند. بی توجهی کشورهای عربی به خواسته دولت بایدن درعین حال نشانگر کاهش قابل توجه اعتبار آمریکا نزد متحدان منطقه ای آن در غرب آسیا است.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
117
