اگرچه در تنش درون عربی میان قطر و چهار کشور عربستان، امارات، بحرین و مصر، درگیری اصلی میان دوحه و ریاض است، اما پیروی دولت امارات از سیاستهای دولت سعودی سبب شکلگیری تنش با دوحه شد، به نحوی که دولت قطر ژوئن 2018 با متهم کردن امارات به نقض حقوق شهروندان قطری از ابوظبی به دیوان بینالمللی دادگستری شکایت کرد.
علت این شکایت تبعیض علیه شهروندان قطری توسط امارات بود. برای مثال، دولت امارات ضمن اینکه شهروندان قطری ساکن امارات را مجبور به ترک خانههای خود کرد، به دانش آموزان قطری نیز اجاز شرکت در امتحانات را نداده است. پس از شکایت قطر، دولت امارات تلاش کرد صلاحیت دیوان بینالمللی دادگستری را برای رسیدگی به این موضوع زیر سوال ببرد، اما دیوان ضمن اینکه صلاحیت خود را به رسمیت شناخت، رای نهایی را نیز به نفع دولت قطر صادر کرد.
دیوان بینالمللی دادگستری در لاهه اعلام کرد امارات متحده عربی با اعمال تحریم، حقوق شهروندان قطری را نقض کرده است. این دادگاه همچنین اعلام کرد امارات ملزم به رعایت و احترام به حقوق فردی بر اساس کنوانسیون بین المللی ضد تبعیض نژادی است.
صرفنظر از اینکه آیا دولت امارات باید به رای دیوان احترام بگذارد و حقوق زیاندیدگان از این تبعیض را جبران کند یا خیر، در این رای چند نکته مهم وجود دارد.
اول اینکه، تبعیت غیرعقلانی امارات از عربستان سعودی در موضوعات مختلف از جمله در تنش با قطر هم سازگار با منافع ابوظبی نیست و هم اینکه سبب شریک شدن امارات در جنایتهای حقوق بشری عربستان میشود. علاوه بر بحران قطر که البته نقض حقوق بشر در این بحران تبعات جانی نداشته، امارات در جنگ علیه یمن نیز با آل سعود همسو شده و در شکل گیری فاجعه انسانی در یمن نقش مهمی دارد.
دوم اینکه، تبعیت کورکورانه از سیاستهای آل سعود سبب بروز و شدت گرفتن اختلافهای داخلی در امارات شده است، زیرا شماری از دولتمردان و شاهزادگان اماراتی از این تبعیت که به نوعی استقلال این کشور را زیر سوال برده و جایگاه ابوظبی را تا حد یکی از ایالتهای عربستان تنزل داده، شدیداً ناراضی هستند. برخی شاهزادههای اماراتی از اینکه کشورهای عربی از جمله امارات فاجعه انسانی را در یک کشور عربی ایجاد کردند، جنگ علیه یمن را زیر سوال میبرند.
علاوه بر این، برخی مراکز مطالعاتی در ارزیابی هزینههای امارات برای جنگ یمن، هزینه سالانه امارات را حدود 16 میلیارد دلار عنوان کردند که البته جدای از رشوههایی است که به کشورهای دیگر برای حضور در ائتلاف سعودی پرداخت میشود. شاهزادگان منتقد این جنگ عنوان میکنند این هزینههای هنگفت باید در جهت تقویت قدرت نرم امارات به کار گرفته شود، نه اینکه چهره این کشور را به عنوان جنگطلب و ناقض حقوق بشر تخریب کند که این نتیجه تبعیت از آل سعود است.
نویسنده: سید رضی عمادی
137/120
بیشتر بخوانید:
رای دیوان لاهه به نفع قطر و علیه امارات
اذعان دیرهنگام امارات به ناکامی در جنگ یمن/ تحلیل
قطر برای چندمین بار از امارات شکایت کرد