روابط ایران و عربستان سعودی از مارس ۲۰۲۳ وارد دوره تازهای شده است و دو کشور پس از هفت سال تنش، در مسیر توسعه روابط دوجانبه گام برداشتند.
یکی از نشانههای عزم تهران و ریاض برای توسعه روابط دوجانبه سفرهای دیپلماتیک است که میان طرفین انجام میشود و مقامات سیاسی ایران و عربستان سعودی به ریاض و تهران سفر و با هم دیدار و درباره تحولات منطقه و روابط دوجانبه گفتگو میکنند.
در کمتر از دو ماه اخیر چند سفر دیپلماتیک از سوی مقامات دو کشور انجام شده است. «سیدعباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران یک ماه قبل در اوایل اکتبر به ریاض پایتخت عربستان سعودی سفر و علاوه بر دیدار با وزیر امور خارجه این کشور با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی نیز دیدار کرد.
«کاظم غریب آبادی» معاون حقوقی و بینالمللی وزیرخارجه ایران نیز در روزهای گذشته به عربستان سفر کرده بود. همچنین «محمدرضا عارف» معاون اول رئیس جمهور و سیدعباس عراقچی وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران امروز به عربستان سعودی سفر کردند.
در همین حال، «مسعود پزشکیان» رئیس جمهوری اسلامی ایران روز گذشته در گفت وگوی تلفنی با «محمد بن سلمان» ولیعهد عربستان سعودی بر تمایل ایران برای گسترش روابط دوجانبه و همکاریهای منطقهای با عربستان سعودی تاکید کرد.
ولیعهد سعودی نیز در این گفتگو خاطرنشان کرد: روابط ایران و عربستان در یک نقطه عطف تاریخی قرار دارد و امیدوارم در همه زمینهها به عالیترین سطوح ارتقا یابد.
نکته مهم این است که سفر رئیس کل نیروهای مسلح عربستان سعودی به تهران در مقطع کنونی می تواند اهمیتی مضاعف داشته باشد زیرا بر خلاف دیدارهای سیاسی و دیپلماتیک، سفرمقامات نظامی دو کشور کمتر انجام می شود.
این موضوع نشان میدهد که روابط ایران و عربستان در مسیر درستی قرار دارد و تحت تاثیر رخدادهای دیگر کشورها و یا ناامنی کنونی در منطقه غرب آسیا قرار نگرفته است.
این دیدار چند روز پس از آن برگزار میشود که «دونالد ترامپ»، توانست با پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا بار دیگر در آستانه ورود به کاخ سفید قرار گیرد. در دور نخست ریاست جمهوری ترامپ، تهران و ریاض روابط پرتنشی داشتند.
رسانهها جزئیات چندانی از دیدار روسای ستاد کل نیروهای مسلح ایران و عربستان سعودی منتشر نکردهاند، اما برخی رسانه ها گزارش دادند سرلشکر محمد باقری در این دیدار اعلام کرد: ایران علاقهمند است نیروی دریایی عربستان در سال آینده به عنوان شرکتکننده یا ناظر به رزمایش دریایی ایران در خلیج فارس بپیوندد.
نکته پایانی اینکه دیدارهای دیپلماتیک و همچنین اظهارات مقامات عربستان و ایران نشان میدهد که دو کشور تعمیق روابط دوجانبه را به عنوان اولویت و دستور کار نخست خود در نظر گرفته اند .
وبگاه «دویچه وله» آلمان به بهانه سفر رئیس ستاد کل ارتش عربستان سعودی به ایران، با اشاره به روند ترمیم مناسبات بین این دو کشور مهم منطقه نوشت: "پس از توافق بر سر عادی سازی روابط بین ایران و عربستان سعودی که با میانجیگری چین در سال 2023 انجام شد، این دو رقیب منطقه ای اکنون خواهان تعمیق روابط خود هستند."
واضح است که تعمیق روابط ایران و عربستان به عنوان دو بازیگر مهم در تحولات منطقه می تواند برای حل و فصل بحران های کنونی از جمله مسئله فلسطین نیز بسیار حائز اهمیت باشد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117