روابط عربستان سعودی و آمریکا در 15 ماه اخیر قابل مقایسه با 4 سال قبل از آن نبود. ریاض و واشنگتن در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» روابط نزدیکی داشتند، اما با روی کار آمدن «جو بایدن» و انتقادهای وی از وضعیت حقوق بشر در عربستان و به خصوص سیاستها و رفتارهای محمد بن سلمان، ولیعهد، روابط دو کشور با چالش مواجه شد.
جو بایدن در 15 ماه گذشته هیچ دیداری با ملک سلمان، پادشاه سعودی نداشته و حتی یک بار نیز با محمدبن سلمان، ولیعهد سعودی به صورت تلفنی گفت وگو نکرده است.
نوع سیاست و رفتار جو بایدن با عربستان سبب شد محمدبن سلمان اوایل ماه جاری میلادی در مصاحبه با پایگاه آمریکایی آتلانتیک از واشنگتن انتقاد کرد و خواستار این شد که آمریکا در مسایل داخلی عربستان مداخله نکند.
حتی بن سلمان آشکارا از سیاستهای آمریکا در افغانستان انتقاد کرد و گفت: "عربستان عاملان قتل خاشقجی را مجازات کرد، اما کسی به خاطر جنایات مشابهی مانند بمبگذاری در مجالس عروسی افغانستان مجازات نشده است."
محمدبن سلمان همچنین در پاسخ به این سوال که آیا بایدن درباره او دچار فهم اشتباه شده است؟ گفت: "به سادگی، البته من اهمیتی نمیدهم.» وی افزود: «ما حق نداریم در آمریکا برای شما امر و نهی کنیم؛ همین طور برعکس آنها نیز حق ندارند در امور داخلی ما دخالت کنند."
با وجود این انتقادها، روزنامه آمریکایی «وال استریت ژورنال» امروز خبر داد که دولت جو بایدن تعداد قابل توجهی موشک رهگیر سامانه پاتریوت را در ماه گذشته به عربستان سعودی منتقل کرده و به درخواست ریاض برای فروش و تأمین مجدد تجهیزات پاسخ مثبت داده است.
این روزنامه آمریکایی خاطرنشان کرد که روابط آمریکا و عربستان سعودی پس از آنکه دولت بایدن تصمیم گرفت نام حوثیهای یمن را از آنچه لیست تروریستی خوانده شده، خط بزند، کمرنگ شده است.
اقدام دولت آمریکا در فروش موشکهای پاتریوت به عربستان حاوی چند نکته مهم است:
اول اینکه؛ آمریکا همچنان خواستار این است که عربستان در زمره واردکنندگان اصلی سلاح از این کشور باقی بماند. به عبارت دیگر، آمریکا همچنان عربستان را «گاو شیرده» مینامند که پیش از این ترامپ عنوان کرده بود. آمریکا روی دلارهای نفتی عربستان از طریق فروش سلاح به این کشور حساب ویژهای باز کرده است.
دوم اینکه؛ آمریکا هنوز رسماً و به طور جدی خواستار پایان دادن به جنگ عربستان علیه یمن نیست و اظهاراتی که در این خصوص بیان میکند صرفاً سیاست اعلامی واشنگتن است و در عمل همچنان در قالب فروش تسلیحات از عربستان حمایت میکند.
سوم اینکه؛ عربستان سعودی در جنگ علیه یمن ناکام بوده و پس از افزایش حملههای یمنیها از آمریکا خواست موشکهای بیشتری در اختیار این کشور قرار دهد. مقامات سعودی به آمریکا اعلام کرده بودند که ذخایر موشکی آنها رو به اتمام است. با این حال، آمریکا همچنان به تحقیر کردن عربستان ادامه میدهد زیرا موشکهای جدید را با تأخیر چند ماهه در اختیار ریاض قرار داده است.
نویسنده: سيدرضی عمادی
117