این دو تصویر می‌توانند در کنار هم و یا بر روی یکدیگر قرار گرفته و یا ترکیبی از این دو حالت وجود داشته باشد. به غیر از مشکلات به وجود آمده در حرکت کردن و راه رفتن به دلیل دیدن دو عدد از هر چیز، دوبینی می‌تواند باعث اختلال در تعادل، حرکات مختلف و توانایی خواندن نیز بشود.
اگر دوبینی پس از مدتی از بین نرود، می‌تواند نشانه وجود یک عارضه مغزی خطرناک در فرد بوده و لازم است تا هر چه سریع تر به پزشک مراجعه شود. اکثر افراد ابتدا به متخصص چشم مراجعه می‌کنند در صورتی که اگر عارضه مانند بیماری التهاب عصب بینایی به نظر می‌رسد مهم است که به متخصص مغز و اعصاب مراجعه شود.
هر کدام از چشم ها برای خودش تصویری از محیط اطراف را ایجاد می‌کند. دو تصویر ایجاد شده توسط دو چشم توسط مغز با هم ترکیب شده و یک تصویر شفاف را ایجاد می‌کنند.
اگر عضلات حرکت دهنده چشم‌ها و یا اعصاب این عضلات دچار آسیب شوند، ممکن است فرد دچار دوبینی شود. در برخی از موارد ممکن است دو چشم در توازن کامل با یکدیگر قرار نداشته باشند که به این عارضه لوچ بودن گفته می‌شود.
لوچ بودن چشم‌ها به خصوص در کودکان رواج دارد ولی لزوماً باعث ایجاد دوبینی نمی‌شود. به غیر از لوچی چشم‌ها، عارضه‌های دیگری هم وجود دارند که می‌توانند باعث دوبینی چشم شوند که به بررسی آن ها می پردازیم.
یکی از عارضه هایی که می تواند دوبینی ایجاد کند، تغییر در عملکرد غده تیروئید است مانند بیماری گریوز که بر روی عضلات خارجی که چشم را حرکت می‌دهند اثر می گذارد. سکته مغزی یا حمله ایسکمی زودگذر نیز علت دیگری می تواند باشد، زیرا عروق خونی تغذیه کننده مغز و یا اعصاب کنترل کننده عضلات حرکت دهنده چشم ممکن است آسیب ببینند.
آنوریسم نیز که یک بیرون زدگی در یک رگ خونی است، می‌تواند عصب کنترل کننده عضله حرکت دهنده چشم را تحت فشار قرار دهد.
نارسایی تقارب، عارضه دیگری است که در ایجاد دوبینی می تواند موثر باشد. در این عارضه، چشم‌ها هماهنگ با هم کار نمی‌کنند. علت این عارضه نامعلوم است ولی تصور می‌شود که تنظیم نبودن عضلات حرکت دهنده چشم‌ها با یکدیگر عامل ایجاد این عارضه است.
کراتوکونوس یا قوز قرنیه نیز که یک بیماری تخریبی چشم است و باعث نازک شدن قرنیه و گرفتن شکل مخروط مانند در آن می‌شود، نیز در دوبینی موثر است.
همچنین عروق خونی تغذیه کننده شبکیه در پشت چشم ممکن است در اثر دیابت آسیب ببینند.
از دیگر بیماری های موثر در دوبینی میاستنی گراویس است. این عارضه می‌تواند باعث ضعف در عضلات بدن، از جمله عضلات حرکت دهنده چشم‌ها شود.
همچنین یک تومور یا توده در پشت چشم‌ها می‌تواند حرکت چشم را مختل کرده و باعث آسیب دیدن عصب بینایی شود. بیماری ام اس که یک بیماری که دستگاه عصبی مرکزی را درگیر می‌کند می تواند عصب بینایی را نیز درگیر کند.
ضربه به سر آسیب فیزیکی به مغز، اعصاب، عضلات و یا حدقه چشم نیز ممکن است باعث ایجاد محدودیت برای حرکت چشم‌ها شوند. آسیب‌هایی به سر مانند ضربه مغزی نیز می‌توانند به طور موقت باعث ایجاد دوبینی شوند. همچنین دوبینی موقت ممکن است در اثر مسمومیت با الکل و یا استفاده از بنزودیازپین، داروهای مخدر و یا برخی از داروهای خاص استفاده شده برای درمان تشنج و صرع ایجاد شود.
یک نوع دوبینی هم وجود دارد که به آن دوبینی یک چشمی گفته می شود. این نوع دوبینی زمانی به وجود می آید که زمانی که یکی از چشم‌های خود را می‌بندید هم وجود داشته باشد. این نوع دوبینی نسبت به دوبینی دوچشمی شیوع کمتری داشته و ممکن است به دلیل عارضه‌هایی چون آستیگماتیسم، خشکی چشم، کبودی چشم، بد شکلی عدسی چشم و بد شکلی در شبکیه چشم ایجاد شود.
از آن جا که علل ایجاد دوبینی بسیار متعددند، تشخیص را برای پزشک مشکل تر می کند.چرا که بیماری که به دوبینی مبتلا شده است ممکن است به عارضه خفیفی چون خشکی چشم مبتلا بوده و یا عارضه‌های خطرناکی چون تومور کرانیال او را درگیر کرده باشند.
علت این عارضه ممکن است مانند انسفالوپاتی ورنیکه بسیار نادر و یا مثل نارسایی تقارب بسیار شایع باشد. پزشک در تشخیص اولیه، تک چشمی یا دوچشمی بودن دوبینی را مشخص می کند. چون در صورتی که دوبینی به صورت دوچشمی وجود داشته باشد، احتمالا مشکل از چشم‌ها بوده و اعصاب سالمند درنتیجه عارضه جدیت کمتری خواهد داشت.
اما تشخیص دوبینی در کودکان دشوارتر است. زیرا کودکان نمی‌توانند وضعیت خود را به خوبی توصیف کنند. مواردی که می تواند ما را حساس کنند شامل لوچ کردن و یا نازک کردن چشم‌ها برای دیدن، گرفتن یک چشم با دست، چرخاندن سر به شکل غیرطبیعی، نگاه کردن به اجسام از بغل به جای نگاه کردن به آن‌ها از جلو، حرکت دادن چشم‌ها به چپ و راست، می باشد.
روش هایی که متخصصان برای درمان دوبینی به کار می برند متفاوت است. زمانی که چشم‌ها به عدم توازن دچار شده باشند ممکن است دوبینی رخ دهد. در موارد خفیف تر این عارضه آزاردهنده نبوده و کاری برای آن انجام نمی‌شود.
در صورتی که دوبینی به هنگام مستقیم نگاه کردن در کارهای شما اختلال ایجاد می‌کند، پزشک شما ممکن است از روش‌های درمانی دیگر استفاده کند. استفاده از چشم بند و یا نوار بر روی یکی از چشم‌ها می‌تواند علائم دوبینی چشم را از بین ببرد ولی این کار عارضه را درمان نخواهد کرد.
متخصصین لوچی بزرگسالان می‌توانند در عینک شما یک منشور کار گذاشته و بدین شکل، عدم توازن در تصاویر ایجاد شده توسط چشم‌ها را درمان کنند.
در صورتی که از دست دادن بینایی و یا دوبینی در اثر یک عارضه موجود مثل ام اس، دیابت، فشار بیش از حد و سکته مغزی ایجاد شده است، روش‌های درمانی استفاده شده برای این عارضه‌ها نیز می‌توانند به رفع دوبینی کمک کنند.
در روش بازتوانی بینایی، متخصصین ما به شما آموزش خواهند داد که چگونه به بهترین شکل از بینایی خود استفاده کنید و به شما کمک می‌کنند تا بهترین وسایل کمکی را برای استفاده مطلوب از بینایی خود پیدا کنید.
اما بعضی مواقع انجام عمل جراحی برای ترمیم مشکلات مربوط به عضلات و اعصاب ضروری است. به طور مختصر به برخی از این روش ها خواهیم پرداخت.
یکی از این روش ها، جراحی هایی است که بر روی عضلات چشم انجام می شود و توازن چشم‌ها را اصلاح می‌کنند. برداشتن تومور و یا درمان آنوریسم هم روشی است که باعث برداشته شدن فشار از روی اعصاب کرانیال خواهد شد. عمل جراحی که در آن جراح تکه‌هایی از استخوان حدقه چشم را برمی‌دارد نیز روش دیگری است تا فشار وارده به چشم به دلیل التهاب در حدقه که ممکن است باعث دوبینی شده باشد از بین برود.
مصرف دارو همواره یکی از روش های اولیه و ساده درمان بیماری هاست. به طور اختصاصی در درمان این بیماری، برای علل کمتر شایع دوبینی و تاری دید، از داروهای ضد التهابی استفاده می شود و می‌توانند التهاب اعصاب و بافت های اطراف چشم را کاهش دهند.
این داروها حاوی استروئید و موادی هستند که دستگاه ایمنی بدن را سرکوب می‌کند. اما در صورتی که دوبینی به علت میاستنی گراویس و یا بیماری‌های تیروئیدی ایجاد شده باشد، داروهای اصلاح کننده عملکرد دستگاه ایمنی می‌توانند مفید واقع شوند.
لیدا مکتبی
117
