در این زمینه، وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان با انتشار بیانیه ای، اعلام کرد: "ارمنستان نباید در روند مذاکرات، شرط و شروط تعیین کند."
پیش از این، نخست وزیر ارمنستان از دولت الهام علی اف خواسته بود: "به منظور جلوگیری ازادامه درگیری ها درمرزهای مشترک باکو و ایروان، نیروهای بین المللی درخطوط تماس مستقر شوند."
در همین حال، نیکول پاشینیان با متهم کردن جمهوری آذربایجان به هدف قرار دادن حاکمیت ارمنستان اعلام کرد: "جمهوری آذربایجان حملات جدیدی را علیه حاکمیت و دموکراسی در ارمنستان ترتیب داده است که این حملات باید متوقف شوند."
با وجود امضای توافقنامه ده ماده ای صلح در نیمه شب نهم ماه نوامبر سال 2020 میلادی و برقراری آرامش نسبی درمرزهای جمهوری آذربایجان و ارمنستان درطول نزدیک به دو سال گذشته، در ماه های اخیر درگیری های مرزی میان نیروهای آذری و ارمنی از سر گرفته شده است.
پس از امضای توافقنامه صلح قره باغ، رئیس جمهوری آذربایجان از دولت ایروان خواسته است از استان جنوبی «سیونیک» ارمنستان به جمهوری خودمختار نخجوان دالانی به این کشور واگذار شود.
الهام علی اف این دالان را زنگزور نامگذاری کرده است. دولت ارمنستان با دادن دالان به جمهوری آذربایجان مخالفت کرده است. مقام های ارمنستان تاکید کرده اند که پیش از این دولت ترکیه نیز از ارمنستان درخواست مشابهی مطرح کرده است. در حقیقت، مقام های ترکیه پس از مخالفت مقام های ارمنستان، از دولت الهام علی اف خواسته اند از ارمنستان چنین دالانی را درخواست کنند.
به هر حال پس ازمخالفت مقام های ارمنستان با واگذاری دالان، رئیس جمهوری آذربایجان بارها تاکید کرده است: "اگر ارمنستان با واگذاری دالان موافقت نکند، به زور از این کشور دالانی به موازات مرزهای ایران دریافت خواهیم کرد."
ارتش جمهوری آذربایجان نقض کننده آتش بس در خطوط تماس با ارمنستان
در واقع، پس از تهدیدهای رئیس جمهوری آذربایجان، دور جدید درگیری های باکو و ایروان آغاز شده است. با اظهارات اخیر مقام های باکو به ویژه رئیس جمهوری آذربایجان، تردیدی باقی نمی ماند که ارتش این کشور نقض کننده آتش بس در خطوط تماس است. زیرا مقام های دولت الهام علی اف اهدافی غیر از توافقنامه ده ماده ای صلح را در سر می پرورانند.
در همین ارتباط، «ویکتور نادین رافسکی» ترک شناس مشهور و کارشناس سیاسی روسیه، معتقد است: "ارمنستان همواره مانعی بر سر راه اجرای طرح دالان از جنوب این کشور به نخجوان بوده است و امروز ترکیه و جمهوری آذربایجان در تلاش هستند تا از فرصت هایی که پس از جنگ 44 روزه به وجود آمده است، برای خنثی سازی نقش ارمنستان استفاده کنند."
این کارشناس برجسته روس در عین حال، گفته است: "ناسازگاری مقام های دولت الهام علی اف باکو در زمینه عادی سازی روابط با ارمنستان، از حمایت های ترکیه و موضوع مخالفت ارمنستان با واگذاری دالان ناشی می شود."
به هر حال، اخیرا پس ازدیدار سران باکو و ایروان با رئیس شورای اروپا، مقام های دولت ایروان تلاش کرده اند تا به منظور پایان دادن به تنش های مرزی از نیروهای صلح بان بین المللی از جمله اتحادیه اروپا کمک بگیرند، اما دولت مردان باکو با این درخواست مخالفت کرده اند.
به نظر می رسد مقام های دولت الهام علی اف ترجیح می دهند به جای نیروهای پاسدار صلح بین المللی، از مطرح شدن هر گونه شرطی برای عادی سازی وضعیت مرزها در خطوط تماس، پیشگیری کنند؛ دلیل این امر نیز مشخص است.
مقام های دولت الهام علی اف تلاش می کنند با ایجاد کشتار مصنوعی از سربازان ارمنی، مقام های دولت پاشینیان را به واگذاری دالان مجبور کنند.
این در حالی است که مقام های ارمنی با وجود فشارهای چشمگیر موجود، تاکنون به خواسته طرف آذری و ترک تن نداده اند. زیرا در صورت تن دادن به خواسته آن ها، چنین به نظر می رسد که سند نابودی و اضمحلال ارمنستان را امضا کرده اند و تنها راه تنفس ارمنستان را که از مرزهای ایران است، از دست خواهند داد و به مرزهای جمهوری آذربایجان و ترکیه وابسته خواهند شد.
نویسنده: محمدعلی طالبی
117
