«سرگئی ریابکوف» در مصاحبه‌ای اظهار داشت: "این پیمان سال‌هاست کارساز نبوده است، بنابراین خروج ما از آن نمی‌تواند وضعیت را بدتر کند."
وی افزود: "کسانی که هنوز امیدوارند ما به پیمان نیروهای مسلح متعارف اروپا بازگردیم باید از این توهم دست بردارند زیرا این معاهده مغایر منافع امنیتی روسیه است. غرب باید این واقعیت آشکار را بپذیرد."
گفتنی است دولت روسیه روز چهارشنبه با انتشار بیانیه‌ای در پورتال رسمی خود الغای پیمان نیروهای مسلح متعارف اروپا را اعلام کرد.
در این بیانیه تاکید شده که «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهور روسیه، سرگئی ریابکوف معاون وزیر خارجه این کشور را به عنوان نماینده خود به هنگام بررسی الغای این پیمان در پارلمان روسیه معرفی کرده است.
در بیانیه دولت روسیه آمده است که انتصاب ریابکوف به عنوان نماینده رسمی رئیس جمهور روسیه به معنای الغای پیمان نیروهای مسلح متعارف اروپا امضا شده در 19 نوامبر 1990 است.
تاکید روسیه بر عدم بازگشت به پیمان نیروهای مسلح متعارف اروپا با توجه به تحولات امنیتی قابل توجه و مهمی که قاره اروپا در دو سال اخیر به ویژه پس از وقوع جنگ اوکراین با آن مواجه بوده است معنا پیدا می کند.
از دیدگاه مسکو این پیمان به دلیل اقدامات خصمانه کشورهای عضو ناتو و متحدان آنها نابود شده و شرایط به منظور ارائه جایگزینی برای آن فراهم نیست.
نگاهی به پیمان نیروهای متعارف اروپا
پیمان نیروهای متعارف اروپا در سال های آخر دوره جنگ سرد مورد مذاکره و توافق قرار گرفت و ضمن آن قرار شد محدودیت های جامع بر اقلام اصلی تسلیحاتی وضع شود و تسلیحات اضافی منهدم شوند.
این پیمان محدودیت های مشابهی بر دو گروه از کشور های عضو یعنی کشور های عضو پیمان ناتو وکشور های عضو پیمان ورشو پیشنهاد کرده بود.
نیروهای متعارف اروپا در نوامبر 1990 تصویب و از ژوئیه 1992 به مورد اجرا در آمد و در سال 1999 به روز شد. در دوره پس از جنگ سرد با توجه به خوش بینی که در زمینه از بین رفتن تهدیدات امنیتی با توجه به انحلال پیمان ورشو و فروپاشی شوروی به وجود آمده بود، بسیاری از کشور های اروپایی به پیمان مذکور پیوستند.
در این پیمان با تعیین سقف نیروها و تجهیزات نظامی عمده برای کشورهای اروپایی از اقیانوس اطلس تا کوه های اورال، راهکارهای نظارتی نیز برای اطمینان از رعایت سقف مشخص شده در آن پیش بینی شده است.
در این پیمان رعایت سقف مشخصی در زمینه تعداد پنج گروه از تسلیحات بزرگ شامل تانک، خودرو زرهی، توپ های دارای کالیبر بزرگتر از 100 میلی متر، هواپیما های جنگنده و بالگردهای رزمی و همچنین تبادل اطلاعات متقابل و بازرسی‌های گسترده از تاسیسات نظامی بین کشورهای عضو این پیمان وجود دارد.
بر اساس این پیمان میزان تسلیحات متعارف در اروپا محدود بوده و روسیه نمی توانست در بخش اروپایی خود بیش از میزان تعیین شده سلاح های متعارف از قبیل تانک و نفربر زرهی مستقر کند.
روسیه در اواخر دوره زمامداری جرج دبلیو بوش رئیس جمهور سابق امریکا در ژوئیه 2007 در اعتراض به تداوم طرح استقرار سپر موشکی در اروپا از پیمان نیروهای متعارف اروپا خارج شد و از آن هنگام تاکنون از بازگشت به این پیمان خودداری کرده بود.
روسیه به شدت با این طرح امریکا مخالفت کرده و تحقق آن را تهدیدی برای امنیت ملی خود دانست و به همین جهت به عنوان اقدامی تهدید آمیز از پیمان نیروهای متعارف در اروپا خارج شد.
پس از آن آمریکا در پاسخ به خروج روسیه از پیمان نیروهای متعارف در اروپا، اجرای تعهدات خود در چارچوب این پیمان را متوقف ساخت و دیگر اعضای ناتو نیز در این زمینه از آمریکا پیروی کردند.
البته خروج مسکو از این پیمان هر گونه مانع برای تحرک و انتقال نیورهای نظامی خود در قلمرو و مرزهای این کشور را از میان برداشت و بدین ترتیب مسکو توانست برای علمیات نظامی ویژه در اوکراین نیروهایش را در مرزهای مشترک با اوکراین و بلاروس مستقر نماید.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117
