ایران پرس- چند ماه پس از سلسله حوادث تروریستی در سریلانکا، رئیس جمهور این کشور با توافق نظامی کشورش با آمریکا مخالفت کرد.

"مایتریپالا سیریسنا" Maithripala Sirisena با خیانت توصیف کردن متن پیش نویس موافقتنامه این کشور با آمریکا گفت اجازه نخواهد داد این متن نهایی شود. وی تاکید کرد دولت کلمبو با توافقنامه‌ای که حاکمیت و استقلال کشور را تضعیف کند، موافقت نخواهد کرد.

سیریسنا افزود اجازه نخواهد داد قرارداد نظامی پیشنهادی با آمریکا که امکان دسترسی آزاد نظامیان این کشور به بنادرسریلانکا را فراهم خواهد کرد، منعقد شود.

مخالفت مایتریپالا سیریسنا با توافق نظامی کشورش با آمریکا قبل از هر چیز به تلاشهای تازه آمریکا برای گسترش حوزه نفوذ این کشور در مناطق راهبردی آسیا با هدف کنترل بیشتر چین است. 

موقعیت راهبردی سریلانکا در اقیانوس هند و قرار گرفتن این کشور در مسیر تردد کشتی های غول پیکر تجاری و نفتکش ها سبب شده است تا دولت دونالد ترامپ که سودای کنترل چین را در سر می پروراند بیشتر تلاش کند تا به سریلانکا نزدیک شود. 

به نظر می رسد که دولت آمریکا بر این باور بود که انفجارهای تروریستی ماه آوریل در سریلانکا با صدها کشته و زخمی سبب خواهد شد تا این کشور با هدف تامین بهتر امنیت خود توافق نظامی و امنیتی با آمریکا را بپذیرد. دقیقا در چنین فضایی بود که مقامات آمریکایی برای انعقاد توافق نظامی و دسترسی نظامیان این کشور به بنادر راهبردی سریلانکا به دولت کلمبو نزدیک شدند.  

سیاست آمریکا برای نزدیک شدن به سریلانکا و دیگر کشورهای دارای موقعیت راهبردی در آسیا، با این هدف پیگیری می شود تا به زعم این کشور از نفوذ و جایگاه چین در آسیا و تلاش این کشور برای گسترداندن حوزه نفوذ خود به دیگر مناطق آسیا بکاهد. 

مایکل کالینز، کارشناس مسائل خاور دور در سازمان اطلاعات مرکزی آمریکا /سیا/ می گوید:

"چین نسبت به روسیه بیشترین تهدید را برای آمریکا ایجاد می کند. پکن در قبال استراتژی آمریکا که می خواهد کشورهای منطقه را علیه چین در یک خط مشترک قرار دهد، قصد دارد مشکلات در دریای چین جنوبی به ویژه در منطقه جنوب شرق آسیا «ASEAN» را با مذاکره و امضای قراردادهای دوجانبه با کشورهای متحد سنتی واشنگتن حل کند. چین همچنین با تاسیس نخستین پایگاه نظامی خارجی خود در جیبوتی و خریداری 70 درصد سهام یکی از بنادر مهم در سریلانکا به رقیب اصلی آمریکا در سطح جهان تبدیل شده است."

سریلانکا یکی از کشورهایی است که چین با اهداف متعددی از جمله اجرایی کردن طرح "یک کمربند یک راه" سرمایه گذاریهای کلانی را در این کشور انجام داده است. 

دولت سریلانکا اخیرا بندر هامبانتوتا Hambantota از بنادر راهبردی خود در جنوب این کشور را برای 99 سال به چین اجاره داد. این بندر در مسیر شلوغ ترین راه کشتیرانی شرق-غرب در جهان واقع شده است. 

بنابراین با توجه به برنامه های کلان آمریکا برای مهار چین و استفاده ابزاری این کشور از بازیگران منطقه ای به نظر می رسد مقامات سریلانکا به خوبی متوجه شده اند که باید کشورشان را از این رقابتهای مسموم دور نگه دارند. دقیقا از همین رو بود که رییس جمهور گذشته سریلانکا یعنی ماهیندرا راجا پاکسه نیز توجه وی‍ژه ای به آسیا و چین داشت. اکنون نیز به نظر می رسد انتخاب کلمبو برای تغییر شرایط اقتصادی و تقویت جایگاه این کشور تعامل با چین به عنوان قدرتی بزرگ در آسیا و دوری از همراهی با سیاستهای تنش زای واشنگتن است.

البته نباید از نظر دور داشت که برخی تحلیلگران مخالفت رییس جمهور سریلانکا با توافق نظامی کشورش با آمریکا را به علت اختلاف در داخل سریلانکا بین رییس جمهور و نخست وزیر می دانند. هر چند چنین اختلافی وجود دارد و در ماههای اخیر نیز خود را نشان داده است اما واقعیت این است که موضوعی همچون توافق نظامی با آمریکا و یا نوع ارتباط با چین و هند فراتر از اختلافات داخلی در سریلانکاست. 118

نویسنده: محمود بلند اختر 

بیشتر بخوانید: