مرکل: کلید کاهش تنش ها در غرب آسیا؛ بازگشت به برجام/تحلیل

اروپایی ها معتقدند که خروج آمریکا از برجام، آغاز گر روند بی ثباتی و تنش در حوزه خلیج فارس و غرب آسیا شده است.

دراین راستا آنگلا مرکل صدر اعظم آلمان روز سه شنبه 17 سپتامبر تاکید کرد، تنها یک راه برای کاهش تنش ها در منطقه غرب آسیا وجود دارد و آن بازگشت و پایبندی به توافق بین المللی هسته ای برجام  است. 

مرکل که روز سه شنبه دریک نشست مطبوعاتی مشترک با پادشاه اردن سخن می گفت تاکید کرد:  برلین قویا معتقد است که توافق هسته ای با ایران که در سال ۲۰۱۵ منعقد شد، ساختاری است که برای کاهش تنش ها باید به آن رجوع کنیم. 

صدر اعظم آلمان با اشاره به افزایش نگران کننده تنش‌ها در منطقه پس از حملات پهپادی مقاومت یمن به تاسیسات نفتی عربستان سعودی تصریح نمود که همواره معتقد است که راه حل های طولانی و استوار، بر اساس مذاکرات سیاسی به دست خواهد آمد.

این در حالی است که واکنش واشنگتن پس از حوادث اخیر صرفا مبتنی بر اتهام زنی و تهدید ایران بوده است.در واقع دولت ترامپ با لجاجت کامل بر تصمیم نادرست خود در خروج از برجام که پیامد اجتناب ناپذیر آن افزایش تنش ها و بی ثباتی در حوزه خلیج فارس بوده است، اصرار می ورزد.

این در حالی است که از نگاه تروئیکای اروپایی و اتحادیه اروپا، اقدام واشنگتن در خروج از برجام و نیز برهم خوردن برجام و لغو این توافق، تاثیرات امنیتی منفی به دنبال خواهد داشت. اروپایی ها  برجام را نمونه ای از یک توافق چند جانبه می دانند که می تواند به عنوان الگو و مدلی برای حل و فصل دیگر مناقشات بین المللی نیز به کار رود.

تاکید صدر اعظم آلمان به عنوان مهمترین کشور اتحادیه اروپا بر نقش و کارکرد برجام در حفظ صلح و ثبات منطقه ای و بین المللی در تغایر آشکار با رویکرد برجامی دولت ترامپ قرار دارد. دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا بارها مدعی شده که برجام منافع و اهداف مد نظر آمریکا را تامین نکرده و در عین حال نمی تواند به طور اساسی مانع از پیشرفت های هسته ای ایران در دوره پسا برجام شود.

وی با توجه به ادعاهای رژیم صهیونیستی مبنی بر تداوم سری برنامه هسته ای ایران ، در مه 2018 از برجام خارج شد و درچارچوب سیاست فشار حداکثری، تحریم های بی سابقه ای را در دو مرحله در اوت و نوامبر 2018 علیه ایران به مورد اجرا گذاشت که مهمترین جنبه آن تحریم های نفتی با هدف به صفر رساندن صادرات نفتی ایران است.

تحریم‌های اقتصادی بی سابقه و فشارهای واشنگتن موجب افزایش تنش بین دو کشور شده که از جمله پیامدهای آن تحولات ماه های اخیر در تنگه هرمز و خلیج فارس بوده است. دولت ترامپ سیاست فشار وارعاب ایران را درپیش گرفته است.

این در حالی است که همه اقدامات ایران در حوزه خلیج فارس و تنگه هرمز واکنشی تدافعی و بازدارنده برای مقابله با اقدامات تهدید آمیز آمریکا بوده است. تشدید بی سابقه تنش ها موجب نگرانی فزاینده اروپایی ها شده و آنها معتقد بر ضرورت اتخاذ سیاست تنش زدایی در منطقه هستند.

به گفته ژان ایو لودریان وزیر امور خارجه فرانسه: باید یک راهبرد مبتنی بر تنش زدایی پیشه کرد. هر گونه عملی که مغایر با تنش زدایی باشد برای منطقه ناگوار خواهد بود».

به رغم خواسته اروپایی ها اما روند مواضع و اقدامات آمریکا در قبال تحولات اخیر در منطقه غرب آسیا به ویژه در حوزه خلیج فارس چیزی جز این را نشان می دهد.

آمریکا با افزایش قابل توجه حضور نظامی خود و راه انداختن ائتلاف دریایی بین المللی که تاکنون فقط سه کشور به عضویت آن در آمده اند درصدد به اصطلاح امنیت کشتیرانی در خلیج فارس است وبعد از حملات اخیر پهپادی به تاسیسات نفتی عربستان سعودی گفتمان تهدید علیه ایران را به میزان زیادی افزایش داده است.

در مقابل تهران آمادگی کامل خود را برای مقابله هر تهدیدی از جمله تهدیدات نظامی اعلام کرده است. 138/118

نویسنده: سيدرضا مير طاهر

بیشتر بخوانید:

مرکل از برجام حمایت کرد