گلوله های منفجر نشده میراث مرگبار بیش از چهار ده جنگ های داخلی و اشغال افغانستان از سوی ارتش سرخ شوروی و همچنین آمریکا است که به طور خاموش همچنان از مردم این کشور تلفات می گیرد و جامعه جهانی نیز چشمان خود را بر روی آنها بسته است.
مسکو، واشنگتن و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در ارتباط با گلوله های منفجر نشده و مین های کار گذاشته در افغانستان مسئولیت مستقیم دارند، اما تاکنون اقدام جدی برای پاکسازی مناطق مختلف بخصوص مناطق پر خطر انجام نداده اند. این در حالی است که کودکان بیشترین قربانیان این گلوله ها و مین های برجای مانده و منفجر نشده هستند.
«محمد صدیق رشید» کارشناس امورنظامی و رئیس پیشین مرکز هماهنگی پاکسازی مین در افغانستان در این باره براین اعتقاد است: "نظامیان خارجی به خوبی می دانند که بسیاری از مهمات استفاده شده در مناطق مختلف افغانستان منفجر نشده و به عنوان میراث مرگ از خود برجای گذاشته اند که محل استفاده بیشتر آنها برای افغانها نامشخص است."
براساس کنوانسیون منع استفاده از سلاح‌های متعارف سازمان ملل که در سال 1980 به تصویب رسید همه طرف‌های درگیر در جنگ مکلف هستند که در پاکسازی مهمات منفجر نشده بعد از جنگ کمک کنند، اما در افغانستان هیچ یک از طرف‌ها به این مسئولیت خود عمال نمی کنند.
این در حالی است که به گفته کارشناسان نظامی بالغ بر ده درصد مهمات استفاده شده منفجر نمی شوند و به عنوان تله انفجاری در مناطق مختلف باقی می مانند و متاسفانه افغانستان از این نظر یکی از کشنده ترین کشورها در جهان است.
«زیتو خان» از مسئولان پیشین پاکسازی مین در افغانستان در این باره براین اعتقاد است: "خطرناک ترین مواد منفجره عمل نکرده مهمات مخفی است، زیرا گاهی در زمان برخورد با آنها و یا در جریان خنثی سازیشان منفجر می‌شوند که تاکنون در افغانستان صدها تن کشته و هزاران نفر نیز معلول شده اند."
در هر حال، براساس گزارش‌های منتشر شده، ماهانه حدود چهل نفر براثر انفجار مواد منجره عمل نکرده و مین های باقی مانده در افغانستان کشته می شوند که حدود نیمی از آنان کودکان هستند.
بدون تردید آمریکا، روسیه، ناتو و سازمان ملل برای پاکسازی میراث مرگبار جنگ‌های داخلی و اشغال افغانستان با مسئولیت سنگینی مواجه هستند، اما از آنجا که جان مردم این کشور برای محافل غربی بخصوص آمریکا هیچ ارزشی ندارد همچنان نظاره گر قربانی شدن مردم افغانستان براثر مهمات عمل نکرده شان هستند.
در این شرایط از دیدگاه کارشناسان افغانستان، مردم این کشور بخصوص در روستاها و مناطق دور افتاده بایستی با هوشیاری بیشتری با اشیاء ناشناس برخورد و مانع بازی کودکانشان با آنها شوند که ممکن است خطرات جانی در بر داشته باشد.
نویسنده: مجید وقاری
117
