برای پی بردن به سرعت وحشتناک زیاد این نوع سلاح کافی است بدانیم در این سرعت‌ها پرتابه در یک ثانیه بین ۲ تا ۸ کیلومتر را طی می‌کند.
کمتر از این سرعت مافوق صوت یا مادون صوت است که طیف وسیعی از موشک‌ها، پرتابه‌ها و هواگردها را در خود جای می‌دهد.
موج صوتی با سرعتی برابر با هزار و ۲۳۵ کیلومتر بر ساعت در ماده سیال حرکت می‌کند. واحد سنجش سرعت صوت ماخ است و به سرعت‌های بالاتر از یک ماخ مافوق صوت می‌گویند.
در آیرودینامیک سرعت‌های بالاتر از ۵ ماخ را سرعت هایپرسونیک می‌نامند. بنابراین تعریف یک موشک برای هایپرسونیک بودن حداقل باید به سرعتی فراتر از ۵ برابر سرعت صوت دست پیدا کند.
در سرعت هایپرسونیک مولکول‌های اتمسفر به حالتی از ماده به نام پلاسما تبدیل می‌شوند. کنترل پرتابه و ارتباط الکترونیک در حالت پلاسما از چالش‌های فنی ساخت سلاح هایپرسونیک است.
تا قبل از اعلام ساخت موشک بالستیک هایپر سونیک توسط ایران، روسیه، چین، آمریکا به فناوری ساخت سلاح هایپرسونیک در کلاس موشکهای بالستیک و کروز دست پیدا کرده بودند.
رسیدن به سرعت هایپرسونیک تنها ویژگی موشکهای این رده نیست چرا که بسیاری از پرتابه‌های بالستیک هم در فاز پایانی حمله از این سرعت عبور می‌کنند.
مانورپذیری و غیرقابل پیشبینی بودن مسیر حرکت، یکی دیگر از ویژگی‌های موشکهای هایپرسونیک است. سلاح‌های اصلی دراین دسته‌بندی، موشکهای کروز هایپرسونیک، موشکهای بالستیک هواپرتاب و گلایدرهای هایپرسونیک هستند.
این موشک‌ها با سرعتی فراتر از ۵ ماخ حرکت می‌کنند با این تفاوت که موشکهای کروز هایپرسونیک با موتور اسکرم‌جت مانند موشک «زیرکن» روسی ارتفاع پروازی کمتری نسبت به گلایدرهای بالستیک هایپرسونیک دارند.
موشک های هایپرسونیک بسیار ارزشمند هستند، به این دلیل که در حال حاضر تقریبا هیچ روش عملیاتی و قابل اتکایی برای رهگیری و نابودی آن ها وجود ندارد.
روسیه اولین کشوری است که موشک هایپرسونیک را عملیاتی کرد و در حمله به اوکراین عملا تبدیل به نخستین کشوری شد که موشک هایپرسونیک هوا پرتاب کینژال را که مشهورترین سلاح هایپرسونیک این کشور است را بارها به اهدافی در اوکراین شلیک کرده است.
چین هم فناوری بومی هایپرسونیک خود را توسعه داده و موشک‌هایی چون موشک بالستیک دی اف- ۲۷ را عملیاتی نموده است. ارتش چین به تازگی در نبردی شبیه‌سازی شده این موشک‌ها را علیه شناورهای رزمی آمریکا به کار گرفت. آمریکا نیز در فرایند ساخت و آزمایش و عملیاتی ساختن سلاح های هایپر سونیک زمین پرتاب و هوا پرتاب است.
اعلام دستیابی
سردار «امیرعلی حاجی زاده» فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز پنجشنبه 19 آبان 1401 در حاشیه مراسم یازدهمین سالگرد شهادت شهید طهرانی مقدم و در جمع خبرنگاران خبر ساخت موشک بالستیک هایپرسونیک برای عبور از سامانه‌های ضد موشکی پیشرفته را اعلام کرد و گفت: "این موشک سرعت بالایی دارد و هم در فضا و هم در خارج از آن می‌تواند مانور دهد."
سردار حاجی زاده تصریح کرد: "این موشک جدید از همه سامانه های سپر موشکی عبور می‌کند و فکر نمی‌کنم تا دهها سال بعد هم فناوری پیدا شود که بتوان با آن مقابله کند. این موشک سامانه های ضد موشکی دشمن را هدف قرار می دهد و یک جهش بزرگ نسلی در حوزه موشکی است."
با اعلام فرمانده نیروی هوافضای سپاه در زمینه ساخت موشک بالستیک هایپرسونیک پیشرفته مشخص گردید که ایران هم به جمع کشورهای بسیار محدود دارای این تسلیحات پیشرفته وسرنوشت ساز پیوسته است.
رونمایی
موشک هایپرسونیک «فتاح» جدیدترین دستاورد راهبردی نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی روز سه شنبه 16 خرداد 1402 با حضور «سیدابراهیم رئیسی» رئیس جمهور اسلامی ایران رونمایی شد.
رئیس جمهوری در این مراسم با تاکید بر اینکه صنایع دفاعی و موشکی در ایران بومی شده است، گفت: "قدرت و توان بازدارندگی ایران برای کشورهای منطقه، نقطه امنیت و صلح پایدار است. صنایع دفاعی و موشکی در ایران بومی شده است و وارداتی نیست که بتوان با تهدید این صنعت پیشرفته را به حاشیه راند."
سردار حاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران انقلاب اسلامی نیز در آیین رونمایی از موشک هایپرسونیک فتاح گفت: "موشکی که امروز رونمایی آن صورت گرفت، موشکی است که در دنیا کم‌نظیر است؛ به نحوی که با رونمایی این موشک ایران جزو چهار کشور دارای این فناوری شد. موشک فتاح به دلیل فناوری‌ای که دارد، هیچ ضد موشکی برای آن وجود ندارد."
پیش از این سردار حاجی زاده در توئیتی درباره رونمایی از موشک فتاح نوشت: "طلوع سه شنبه طلوع خورشید در یک روز عادی نیست، خورشید امروز با فتاح طلوع می کند."
فرمانده نیروی هوافضای سپاه گفت: "فعالیت‌های ما در این حوزه به ساخت این موشک خاتمه پیدا نمی‌کند، چون این مسیر را همچنان ادامه خواهیم داد تا هیچ دشمنی حتی تصور حمله به ایران را هم نکند."
سردار حاجی زاده با تأکید بر اینکه فعالیت‌های موشکی از ابتدا تاکنون مورد حمایت و تأیید فرمانده معظم کل قوا بوده است، افزود: "زمانی که گزارش ساخت این موشک را خدمت ایشان ارائه کردیم، معظم‌له نام «فتاح» را برای این موشک برگزیدند."
موشک فتاح به دلیل فناوری که دارد هیچ ضد موشکی برای آن وجود ندارد در حالی که برای سایر سلاح‌ها مانند تانک، ناو، هواپیما و غیره موشک ضد آن وجود دارد و حتی برای سایر موشک‌ها هم ضدموشک‌هایی ساخته شده است.
موشک فتاح به دلیل نوع حرکت آن که در جهات و ارتفاع مختلف است، توسط هیچ موشکی قابل انهدام نیست برای اینکه موشکهای ضدموشک طبق یک بردار مشخص حرکت می‌کنند که البته سرعت آنها از سرعت کمی هم برخوردار است.
نکته مهمی که سردار حاجی زاده به آن اشاره کرده این است که "اینکه موشک فتاح را با این برد ساختیم، مفهومش این نیست که موشک با برد دو هزار کیلومتر با این مشخصه را در آینده نخواهیم داشت؛ بلکه فعلاً بردش در همین حد است و در آینده، برد آن را اضافه‌تر هم خواهیم کرد."
به گفته وی: "موشک هایپرسونیک ایرانی دکان فروش سلاح آمریکا را خواهد بست. مهم نیست آمریکایی‌ها باور نکنند، مهم این است که قدرتش را در شب حادثه می‌بینند."
مشخصات
موشک بالستیک هایپرسونیک «فتاح» توسط متخصصان نیروی هوافضای سپاه تولید شده است. این موشک با قابلیت‌های تاکتیکی، به دلیل برخورداری از پیشران سوخت جامد نازل متحرک مرحله دوم، قابلیت دستیابی به سرعت‌های بسیار بالا و همچنین انجام مانورهای مختلف در داخل و خارج از جو زمین به منظور غلبه بر انواع سامانه‌های دفاع هوایی دشمن را دارد.
- سوخت جامد ۲ مرحله ای
- برد ۱۴۰۰ کیلومتر
- مانور دهی غیر قابل پیشبینی خارج و داخل جو کره زمین
- حداکثر سرعت ۲۵ماخ خارج از جو و سرعت لحظه برخورد بین ۱۳ تا ۱۵ ماخ
- استفاده از ترکیبات آلیاژی جاذب امواج رادارهای پدافندی و سطح مقطع بسیار پایین کلاهک.
برای مقایسه سرعت موشک فتاح با دیگر موشک های هایپر سونیک این نکته جالب توجه است که سرعت موشک هایپر سونیک هواپرتاب کینژال روسی در لحظه برخورد از ۸ ماخ تجاوز نمی کند در حالی که سرعت موشک فتاح در لحظه برخورد بین ۱۳ تا ۱۵ ماخ است.
چنین کلاهکی با این مشخصات بسیاری از سیستم های پدافندی را عملا فلج خواهد کرد و هدفگیری آن خصوصا در صورت شلیک تعداد بالای آن بصورت همزمان ناممکن و یا بسیار دشوار خواهد بود.
موشک هایپرسونیک فتاح قادر است از تمامی سامانه‌های دفاع موشکی عبور کند و این سامانه‌ها را منهدم کند. این موشک که سرعت 13 تا 15 ماخی دارد با برد هزار و 400 کیلومتر با قابلیت‌های تاکتیکی، به دلیل برخورداری از پیشران سوخت جامد نازل متحرک مرحله دوم، قابلیت دستیابی به سرعت‌های بسیار بالا و همچنین انجام مانورهای مختلف در داخل و خارج از جو زمین به منظور غلبه بر انواع سامانه‌های ضد موشکی دشمن را دارد.
موشک فتاح از موتور کُروی با سوخت جامد استفاده می کند که این موتور قابلیت تغییر رانش دارد و می تواند به شدت در مانور پذیری موشک تاثیر گذار باشد.
مانور خارج جو این موشک بوسیله پیشرانه دارای ویژگی تغییر بردار رانش (TVC) مرحله دوم، نسبت به اکثر موشک های قبلی که قابلیت مانور فقط در داخل جو را داشتند، خط سیر آن را غیر قابل پیشبینی تر و کار را برای هر پدافندی بسیار دشوار می کند.
از خصوصیت بارز موشک هایپر سونیک فتاح می توان به دقت اصابت فزاینده، سرعت بسیار بالا، قابلیت مانورپذیری فوق‌العاده و همچنین از توان پنهان‌کاری و عبور از سامانه‌های راداری اشاره کرد.
در ویدئویی که از شلیک موشک فتاح در مراسم رونمایی از این موشک پخش شد، جدایش موتور مرحله اول موشک هایپرسونیک فتاح و سپس فعال شدن موتور مرحله دوم با نازل متحرک متصل به سرجنگی به نمایش درآمد.
سردار حاجی زاده با اشاره به اینکه موشک جدید فتاح از همه سامانه‌های سپر موشکی عبور می کند، بیان کرد: "این موشک سامانه‌های ضد موشکی دشمن را هدف قرار می‌دهد و یک جهش بزرگ نسلی در حوزه موشکی است."
موشک های هایپر سونیک جزو جدیدترین تسلیحات نظامی هستند که امروزه توسط کشورهایی همچون روسیه و چین تولید و عملیاتی شده و آمریکا نیز در حال توسعه و بکارگیری آن است.
بدین ترتیب کشورهای بسیار معدودی در سطح جهان به دلیل پیچیدگی فوق العاده موشک های هایپر سونیک قادر به طراحی و توسعه و عملیاتی ساختن آنها شده اند.
اهمیت
دستیابی ایران به موشک های بالستیک هایپرسونیک نه فقط شوکی بزرگ برای دشمنان ایران اسلامی است بلکه موجب می شود تا آنها در محاسبات خود در هرگونه اقدام علیه ایران این عامل جدید را مد نظر قرار دهند.
به ویژه اینکه در زمان کنونی هیچ سامانه ضد موشکی قادر به رهگیری موشک های هایپرسونیک نیست و به همین جهت آمریکا و رژیم صهیونیستی که هر ازچند گاهی به روی میز بودن همه گزینه ها علیه ایران اشاره می کنند اکنون ناچار هستند این واقعیت را بپذیرند که در برابر موج حمله موشک های بالستیک هایپرسونیک ایران هیچ گونه شانسی ندارند.
ساخت و عملیاتی شدن موشک بالستیک هایپرسونیک فتاح از جانب نیروی هوافضای سپاه، در حکم بی معنا شدن یکباره همه آن پروژه های گسترده ای است که سالیانی است با هدف به اصطلاح «یکپارچه شدن سیستم‌های پدافندی آمریکا، اعراب و اسرائیل» در منطقه کلید خورده است.
ایران در چند دهه گذشته در راستای افزایش توان بازدارندگی خود در برابر دشمنانی مانند آمریکا و رژیم صهیونیستی به طراحی و ساخت و عملیاتی ساختن انواع مختلف موشک های بالستیک با بردهای مختلف پرداخته است.
موشک هایی که با گذشت زمان دقت سیستم های هدایت آنها به طور روزافزونی افزایش پیدا کرده و موجب هراس واشنگتن و تل آویو شده است. اکنون با ساخت موشک بالستیک هایپر سونیک فتاح به نحو قابل توجه و بی سابقه ای توان موشکی ایران در بعد آفندی افزایش یافته است.
دستیابی ایران به فناوری موشک هایپرسونیک و عملیاتی شدن آن مسلما تحولی سرنوشت ساز و انقلابی در عرصه جنگ مدرن بشمار رفته و از این پس دشمنان ایران اسلامی به ویژه رژیم صهیونیستی ناچار خواهند بود تا در محاسبات خود در زمینه تهدید حمله به ایران تجدید نظر نمایند.
توسعه وساخت و عملیاتی کردن موشک بالستیک هاپیرسونیک فتاح دستاوردی عظیم برای نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران و عاملی مهم برای افزایش قدرت بازدارندگی موثر ایران محسوب می شود.
تل آویو که تاکنون همواره مدعی بوده که قادر به مقابله با حملات موشکی بالستیک ایران است، اکنون چاره ای جز اینکه اذعان به ناتوانی به مقابله با موشک هایپر سونیک فتاح نماید نخواهد داشت؛ موشکی که حداکثر در 400 ثانیه به فلسطین اشغالی خواهد رسید.
روزنامه صهیونیستی «جروزالم پست» در خبری فوری اعلام کرد: موشک هایپرسونیک فتاح در ۴۰۰ ثانیه یعنی در عرض 6 دقیقه و 20 ثانیه به فلسطین اشغالی می‌رسد.
اساسا موشک های هایپرسونیک تسلیحاتی بسیار ارزشمند هستند، به این دلیل که در حال حاضر تقریبا هیچ روش عملیاتی و قابل اتکایی برای رهگیری و نابودی آنها وجود ندارد.
کشورهای غربی در زمینه مقابله با موشک های هایپرسونیک ناتوان هستند و سامانه های ضد موشکی غربی از زمانی که روسیه به عنوان اولین کاربر موشک های هایپرسونیک اقدام به استفاده از آنها در جنگ اوکراین نموده، در مقابله با آنها با ناتوانی آشکاری مواجه بوده اند.
بدین ترتیب باید گفت که با رونمایی و عملیاتی شدن موشک هایپر سونیک فتاح از سوی ایران فصل جدیدی در زمینه ساخت تسلیحاتی که قابلیت تغییر سرنوشت جنگ را داشته و به اصطلاح «تغییر دهنده بازی» هستند، گشوده شده است.
این متغیر جدید یعنی موشک فتاح معادلات نظامی و تسلیحاتی را در منطقه غرب آسیا بسود ایران تغییر داده و دشمنان ایران اسلامی را وادار به محاسبه دوباره در زمینه هر گونه کنش خصمانه در قبال ایران خواهد نمود.
ایران توانسته در چند سال اخیر پیشرفت های حیرت انگیزی را در زمینه افزایش برد و دقت موشکهای بالستیک خود صورت دهدو با ساخت موشک بالستیک هایپرسونیک فتاح وارد باشگاه کشورهای دارای این گونه تسلیحات شود.
حساسیت رژیم صهیونیستی و غرب بویژه آمریکا درباره تقویت نظامی ایران بویژه در بعد موشکی نشاندهنده اهمیت و تاثیر گذاری زرادخانه موشکی ایران در چارچوب استراتژی بازدارندگی است.
با توجه به اینکه ایران دارای شهرک های زیر زمینی موشکی است و جدای از آن طیف گسترده ای از انواع موشکهای بالستیک را در اختیار دارد، مسلما این مساله در محاسبات رژیم صهیونیستی و آمریکا در هر گونه اقدام احتمالی علیه ایران ، عاملی تعیین کننده محسوب می شود.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
