نان را به نرخ روز نمی‌خورند. آن را به قیمتی بسیار گران‌تر از این حرف‌ها‌ معامله کرده‌اند. باور دارند یک طرف معامله آن‌ها خداست و دیگر سو، کسانی که خدا به آن‌ها حواله کرده است تا وسیله‎ساز بهشتی شدنشان شوند. به همین دلیل، نانی که می‌پزند نه خمیر است، نه فطیر. بهترینِ نان‌هاست.

به گزارش خبرگزاری ایران پرس، آستان نیوز در گزارشی درباره حرکت جهادگران مشهدی برای تامین نان نیازمندان این شهر نوشت:

نانوایان قرارگاه جهادی شهید قاسمی دانا با حمایت مدیریت امور مجاورین بنیاد کرامت رضوی، این روزهای کرونازده، آستین همت بالا زده و نان‌آور سفره‌های خالی بخشی از خانواده‌های گرفتار حاشیه شهر مشهد شده‌اند. 

پخت و توزیع 10 هزار قرص نان

در نانوایی را بسته‌اند و به رسم جهادگران، چراغ‌خاموش و بی‌سروصدا کار خود را می‌کنند، اما بوی نان تازه از چندمتری، رهگذران را جذب خود می‌کند.

مرتضی اکبری به استقبالمان می‌آید. او مسئول نانوایی قرارگاه جهادی شهید حسن قاسمی داناست، قرارگاهی که زیرنظر «خانه ایثار و شهادت» به امور جهادی مشغول است و عنوانش را به نیت تبرک، از نام شهیدی نانوا از شهدای مدافع حرم گرفته‌اند‌.

این گروه جهادی سه روز در هفته، بعدازظهرهای یکشنبه، سه‌شنبه و پنجشنبه، از صبح تا شب، با پخت و توزیع نان صلواتی، در خدمت خانواده‌های نیازمند حاشیه‌نشین است. معمولا نیروهای در حال خدمت حدود شش نفر هستند ولی پنجشنبه‌ها به دلیل حجم زیاد پخت، به 20 نفر هم افزایش می‌یابند.

معمولا دو هزار قرص نان در قالب 500 بسته چهارتایی می‌پزند و توزیع می‎کنند ولی پنجشنبه‌ها  به تعداد 6 هزار قرص نان پخت فوق‌العاده دارند. یعنی هرهفته در مجموع 10 هزار قرص نان تهیه و توزیع می‌کنند.

اکبری با آب‌وتاب از کیفیت نان متبرک دست‌پختشان تعریف می‌کند: نان تافتون با روغن حیوانی درجه‌‎یک، مخلوطی از چند نوع سبزی، زیره سبز، سیب‌زمینی و پیاز می‌زنیم. البته تخصص آقامرتضی مثل بیشتر اهالی این نانوایی، پخت نان نیست. وقتی از او می‌پرسیم به چه حرفه‌ای مشغول است، با خنده‌ای می‌گوید: «من؟! بیکارم! تقصیر من نبود توی این راه افتادم. دوستان نشانم دادند.» ولی همان دوستانش او را یکی از فعالان رشته‌های مختلف معرفی می‌کنند.  

حالمان خوب است

هر کسی توفیق گره‌گشایی از کار خلق پیدا می‌کند داستانی دارد و زلف خیلی‌ها از زیارت اربعین و کربلا به امور خیر گره می‌خورد. آقای اکبری هم از شش سال پیش با گروه جهادی «خانه ایثار و شهادت» با نانوایان جهادگر مشهدی آشنا شد و با تأمین تجهیزات پخت نان برای آن‌ها، همراهی پیوسته‌شان آغاز شد و تا امروز ادامه پیدا کرده است.

اما این حرکت جهادی با پخت نان، از یک سال پیش شروع شد و برکاتش شامل ‌حال دیگر مناطق کشور از جمله سیل‌زدگان شهرستان نیک‌شهر سیستان‌وبلوجستان هم شده است.

هرچند دستگاه نانوایی سیار در اختیار دارند، به دلیل برودت هوا در فصول سرد، از دو ماه پیش ناگزیر از کرایه محلی برای پخت نان شدند و تا فصل بهار، همین‌جا به کار خود ادامه می‌دهند. او می‎گوید از یک سال پیش دستگاه نانوایی را خریداری کرده‌اند ولی اکنون دغدغه‌شان تهیه مکان ثابت است.

به گفته اکبری، تهیه آرد، روغن حیوانی مرغوب، بسته‌بندی ویژه نان‌ها و نیروهای خادمیار برای توزیع آن‌ها بین مناطق حاشیه شهر مشهد، تنها بخشی از حمایت‌های نقدی و غیرنقدی آستان قدس رضوی از این قرارگاه جهادی و اقشار بی‌بضاعت شهر است.

کمی که از حرف‌ و نقل فنی فاصله می‌گیرد، به دیگر ابعاد این حرکت نیکوکارانه اشاره می‌کند: حدیثی از پیامبر اکرم(ص) شنیده‌ام که می‌فرمایند

«هرکس یک قرص نان صدقه دهد از نذر یک قربانی لاغر بسیار ارزشمندتر است».

این حقیقتا درست است و به اهمیت نان در زندگی روزانه مردم اشاره دارد.از برکت کاری هم که در این ماه‌های سخت برای دست‌گیری از همشهریان نیازمندش می‌کند این‌طور تعریف می‌کند: برکت کار خیر در زندگی‌مان معلوم است.

اگر اینجا نصف روز هم وقت بگذاریم، آثارش روی درآمد و زندگی شخصی ما به‌مراتب بیشتر است. زندگی سالم‌تری داریم. این‌طور بگویم که حالمان خوش است. 

مدیران و دکترهای بی‌ادعا

گهگاه از میان همهمه نانوایی، یکی صدا می‌زند: «آقای دکتر، آن کار را بکنید.»، «دکتر جان، فلان وسیله را بدهید.» و ... . اولش مثل شوخی‌های بین دوستان صمیمی به نظر می‌رسید.

وقتی علت دکتر صدازدنشان را پرسیدیم، در کمال تعجب معلوم شد محمدابراهیم زواری واقعا دکترای مدیریت بازرگانی دارد و استاد بازنشسته دانشگاه فردوسی است!

به سراغش رفتیم. جلو دستگاه تندتند چانه‎های خمیر را پهن ‌می‌کرد و روی چرخ گردان نانوایی می‌گذاشت. شوخ‌طبع و همه‌فن‌حریف و فروتن تعریف مناسبی از آقای دکتر زواری است. به‌ویژه با روپوش سپید و آردی که سرتاپایش پاشیده، شباهتی به استادهای آشنای ذهن‌ ما ندارد.دوستانش در تعریف او می‌گویند فقط کافی است خبردار شود که جایی کاری به نام خیر وجود دارد. همیشه حاضربه‌یراق است. 

ابایی از انجام هیچ کاری ندارد، از جوش‌کاری و تعمیرات گرفته تا آجرچینی و کندن زمین. به قول خودش: آب حوض هم می‌کشیم! یکی از نانوایان می‌گوید: دکتر مستعد و زرنگ است. زود یک کار را یاد می‌گیرد و مشغول خدمت می‌شود. دکتر زواری با همان لحن طنزآمیز، خطاب به دوستان نانوای خود می‌گوید: این‌ها جلو پیشرفتم را گرفته‎اند! نمی‌گذارند رئیس (اتحادیه نانوایان) شوم!

 

 معامله بردبرد

در حین خوش‌وبش‌ها و دست‌های تا آرنج در آرد و خمیر فرورفته‌شان، احمد کشتگر جمع را به فرستادن چند صلوات مهمان می‌کند و فضا و نان‌ها را متبرک به عطر نام حضرت محمد(ص). او کنار دستگاه خمیرگیری، گرم کار است و به گفته خودش، یکی از خادمان جهادگر قرارگاه شهید قاسمی دانا. با اینکه مدیر نانوایی و عضوی از اتحادیه نانوایان مشهد است، در دستگاه خدمت به حضرت رضا(ع) و خلق خدا فقط خادم است.

ماجرای پیوند خوردنش به این گروه جهادی به دو سال پیش و مشارکت در امدادرسانی به سیل‌زدگان با پخت نان گرم برمی‌گردد. خوش‌صحبت است و تعریف می‌کند این روزها که به دلیل کسادی کاسبی‌ها بخشی از مردم مضطرند و نه مستمند، باید دست همدیگر را بگیریم.

قبل از دوران کرونا، ماهی یک بار پخت نان صلواتی داشتند ولی رفته‌رفته، به صورت هفتگی درآمد.او خیلی خوب به قدر نان و قیمت خدمتی که می‎دهد واقف است. با تأکید می‌گوید: پیرو دستور رهبرمان، امام خامنه‎ای، مبنی بر تداوم رزمایش همدلی مؤمنانه، با بروبچه‎ها صحبت کردیم که با استفاده از حداکثر توان نیروها و ظرفیت دستگاه‎ها، سه روز در هفته نان بپزیم.

تخصص من خمیرگیری است ولی به بچه‌های غیرنانوا گفته‌ایم که هر کاری از دستشان برمی‌آید انجام دهند چون آن کسی که این نان را از ما می‌خرد، خیلی گران می‌خرد.

امام صادق(ع) فرموده‌اند «همه ثروت زمین و آسمان به یک حسنه خدا نمی‌ارزد».

پس خریدارش خداست زیرا باور داریم، آن دستی که می‎گیرد دست خداست و گیرنده نان هم از طرف خدا به ما حواله داده شده.این نانوای صاحب‌دل اضافه می‌کند: به دوستان گفته‌ایم که می‌خواهیم نان ما مصداق «مماتحبون» باشد، یعنی بهترین کارها. لذا شما در سطح مشهد چنین نان باکیفیتی نخواهید یافت. این نان با محتوای غنی، ارزش یک وعده غذایی را دارد.

او به‌شوخی می‌گوید: پیتزا نمی‌زنیم ولی از آن مقوی‌تر است!در پاسخ به اینکه چطور سه روز در هفته، وقت کار و زندگی‌شان را برای امور خیر گذاشته‌اند، می‌گوید: ما ضرر نمی‌کنیم چون طرف معامله ما خداست. باز نقلی از آیات قران کریم می‌آورد که «اگر نیکی ‌کنید، به خودتان نیکی می‌کنید و اگر بدی می‌کنید، به خودتان بدی کرده‌‌اید.» (آیه 7 سوره أسراء) و در آخر تصریح می‌کند: این نان نان عشق است. 

سارا صالحی