به‌رغم تلاش‌های گسترده ائتلاف غربی- عربی با حمایت از گروه‌های تروریستی با هدف سرنگونی دولت قانونی سوریه، اما حضور موثر ایران، جنبش حزب الله و از سپتامبر 2015 حضور نظامی روسیه سبب پیروزی‌های پیایی ارتش سوریه و متحدان آن و آزاد سازی مناطق بسیاری در سوریه شده است.
با تغییر موازنه قدرت در سوریه به نفع دولت سوریه و شکست ائتلاف غربی- عربی؛ ترکیه نیز تغییر موضع داده و در قالب گروه سه جانبه متشکل از روسیه، ایران و ترکیه و نشست‌های آستانه تلاش کرد تا منافع خود را در سوریه در این چارچوب تعریف کند.
اما اروپایی‌ها نیز که در سال‌های اخیر به همراهی با آمریکا در عرصه سوریه پرداختند، عملا با شکست‌های پیاپی گروه‌های تروریستی در دو سال اخیر از نقش‌آفرینی در روند حل وفصل بحران سوریه کنار گذاشته شده‌اند.
به رغم اینکه فرانسه و بریتانیا به عنوان دو عضو اتحادیه اروپا از سال 2011 در راستای هدف کلی ائتلاف غربی- عربی برای سرنگونی دولت قانونی سوریه، تلاش خود را بر کمک‌های همه جانبه به انواع و اقسام گروه‌های مسلح تروریستی متمرکز کردند تا به خیال خود از طریق این گروه‌ها به خواسته‌شان یعنی سرنگونی دولت سوریه و«بشار اسد» رئیس جمهوری این کشور دست یابند، اما در حال حاضر از کمترین میزان تاثیرگذاری بر روند اوضاع سوریه برخوردار هستند.
اکنون اروپایی‌ها تلاش می‌کنند تا بار دیگر درچارچوب احیای نقش‌آفرینی اتحادیه اروپا در عرصه خاورمیانه پا به میدان گذارند.
این تلاش آنها با استقبال روسیه و ترکیه مواجه شده است، در این راستا روز شنبه 27 اکتبر نشستی چهار جانبه متشکل از سران آلمان، فرانسه به عنوان دو قدرت اصلی اتحادیه اروپا با سران روسیه و ترکیه در استانبول برگزار شد.
این نشست با انتشار بیانیه‌ای پایان یافت.
در این بیانیه بر تشکیل کمیته قانون اساسی و حفظ تمامیت ارضی و یکپارچگی سیاسی سوریه تاکید شده است.
مساله جالب دراین زمینه عقب‌نشینی آشکار سران آلمان و فرانسه و نیز ترکیه از مساله حذف «بشار اسد» رئیس جمهوری سوریه از قدرت بود.
«آنگلا مرکل» صدراعظم آلمان درکنفرانس خبری پس از برگزاری نشست چهارجانبه استانبول تصریح کرد: باید فرصتی داده شود تا مردم سوریه خود بتوانند سرنوشتشان را تعیین کنند.
فرانسه به عنوان یکی از مداخله‌گران اصلی در عرصه جنگ داخلی سوریه نیز موضعی مشابه اتخاذ کرد. «امانوئل ماکرون» رئیس جمهوری فرانسه در این زمینه گفت: «این ما نیستیم که باید درباره ساختار سیاسی آینده سوریه تصمیم بگیریم، بلکه مردم سوریه باید این کار را انجام دهند.
«ماکرون» با بیان اینکه در سوریه یک دولت مستقل وجود دارد تصریح کرد باید به این دولت احترام گذاشت.
«رجب طیب اردوغان» رئیس جمهوری ترکیه نیز صراحتا اعلام کرد: این مردم سوریه هستند که آینده «بشار اسد» را تعیین خواهند کرد.
این موضع همسان با موضع اعلام روسیه درقبال دولت قانونی سوریه است.
«ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه در این راستا تاکید کرد تنها مردم سوریه حق دارند درباره سرنوشتشان تصمیم بگیرند.
اعلام موضع مرکل و ماکرون به معنای عقب‌نشینی صریح در موضع اروپایی‌هاست.
در واقع، آنها اکنون دریافته‌اند که نقشه غربی- عربی برای تغییر موازنه قدرت در منطقه خاورمیانه به ضرر جبهه مقاومت با شکست مواجه شده است.
لذا نفع اروپا با توجه به چشم‌انداز بازسازی سوریه در این است که با موضع روسیه در این زمینه همنوایی کنند و مشروعیت دولت سوریه و بشار اسد را مورد تاکید قرار دهند. 139/120
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
نشست استانبول؛ عقب‌نشینی غرب از حذف «بشار اسد»
