جو بایدن که به عنوان میهمان افتخاری پس از 11 سال در نشست سران 27 کشور عضو اتحادیه اروپا به ریاست «شارل میشل» رئیس شورای اروپا شرکت کرده بود، با اشاره به ارزش های مشترک دموکراتیک و بزرگ ترین مشارکت بازرگانی و سرمایه گذاری جهان، اتحادیه اروپای نیرومند را به نفع منافع آمریکا دانست.
وی همچنین خواستار همکاری تنگاتنگ در زمینه چالش های مشترک مانند مبارزه با بیماری کووید- 19، مقابله با تغییرات آب و هوایی زمین، تعمیق روابط اقتصادی دو جانبه شد.
بایدن در عین حال تمایل خود را برای همکاری با اروپا برای دستیابی به منافع مشترک سیاست خارجی در حوزه چین و روسیه ابراز و لزوم تعامل و همکاری واشنگتن و بروکسل را درباره ترکیه، قفقاز جنوبی، شرق اروپا و غرب بالکان، یادآوری کرد.
به رغم اینکه دولت بایدن از زمان روی کار آمدن در مسیر افزایش رایزنی ها و تعاملات سیاسی، تجاری و امنیتی با اروپا گام برداشته است، اما به نظر می رسد هنوز موانع بزرگی در این زمینه وجود داشته و مسیر دشواری برای احیای اعتماد متقابل در روابط فرا آتلانتیکی وجود دارد.
«آنتونی بلینکن» وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه مدعی شد: "ایالات متحده از منطق «فقط آمریکا» دوره ترامپ فاصله گرفته و متحدان خود را مجبور به انتخاب بین «یا ما یا آنها» نمی کند."
حرکت آمریکا بر مدار منافع و اهداف خود بدون توجه به نقش اروپا
با این حال آنچه از دوره زمامداری دو ماهه بایدن مشخص شده این است که آمریکا هم چنان بر مدار منافع و اهداف خود حرکت می کند و توجه چندانی به نقش و اهمیت اروپا و منافع آن ندارد.
مصادیق متعددی در این زمینه وجود دارد. یکی از نمونه های آشکار تضاد منافع بین آمریکا و اتحادیه اروپا به مساله خط لوله گازی «نورد استریم2» مربوط می شود که قرار است گاز روسیه را از طریق دریای بالتیک به آلمان انتقال دهد.
بلینکن اعلام مخالفت قطعی واشنگتن با این پروژه گازی، از تشدید تحریم پروژه نورد استریم 2 از سوی آمریکا خبر داد.
در مقابل اتحادیه اروپا و به ویژه آلمان از رویکرد تحریمی آمریکا در قبال پروژه نورد استریم 2 ناراضی هستند. این در حالی است که برلین امیدوار بود دولت بایدن رویکرد واقع بینانه‌تری نسبت به نورد استریم 2 داشته باشد.
رویکرد دولت بایدن درباره نورد استریم 2 که دقیقا مشابه رویکرد دولت ترامپ است نشان دهنده تداوم سیاست زورمدارانه آمریکا حتی در قبال شرکای اروپایی اش است. اروپایی ها دریافته اند که واشنگتن در راستای تامین منافع و عملی کردن خواسته های زیاده طلبانه خود نه فقط علیه رقبا و دشمنان آمریکا بلکه حتی درباره متحدان و شرکایش نیز از اعمال تحریم های گسترده ابایی ندارد.
به گفته «فریتس فلگنترو» نماینده سوسیال دموکرات آلمانی، آمریکا سیاست های هژمونیک را در پیش گرفته است.
مساله دیگری که ناخشنودی اروپایی ها از دولت بایدن را برانگیخته بی توجهی واشنگتن به دیدگاه بروکسل درباره سیاست غرب در افغانستان از جمله در زمینه وضعیت آتی نظامیان ناتو در افغانستان و نیز پیشبرد طرح صلح مد نظر دولت بایدن بدون نظر خواهی از اروپا است.
در واقع تصمیم آمریکا برای برگزاری کنفرانس صلح افغانستان در ترکیه، که بدون مشورت با اتحادیه اروپا اتخاذ شده، اولین نشانه‌ای است که بایدن در روابط با اروپا پا جای پای دولت ترامپ خواهد گذاشت.
این مسائل نشان می دهد که قطع نظر از اینکه دولتی دموکرات یا جمهوری خواه در آمریکا روی کار باشد، اما سیاست آمریکا در قبال بسیاری از موضوعات یکسان باقی مانده و لذا امید اروپایی ها برای تغییرات ماهوی در رویکرد اروپایی واشنگتن بی اساس و واهی است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
بیشتر بخوانید:
حضور «جو بایدن» در نشست مجازی اتحادیه اروپا، تلاشی برای بازسازی روابط
