در عین حال، این نشست برای نخستین بار فرصتی ایجاد کرد تا وزیران امور خارجه ایران و امریکا پشت یک میز بنشینند. این موضع از این جهت حائز اهمیت بود که دولت کنونی امریکا از 9 ماه پیش به کرات علیه توافق هسته ای موضع گرفته و دونالد ترامپ نیز در سخنرانی خود در مجمع عمومی سازمان ملل توافق برجام را مایه شرمساری امریکا توصیف کرد.
«فدریکا موگرینی» مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا پس از نشست گروه وزیران امورخارجه گروه پنج به علاوه یک در نیویورک گفت که همگان بر اجرای کامل تعهدات خویش در چارچوب برجام متعهد باقی ماندند. وی در جمع خبرنگاران گفت که اطمینان دارد امریکا از برجام خارج نخواهد شد. رکس تیلرسون، وزیر امورخارجه امریکا نیز پس از این نشست به خبرنگاران مدعی شد ایران به شکل فنی به برجام متعهد باقی مانده است اما برخی از فعالیت های این کشور در حوزه موشکی و تحولات خاورمیانه موجب نگرانی است.
گرچه وزیر امور خارجه امریکا برای خطرناک توصیف کردن فعالیت های دفاعی - موشکی ایران و ایفای نقش این کشور در مبارزه با تکفیری های داعش در سوریه و عراق اسنادی ارائه نکرد؛ با این حال، اعتراف به پایبندی ایران، حتی با استفاده از قید واژه فنی، راه عهد شکنی واشنگتن را سخت تر خواهد کرد. البته اعتراف تیلرسون با توجه با هفت بار گزارش آژانس بین المللی انرژی اتمی مبنی بر پایبندی کامل ایران به برجام و اذعان دیگر طرف های مذاکراتی شامل سه کشور اروپایی بریتانیا ، فرانسه و آلمان به همراه روسیه، چین ، مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا و دبیر کل سازمان ملل به اجرای دقیق و کامل تعهدات ایران در چارچوب برجام، اجتناب ناپذیر بوده است.
با این حال، هنوز تردیدهایی درمورد تمکین دولت امریکا به خواست و انتظار جامعه جهانی از عمل به تعهدات برجام وجود دارد. تیلرسون اعلام کرده است که دونالد ترامپ تصمیم نهایی خود را در خصوص ادامه پایبندی یا خروج از برجام را اتخاذ کرده و در آینده نزدیک آن را اعلام خواهد کرد. برخی شواهد حکایت از آن دارد که چه بسا ترامپ تا 15 اکتبر، عدم پایبندی ایران به برجام را اعلام کند و موضوع را بر اساس قانون مصوب سال 2015 کنکره برای تصمیمی گیری در اختیار قانونگذاران امریکایی قرار دهد.
این قانون به کنگره اجازه می دهد تحریم های به تعلیق درآمده هسته ای علیه ایران را بار دیگر به اجرا گذارد ؛ اقدامی که موجب مرگ برجام خواهد شد. البته از هم اکنون صداهای اعتراضی نسبت به تحقق چنین سناریویی در واشنگتن شنیده می شود. هفت سناتور امریکایی طی نامه رسمی از دولت ترامپ خواسته اند اگر سندی دال بر نقض فاحش توافق برجام توسط ایران دارد، در اختیار کنگره قرار دهد.
با توجه به تکرار مداوم پایبندی فنی ایران به برجام از سوی رییس دستگاه دیپلماسی امریکا، بسیار دور از انتظار خواهد بود که کاخ سفید بتواند مدارک قانع کننده ای دال بر اعلام احتمالی عدم پایبندی ایران را به کنگره ارسال نماید.118/112
امیرعلی ابولفتح
بیشتر بخوانید:
سناتور پیشین آمریکایی: سخنرانی ترامپ در مجمع عمومی سازمان ملل شرم آور بود
ماکرون در کسوت یک ضد ترامپ
