روند آستانه از 23 ژانویه 2017 آغاز شد. محور و مبنای روند آستانه قطعنامه 2254 شورای امنیت سازمان ملل و تأکید بر پایبندی به حفظ حاکمیت و وحدت سرزمینی سوریه است.
نشست آستانه چهار دسته بازیگر دارد که عبارتند از: دولت سوریه و مخالفان آن، دولتهای ضامن، دولتهای ناظر و نماینده سازمان ملل متحد و برخی نهادهای بینالمللی.
در نشست هجدهم، ریاست هیات سوری را «ایمن سوسان» معاون وزیر خارجه این کشور و ریاست معارضان سوری را «احمد توما» بر عهده دارد. سه کشور روسیه، جمهوری اسلامی ایران و ترکیه بهعنوان نمایندگان دولتهای ضامن در نشست حضور دارند.
آغاز هجدهمین دور مذاکرات روند آستانه با محوریت بازگشت آوارگان سوری
هیئت دولت اردن نیز بهعنوان دولت ناظر حضور دارد. در نشستهای قبلی هیئت لبنانی نیز حضور داشت. نمایندگان کمیساریای عالی سازمان ملل در امور پناهندگان و صلیب سرخ بینالمللی به همراه «رابرت دان» دستیار سیاسی «گیر پدرسن» فرستاده ویژه سازمان ملل در امور سوریه نیز در نشست کنونی آستانه حضور دارند.
یکی از مهمترین دستاوردهای نشستهای آستانه، کاهش تنش در سوریه بود. از زمانی که این نشستها آغاز شد تنش در مناطق مختلف سوریه کاهش پیدا کرده و امکان ارسال کمکهای بشردوستانه به مناطق کاهش تنش فراهم شده است.
نشست هفدهم در دسامبر 2021 در شهر نورسلطان برگزار شده بود و اکنون پس از 6 ماه نشست هجدهم برگزار میشود. این نشست در حالی برگزار میشود که «ایمن سوسان» معاون وزیر خارجه سوریه به شدت از اقدامهای ترکیه و به خصوص حملههای مکرر آن به شمال سوریه انتقاد و آنرا نقض آشکار قوانین بینالمللی و در تضاد با دستاوردهای نشست آستانه عنوان کرد.
در واقع، ترکیه در حالی حاکمیت سوریه را با حملههای مکرر نقض میکند که خود ضامن روند آستانه است و مهمترین محور روند آستانه نیز پایبندی به حفظ حاکمیت و وحدت سرزمینی سوریه است.
نکته دیگر درباره هجدهمین نشست آستانه این است که حضور روسیه نشان داد این کشور همچنان بحران سوریه را بهعنوان یکی از اولویتهای سیاست خارجی خود میداند.
پس از آغاز حمله روسیه به اوکراین در 24 فوریه، گزارشهای متعددی منتشر شده بود مبنی بر اینکه تمرکز روسیه بر سوریه کاهش یافته و مسکو در صدد خارج کردن نظامیان خود از سوریه است.
«الکساندر لاورنتییف» فرستاده ویژه رئیس جمهوری روسیه در آغاز نشست جاری آستانه گفت: "به رغم عملیات نظامی ویژه روسیه در اوکراین، حلوفصل مسئله سوریه از اولویتهای سیاست خارجی روسیه است."
به نظر میرسد، پنج موضوع مهمترین محورهای نشست هجدهم آستانه است:
کمک به بازسازی سوریه، تسهیل بازگشت آوارگان سوری و همچنین روند تدوین قانون اساسی سوریه نیز از دیگر موضوعات هجدهمین نشست آستانه است.
حضور غیرقانونی آمریکا در سوریه و سرقت نفت این کشور به بهانه مبارزه با تروریسم داعشی یکی از این موضوعات است. حملات مکرر اسرائیل به سوریه یکی دیگر از محورهای نشست آستانه است. رژیم صهیونیستی در ماههای اخیر به بهانههای مختلف حملات علیه سوریه را افزایش داده و مکرراً به همراه ترکیه و آمریکا حاکمیت سوریه را نقض میکند.
نویسنده: سيدرضی عمادی
117