«آندره رودنکو» گفت: "رهبری روسیه بارها اعلام کرده است که عضویت گرجستان در ناتو و استقرار تسلیحات تهاجمی در این کشور، خط قرمز برای مسکو است زیرا این گونه اقدامات بطور اساسی وضعیت نظامی و سیاسی در منطقه قفقاز جنوبی را تغییر می دهد و امنیت روسیه و متحدانش در منطقه را به خطر می اندازد."
روسیه بارها مخالفت خود را با گسترش ناتو به سوی شرق و عضویت کشورهای حوزه خارج نزدیک به ویژه اوکراین و گرجستان در این سازمان نظامی غربی اعلام کرده و مقامهای ارشد این کشور در مورد پیامدهای چنین اقدامی به سران غربی و آمریکا هشدار داده اند.
«ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه اخیرا گسترش ناتو به سمت شرق را غیرقابل قبول دانسته و ارائه تضمینهای قانونی در قبال اینکه چنین اتفاقی نخواهد افتاد، را ضروری تلقی کرد.
وی پاسخ نظامی روسیه به ادامه گسترش ناتو به سوی شرق را بعید ندانسته است.
«آرنو دوبیین» کارشناس سیاسی می گوید: موضوع اصلی مورد مناقشه همین گسترش ناتو به کشورهایی است که روسیه «چه از منظر تاریخی چه از منظر فرهنگی بخشی از منطقه نفوذ خود میداند.»
تلاش ناتو برای اجرای سیاست توسعه به سوی شرق
با وجود حساسیت مسکو، سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) همواره تلاش کرده تا در چارچوب سیاست توسعه به سوی شرق، نه فقط کشورهای حوزه نفوذ سنتی روسیه در شرق اروپا را به عضویت این سازمان نظامی غربی در آورد، بلکه با دیگر کشورهای حوزه خارج نزدیک که هنوز به عضویت ناتو در نیامده اند، روابط هر چه نزدیکتر نظامی و دفاعی امنیتی از جمله برگزاری رزمایش های مشترک و استقرار نظامیان و تجهیزات نظامی برقرار کند.
هدف نهایی ناتو عضویت این کشورها به ویژه گرجستان و اوکراین دراین سازمان نظامی است. با این حال مسکو معتقد است که چنین اقدامی تبعات فوق العاده خطر ناکی برای اروپا خواهد داشت. به گفته «سرگئی لاوروف» وزیر خارجه روسیه، تمایل ناتو به گنجاندن گرجستان و اوکراین در این ائتلاف نظامی ، بمب ساعتی در قلب قاره اروپا خواهد بود.
گرجستان از زمان روی کار آمدن «میخائیل ساکاشویلی» رئیس جمهور غربگرای این کشور بشدت به دنبال عضویت در ناتو به عنوان گامی برای همگرایی با غرب بوده است.
آمریکا به عنوان سردمدار ناتو به دنبال اعمال نفوذ وحضور بیشتر در کشورهای شوروی از جمله گرجستان است. به خصوص اینکه گرجستان از یک طرف در قفقاز جنوبی و از سوی دیگر در کرانه دریای سیاه واقع شده و همین مساله اهمیت ژئو پلیتیکی آن را دو چندان کرده است.
با این حال مسکو بشدت با این مساله مخالفت کرده و عضویت آن در ناتو را بمثابه خط قرمزی برای امنیت ملی خود و موجب بروز بی ثباتی در قفقاز جنوبی می داند.
جنگ روسیه و گرجستان در سال 2008 هر چند پس از حمله نیروهای نظامی گرجستان به اوستیای جنوبی آغاز شد، اما مقامات کرملین از آن بمثابه فرصت مناسبی برای زهر چشم گرفتن از دولت تفلیس استفاده کردند، به نحوی که پس از این جنگ هر چند مناسبات گرجستان با ناتو ادامه و گسترش یافت، اما مقامات گرجستان به طور موقت از طرح مجدد و پیگیرانه عضویت این کشور در ناتو صرف نظر کردند.
با این حال این درخواست در چند سال اخیر بار دیگر از سوی تفلیس مطرح شده است.
«گیورگی مارگولاشویلی» رئیس جمهور پیشین گرجستان در اوایل ژوئیه 2018 از کشورهای عضو ناتو خواست تا از گرجستان برای تسریع عضویت آن در ناتو حمایت کنند. به رغم این درخواست ها، تفلیس به خوبی از مخالفت جدی و واکنش شدید مسکو به عملی شدن عضویت گرجستان در ناتو و پیامدهای این مساله آگاه است.
هشدار جدید مسکو به تفلیس نیز دراین چارچوب بیان شده و به منزله اتمام حجت روسیه با گرجستان در این زمینه است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117