«مارسل لرمیت» (Marcel Lhermitte) تحلیلگر مسائل سیاسی و روزنامه‌نگار، در مطلبی نوشت: آخرین کارزارهای انتخاباتی که در کشورهای منطقه آمریکای لاتین برگزار شد، به وضوح وضعیت خطرناکی را حکایت کرد که باید بیش از گذشته به آن توجه کنیم.
به عبارتی دیگر، با شناخت وضعیت موجود باید تمامی ضمانت‌های لازم را برای حفظات از نحوه رای دهی مردم به کار بگیریم؛ چرا که رای دهندگان باید در شرایطی رای دهند که به طور کامل از اقدام خود آگاه باشند یا به عبارتی دیگر، در هنگام انتخاب یک نامزد، تحت تاثیر استراتژی‌های جذب مخاطب آن نامزد قرار نگرفته باشد.
با توجه به اتفاقاتی که در سال 2017 رخ داد و نتایجی که از اوضاع سیاسی آن سال به دست آمد، بیش از پیش توجه ها را به سمت «اخبار جعلی» و «رباتها» در دنیای مجازی معطوف ساخت.
با نتایج به دست آمده در آمریکای لاتین مشخص می شود که نقش این پدیده در نتیجه انتخابات بسیار مهم است.
بنابراین مردم کشورهای این منطقه به ویژه السالوادور، آرژانتین، پاناما، اروگوئه و بولیوی که در سال 2019 باید بیش از پیش با این پدیده آشنا شوند؛ چرا که سال آینده که در آن انتخابات های مهمی در منطقه برگزار می شود، سالی سرنوشت ساز برای بسیاری از کشورها خواهد بود.
علاوه بر انتخابات های بزرگ، در برخی از کشورها از جمله مکزیک، کلمبیا و اکوادور نیز انتخابات های محلی برگزار می شوند که آن ها نیز از این قاعده مستثنی نیستند.
پیروزی چشم‌گیر «جایر بولسونارو» (Jair Bolsonaro)، نامزد جبهه راست افراطی در برزیل، با کمک شبکه‌های اجتماعی، به ویژه از طریق نرم افزار پیام رسان واتس‌آپ صورت گرفت.
روزنامه اسپانیایی ال پائیس، چاپ مادرید، در تحقیقی که پیرامون این موضوع انجام داده بود، اذعان داشت گروهی را بر روی بررسی استفاده این نامزد انتخابات از شبکه‌های اجتماعی مامور کرده است. ال پائیس این نرم افزار را به عنوان بخشی از استراتژی جبهه راست افراطی در برزیل معرفی می کند.
در این گزارش آمده است، «در همه گروه‌هایی که به طرفداری از بولسونارو ساخته شده بود، مصادیق بسیاری از اخبار جعلی را می توان پیدا کرد: انتشار دروغ‌هایی در قالب خبر، تصاویری با هدف منفی نشان دادن مطبوعات، پیام‌های غیر قابل اعتماد نسبت به نظرسنجی‌ها و آمارهای انتخاباتی، ایجاد فضایی منفی نسبت سیستم انتخاباتی و حتی انتشار خبر جعلی از حمایت های افراد».
این روزنامه همچنین در ادامه می‌نویسد که «گروه منتسب به نامزد پیروز انتخابات، بدون هیچ شرمی اخبار جعلی را در شبکه های تحت اختیارش منتشر می کرد».
بر اساس آنچه مشخص شده است، بخش مهمی از استراتژی کمپین‌های انتخاباتی «گروه‌های وابسته به نامزدها» استفاده از گروه های نرم افزار واتس آپ بوده است. علت انتخاب این نرم افزار پیام رسان، استفاده گسترده از آن است؛ چرا که از هر ده برزیلی، شش نفر این نرم افزار را در اختیار دارند و به طور روزانه از آن استفاده می کنند.
امروز جای شکی نیست که پدیده «اخبار جعلی» نقش مهمی را در پیروزی «جایر بولسونارو» بازی کرده است.
به وضوح دیده می شود، مردمی هستند که تحت تاثیر فریب های رسانه‌ای قرار گرفتند و در راستای استراتژی گروه این نامزد گام برداشتند.
بسیاری از این دروغ ها سبب شد تا طرفداران احزاب دیگر به سمت دیگری تغییر جهت دهند، بنابراین، این پدیده نقش مهمی در فریب مردم یک جامعه ایفا می کند. ضربه ای که از این طریق به برزیل وارد می شود، غیر قابل جبران خواهد بود.
استراتژی دیگری که در این زمینه به کار گرفته می شود، استفاده از ربات هایی است که در فضای مجازی مشغول به فعالیت می شوند.
ربات ها در واقع حساب های کاربری جعلی هستند که توسط گروه های یک حزب ساخته می شوند تا از این طریق شهروندان به سبب تعدد این حساب‌ها دچار سردرگمی شوند؛ زیرا با زیاد شدن تعداد این حساب ها این طور به نظر می آید که حمایت زیادی از یک مطلب خاص یا یک جریان فکری انتشار یافته صورت گرفته است، در نتیجه مقبولیت آن موضوع سهل تر صورت می پذیرد.
در کارزار انتخاباتی سال 2017 در شیلی، نامزدی که در این انتخابات پیروز شد، رئیس جمهور فعلی شیلی؛ یعنی «سباستین پینیرا» (Sebastián Piñera) است؛ 49 درصد حساب های کاربری که اقدام به حمایت از وی می کردند، جعلی بود.
استفاده وی از این ابزار نیز به مانند مواردی بود که در بالا یاد شد.
علاوه بر این، رباتها در روش دیگری نیز در این پدیده به کار گرفته می شوند: در گروه های شکل گرفته نظرات و عقایدی را مطرح می کنند که پایه و اساس متقنی ندارند؛ بسیاری از اعضای این گروه‌ها بدون آنکه بدانند این گفت و گو‌ها یا بحث و جدل‌ها توسط ربات صورت گرفته است، تنها به انتشار عقیده آن‌ها می پردازند.
پیش از برگزاری انتخابات، شهروندان هر کشوری باید در مورد این موضوع آگاهی‌های لازم را به دست آروده باشند، اما اساسا احزاب سیاسی و نامزدهای انتخاباتی نیز باید بر ضمانت رعایت اخلاق در کارزار انتخاباتی متعهد باشند و مردم یک کشور را با اقداماتی مشابه فریب ندهند.
آنچه این روزها شاهدش هستیم، خلاف این موضوع را نشان می‌دهد. کسانی که برای انتخابات، به ویژه انتخابات ریاست جمهوری نامزد می‌شوند، با اقداماتی از این قبیل به دموکراسی و نظام سیاسی کشور صدمه وارد می کنند، صدمه‌ای که می توانند جبران ناپذیر هم باشند.
اگر فرایند پیش گرفته شده در انتخابات های سال 2017 در منطقه آمریکای لاتین را بررسی کنیم، خواهیم دید که احزاب سیاسی در آن سال قدرت گرفتند که در واقع با تمایلات و خواست مردم این منطقه هم خوانی نداشتند.
اکنون زمان آن فرا رسیده است که وضعیت را بهتر کنیم و اطمینان را به جامعه بازگردانیم. باید با شدت نسبت به استفاده از رباتها و اخبار جعلی برخورد شود.
آمریکای لاتین نمی تواند اجازه دهد که دولت‌های جدیدی روی کار بیایند و دام‌هایی را برای مردم پهن کنند، سپس با دروغ و فریب حکومت خود را پیش ببرند.
با توجه به انتخابات‌های پیش‌رو در سال آینده و توجه به این امر که رویه آغاز شده بی شک تغییر نخواهد کرد، السالوادورها، گواتمالایی‌ها، پانامایی‌ها، اروگوئه‌ای‌ها، آرژانتینی‌ها و بولیویایی‌ها فرصت تاریخی را دارند تا درس خوبی به دموکراسی، حتی در دیگر نقاط جهان بدهند. همه چیز به خود مردم بستگی دارد.
مترجم: محمد استادولی
141/120
بیشتر بخوانید:
اسپوتنیک: با پیروزی ترامپ‌برزیل؛ آینده آمریکای‌لاتین دگرگون می‌شود
اسپوتنیک: موج‌فاشیستی در آمریکای‌لاتین
