رئیس جمهوری ترکیه دیدار«کمال قلیچداراوغلو» نامزد ائتلاف ملت و «جف فلیک» را شرم آور خواندن و به سفیر آمریکا گفت: درهای گفتگوی ما بر روی تو بسته است. اردوغان همچنین از سفیر آمریکا خواست از حد خود فراتر نرود و به وظایف دیپلماتیک خود پایبند باشد.
این نخستین بار نیست که دیپلمات های آمریکایی در امور انتخابات ترکیه مداخله می کنند. دولت آمریکا خود را در مسائل ترکیه ذینفع می داند. به همین دلیل، مسائل داخلی ترکیه را در چارچوب منافع ملی خود قلمداد کرده و به منظور حاکم کردن سیاستمداران غرب گرا در این کشور از هیچ تلاشی فروگذار نمی کند.
در حقیقت اظهارنظرهای مداخله جویانه مقامات آمریکایی درباره موضوعات داخلی ترکیه سابقه ای دیرینه ای دارد نمونه دخالت های آمریکا در امور داخلی ترکیه کم نیستند. به عنوان یک نمونه می توان به اظهارنظرهای سال 2018 مقام های غربی از جمله سخنگوی وقت وزارت امور خارجه آمریکا در امور داخلی ترکیه اشاره کرد.
در جریان انتخابات سال 2018 میلادی، سخنگوی وقت وزارت امور خارجه آمریکا درباره اعلام برگزاری انتخابات زودهنگام در ترکیه گفته بود: «دولت آمریکا نگران برگزاری انتخابات آزاد، شفاف و عادلانه در ترکیه است.»
وزارت امور خارجه ترکیه هم در واکنش به اظهارات مقامات آمریکایی، آنان را به مداخله در انتخابات و امور داخلی خود متهم کرد. در شرایط فعلی نیز، در حالی که کمتر از دو ماه به انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی ترکیه باقی مانده است و تبلیغات و رایزنی های نامزدهای ریاست جمهوری به منظور کسب حمایت بیشتر ادامه دارد، دیپلمات های آمریکایی تلاش می کنند با رایزنی با نمایندگان مخالف دولت اردوغان امتیازهای لازم را پیش از برگزاری انتخابات - از افرادی که تصور پیروزی آن ها در انتخابات بیشتر است - دریافت کنند.
این واقعیت را نباید نادیده گرفت که دولت رجب طیب اردوغان با اتخاذ سیاست های مستقل نمایانه، هزینه های حضور آمریکا در ترکیه را افزایش داده است. به همین دلیل، تحلیلگران مسائل ترکیه معتقدند، دولتمردان کاخ سفید حذف اردوغان را از حاکمیت ترکیه خواستارند و از سال های پیش برنامه ریزی های بلندمدتی تدارک دیده اند.
«رحمان قهرمان‌پور» تحلیلگر مسائل ترکیه گفته است: «ترکیه در سال 2023 انتخابات سرنوشت‌سازی را در پیش دارد و غرب خیلی امیدوار است که رئیس‌جمهوری فعلی یعنی رجب طیب اردوغان در این انتخابات شکست بخورد.»
قهرمان‌پور در تحلیل خبر روزنامه وال استریت ژورنال به نقل از مقام های آمریکایی مبنی بر مخالفت ترکیه با پیوستن اعضای جدید به سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) گفت: «دولت ترکیه به دنبال سیاستی است که خودش آن را استقلال استراتژیک نامیده است. یعنی، این کشور تا دو دهه قبل عمدتا خود را در مدار امنیتی و معماری امنیتی اروپا تعریف می‌کرد و جایگاه مهمی در بال جنوبی ناتو داشت. علاوه بر این، ترکیه دومین ارتش بزرگ ناتو را دراختیار دارد. از این زاویه، روابط ترکیه با مجموعه غرب تعریف می‌شد و این کشور در مسائل مهم سیاست جهانی تابع غرب عمل می کرد.»
اما رجب طیب اردوغان با اتخاذ سیاست هایی که از استقلال سیاسی و اقتصادی ترکیه حکایت داشته، تلاش کرده است ترکیه را در مسیر مخالفت با سیاست های غرب قرار دهد. دولت های غربی نیز با اتخاذ برخی سیاست های خاص، هزینه های حضور نظامی، اقتصادی و سیاسی ترکیه را در منطقه افزایش داده اند.
بنابراین «جف فلیک» سفیر آمریکا در آنکارا با تدارک دیدار با «کمال قلیچدار اوغلو» رهبر ائتلاف ملت، در عمل تلاش کرده است تا حمایت آمریکا را از این نامزد مخالف دولت اردوغان ابراز کند. در شرایط فعلی، این احتمال را نیز نباید نادیده گرفت که مداخلات دیپلمات های غربی در امور انتخابات ترکیه، ممکن است نتیجه عکس نیز بدهد. زیرا به دلیل مواضع ضد آمریکایی مردم ترکیه، ممکن است دیدار جف فلیک با کمال قلیچداراوغلو به نفع رجب طیب اردوغان نیز رقم بخورد.
با وجود این، به دلیل بحران اقتصادی و مشکلات معیشتی میلیون ها تن از خانوارهای ترکیه، تردیدی نیست که آرای دولت اردوغان به شدت به سمت احزاب مخالف تغییر جهت داده است. به همین دلیل، تحرکات دیپلمات های آمریکایی در ترکیه می تواند به زیان حزب حاکم و ائتلاف «جمهور» ایفای نقش کند.
نویسنده: طالبی
116
