کشورهای مختلفی به این طرح واکنش نشان دادند، اما واکنش کشورهای عربی به دلیل اینکه فلسطین کشوری عربی است، اهمیت بیشتری دارد.
در جهان عرب در خصوص معامله قرن اجماع وجود ندارد.
واکنش‌ها در جهان عرب را می توان به سه دسته تقسیم کرد.
دسته اول واکنش‌ها مربوط به فلسطینی‌ها است.
همه فلسطینی‌ها با قاطعیت این معامله نژادپرستانه را رد و آنرا «دروغ قرن» توصیف کردند، چرا که در این طرح نه تنها اثری از صلح و رفاه برای فلسطینی‌ها نیست بلکه کشور فلسطین حتی از مرزهای 1967 نیز کوچک تر شده است.
به همین دلیل، علاوه بر مقامات گروه های مقاومت، "محمود عباس"، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز اعلام کرد که: «ما با این طرح از ابتدا مخالف بوده‌ایم و اکنون هم مخالفیم... هزار بار گفته ایم نه، نه، نه.»
دسته دوم واکنش‌ها مربوط به کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه مصر و اردن است.
امارات و بحرین رسماً از این طرح حمایت کردند، اما عربستان سعودی حمایت تلویحی از آن انجام داد و به نوعی دچار سردرگمی میان حمایت از فلسطین و تداوم سرسپردگی به دولت ترامپ شده است.
در حالی که وزارت خارجه عربستان سعودی در بیانیه‌ای از طرح معامله قرن حمایت کرده، خبرگزاری رسمی عربستان سعودی گزارش داد که ملک سلمان، پادشاه عربستان در تماس با "محمود عباس" به وی برای دفاع از مسئله فلسطین و حقوق فلسطینی‌ها اطمینان خاطر داده است.
دولت قطر نیز موضع صریحی در خصوص معامله قرن اتخاذ نکرد.
واکنش دولت عمان و حضور رسمی سفیر این کشور در آمریکا در مراسم رونمایی از معامله قرن، دور از انتظار بود و حتی می توان گفت، سفیر عمان جایگزین سفیر عربستان در مراسم رونمایی از معامله قرن شده بود.
دولت کویت نیز مانند شمار دیگری از کشورهای عربی هنوز واکنشی به معامله قرن نداشته و سکوت پیشه کرده است.
وزارت خارجه مصر هم بدون محکوم کردن طرح "معامله قرن"، از سرگیری مذاکرات سازش را خواستار شد؛ به عبارت دیگر، مصر نیز تلویحاً حمایت خود را از معامله قرن نشان داده است.
در این میان، در اردن موضع یکپارچه ای در خصوص معامله قرن وجود ندارد.
در حالی که سفیر اردن در آمریکا در مراسم رونمایی از طرح معامله قرن حضور داشته است، "عاطف الطراونه" رئیس پارلمان اردن ضمن انتقاد از طرح معامله قرن، آن را یک طرح "منحوس" عنوان کرده است.
رئیس پارلمان اردن تصریح کرد: "این معامله قرن یک معادله یک طرفه و هدیه ای رایگان برای اسرائیل است."
دسته سوم واکنش‌ها مربوط به کشورهای عربی مستقل است.
عراق رسماً اعلام کرد که با معامله قرن موافقت نخواهد کرد.
دولت لبنان نیز با این طرح نژادپرستانه مخالفت کرد. این کشورها، قدس را پایتخت ابدی فلسطین می‌دانند و بر لزوم حفظ هویت عربی و اسلامی آن تاکید دارند.
نکته پایانی اینکه، دونالد ترامپ و بنیامین نتانیاهو بر اختلاف کشورهای عربی درباره مفاد و اجرایی کردن معامله قرن حساب ویژه ای باز کرده‌اند، اما ترامپ و نتانیاهو ضمن اینکه ظرفیت‌های ملت‌های اسلامی را نادیده گرفته‌اند، از ظرفیت گروه‌های مقاومت در منطقه نیز ارزیابی درستی ندارند.
اگرچه اعلام و رونمایی از معامله قرن را ترامپ و نتانیاهو انجام دادند و برخی کشورهای عربی نیز حمایت کردند، اما اجرایی کردن مانند مراسم رونمایی، آسان نخواهد بود.
نویسنده: سید عماد عمادی
141/117
بیشتر بخوانید:
ظریف: معامله قرن بزرگراهی به سوی جهنم است
رونمایی ترامپ از طرح معامله قرن؛ اثبات سرسپردگی به رژیم صهیونیستی/ تحلیل
طرح شیطانی «معامله قرن» هرگز تحقّق نخواهد یافت
واکنش لبنانی‌ها به "معامله قرن": فلسطین فروشی نیست
معامله قرن و نظم امنیتی غرب آسیا/ تحلیل
