سید رضا میرطاهر- ششمین انتخابات ریاست جمهوری بلاروس درحالی با تدابیر شدید امنیتی شامگاه یکشنبه پایان یافت که پس از رای گیری اعلام شد الکساندر لوکاشنکو با کسب حدود 80 درصد آرا با فاصله زیاد نسبت به دیگر رقبا برای ششمین بار بر مسند قدرت در بلاروس تکیه خواهد زد.
لوکاشنکو با کسب 79.7 درصد آرا توانست بار دیگر به ریاست جمهوری بلاروس برسد در حالی که سیوتلانا تیخانفسکا، رقیب انتخاباتی وی تنها توانست 6.8 درصد آرا را به خود اختصاص دهد. آلکساندر لوکاشنکو از سال 1994 رئیس جمهوری بلاروس است.
پس از اعلام رسمی آرا انتخابات راست جمهوری، شهرهای این کشور صحنه اعتراضات گسترده مخالفان لوکاشنکو شد.
حداقل در 20 شهر بلاروس از جمله در مینسک پایتخت این کشور تجمعات اعتراضی و استفاده پلیس از گاز اشک آور گزارش شده است.
در عین حال وقوع یک انفجار بزرگ در مینسک و تیراندازی های متعاقب آن نشان می دهد که اوضاع امنیتی در شهر نگران کننده است.
ناظران غربی مدعی اند که انتخابات اخیر ریاست جمهوری بلاروس در تاریخ این کشور به دلیل برگزاری اعتراضات خیابانی که هفته های اخیر بویژه در مینسک برگزار شد، بی نظیر بوده و نشانگر نارضایتی از سیاست های الکساندر لوکاشنکو در بین بخش قابل توجهی از مردم این کشور است.
به گفته سوتلانا الکسیویچ نویسنده اهل بلاروس و برنده جایزه نوبل؛ "لوکاشنکو با ملتی روبرو است که تغییر کرده و خواستار انتخابات آزاد و یک حکومت پاسخگو است".
الکساندر لوکاشنکو چندی قبل اعلام کرد که در انتخابات فعلی، هم روسیه و هم قدرت‌های غربی قصد دخالت در انتخابات و بی‌ثبات کردن بلاروس را دارند.
لوکاشنکو در سخنرانی روز 4 اوت اعلام کرد که نیروهای خارجی قصد دارند در این کشور «انقلاب رنگین» راه بیاندازند.
با این حال هشدارهای مکرر لوکاشنکو در جریان انتخابات کنونی و اعتراضات همراه آن چندان کارساز نبوده است.
به گفته تونی وسلوسکی کارشناس سیاسی؛ این روش‌ها در گذشته موثر بوده‌اند ولی تحولات اخیر در بلاروس نشان می‌دهد که تکیه به روش‌های مشابه ممکن است دیگر چندان کارساز نباشد.
رسانه‌های دولتی تا حد زیادی تاثیر خود را از دست داده و بسیاری از مردم از رسانه‌های مستقل و یا شبکه‌های اجتماعی استفاده می کنند.
بلاروس جزو شوروی بود که سال 1991 پس از فروپاشی آن استقلال یافت و یکی از کشورهای صنعتی و نسبتا پیشرفته شرق اروپا است.
این کشور با روسیه، اوکراین، لهستان، لیتوانی و لتونی هم مرز است، با این تفاوت که برخلاف دیگر همسایگان همواره به صورت سنتی روابط دوستانه خود با روسیه را حفظ کرده است اما در یک سال گذشته، به ویژه پس از بروز برخی اختلافات بین بلاروس و روسیه، دولت مینسک موضع گیری ها و اقداماتی غیر دوستانه در قبال مسکو داشته است.
دو هفته پیش مقامات امنیتی بلاروس 33 تبعه روسیه را به اتهام تلاش برای بی ثبات کردن اوضاع این کشور در مینسک بازداشت کردند تا روابط دو کشور پر تنش تر از هر زمانی شود، ضمن اینکه از ابتدای سال 2020 تاکنون، بلاروس هیچ نفتی از روسیه خریداری نکرده است.
از سوی دیگر لوکاشنکو در راستای ایجاد توازن در روابط با شرق و غرب، به دنبال بهبود روابط با غرب بوده و پس از سال ها اجازه بازگشایی سفارت آمریکا در این کشور صادر کرد.
جان بولتون مشاور سابق دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا نیز پیش از کنار گذاشته شدن از کاخ سفید، به بلاروس سفر کرد و از این کشور خواست به جای روسیه از آمریکا نفت بخرد اقدامی که از سوی مینسک نیز مورد پذیرش قرار گرفت.
غربی ها به رغم کاهش تحریم ها علیه بلاروس و ادعای تمایل برای عادی سازی روابط با این کشور اروپای شرقی، در واقع از تداوم زمامداری لوکاشنکو ناخرسند بوده و در خفا همواره برای براندازی نظام سیاسی بلاروس تلاش کرده اند.
به گفته دولت بلاروس، سازمان های غیردولتی غربی کمک های مالی در اختیار مخالفان دولت این کشور برای ایجاد و برپایی ناآرامی ها قرار می دهند.
با توجه به تحریکات غربی ها و حمایت آنها ازمخالفان و معترضان، لوکاشنکو در موضع گیری ای که می توان آن را هشداری به غرب تلقی کرد، گفت که در صورت پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری، روابط مناسبی با روسیه بنا خواهد کرد البته روسیه نیز با توجه به اهمیت ژئوپولیتیکی بلاروس تلاش کرده تا روابط خود با مینسک را در زمینه های مختلف حفظ کرده و گسترش دهد.
اکنون با توجه به اعتراضات گسترده کنونی در شهرهای بلاروس می توان پیش بینی کرد که لوکاشنکو کار سختی برای مقابله با معترصان و آرام ساختن اوضاع در پیش خواهد داشت.
