منظور از «بازدارندگی مناسب» چیست؟
این اصطلاح در واقع تعبیری جدید از یک مفهوم قدیمی، مخرب و خطرناک به شمار می رود و هدف از طراحی آن نیز در واقع مخفی کردن مفهوم و شکل قدیمی آن است.
امریکا بار دیگر ایده و مفهوم «جنگ هسته ای محدود» را به بازی گرفته و دیگران را به شدت در این باره نگران کرده است.
«سرگئی لاوروف» وزیر امور خارجه روسیه اقدام امریکا در انتشار رویکرد جدید هسته ای خود را «جنجال برانگیز» خواند و در خصوص آن ابراز ناامیدی کرد.
وزارت دفاع چین نیز در این خصوص اعلام کرد که این کشور امیدوار است امریکا ذهنیت دوران جنگ سرد خود را رها کرده و صادقانه به وظایف خود در خصوص خلع سلاح هسته ای عمل کند.
وزارت امور خارجه ایران نیز هشدار داد، این اقدام امریکا، دنیا را هرچه سریعتر به سوی نابودی پیش خواهد برد.
اما آنچه امریکا به راستی در پی انجام آن است، تغییر سلاح های هسته ای کنونی و تامین سلاح های کوچکتر و قراردادن موشک های کروز با قابلیت حمل کلاهک هسته ای بر روی کشتی های جنگی خود است.
در نگاه اول ممکن است این اقدام خیلی بزرگ و تحریک آمیز به نظر نرسد، اما این تصمیم امریکا به شدت احمقانه و خطرناک است.
خطر قدرت های «تجدید نظرطلب» برای امریکا
در واقع، «پاتریک شاناهام» (1) معاون وزیر دفاع امریکا در سخنانی، توجیه های مختلفی برای استراتژی هسته ای جدید این کشور ارائه کرد، که از ان جمله می توان به گفته او، به خطر ناشی از جانب قدرت های «تجدید نظرطلب» همچون روسیه و چین اشاره کرد.
قدرت های تجدید نظر طلب، کشورهایی هستند که سعی دارند تا نظام کنونی و سلسه مراتب فعلی جهان را تغییر دهند تا امریکا به عنوان تنها قدرت و ابرقدرت در جهان شناخته نشود.
این موضوع اما به معنی نیت واقعی این کشورها برای حمله به امریکا نیست.
دلیل اصلی رویکرد جدید هسته ای امریکا برای تامین سلاح های هسته ای جدید این است که ارتش این کشور نگران این است که کشورهای دیگر، سلاح های هسته ای امریکا را بسیار بزرگتر از آنچه قابل استفاده است می دانند و معتقدند امریکا به این دلیل، از این سلاح ها استفاده نخواهد کرد.
اما آیا واقعا همینطور است؟
آیا آنها واقعا معتقدند زمانی که این «تجدید نظر طلب ها» سلاح های جدید هسته ای کوچک امریکا (که بزرگ تر از بمب هایی که هیروشیما را نابود کرد است) را مشاهده می کنند، با خود خواهند گفت:
"هیچگاه باور نمی کردم امریکایی ها از سلاح های هسته ای ضد ما استفاده کنند"، اما چنین امری واقعا ممکن است روی دهد.
هرگونه استفاده از سلاح های هسته ای غیرقابل قبول است
وزارت دفاع امریکا (پنتاگون) تظاهر می کند که سلاح های جدید هسته ای تنها شکاف بوجود آمده بر اثر برنامه بازدارندگی هسته ای را پر می کنند، اما روسیه به این موضوع اشراف دارد که هرگونه استفاده از سلاح های هسته ای (حتی محدود) غیرقابل قبول است؛ اما آنچه در واقع دارای اهمیت است، ظرفیت و قابلیت انجام جنگ هسته ای است.
این یک افسانه قدیمی است که شما می توانید بدون هیچ آسیبی وارد یک جنگ هسته ای محدود در بخشی دیگر از جهان شوید بدون آنکه در واخل کشور متحمل آسیب و ضربه شوید.
این افسانه و باوری است که تا کنون بارها سرکوب و نقض آن ثابت شده، اما هیچگاه از میان نرفته است.
این موضوع از نظر ذهنیت نظامی اشتباه و غیرطبیعی است که شما باید سلاح های بزرگ و گران قیمتی در اختیار داشته باشید، اما هیچگاه قادر به استفاده از آنها نخواهید بود.
همچنین این موضوع بسیار آزار دهنده است که در هر نسلی از نظامیان افرادی وجود دارند که نظریاتی در خصوص شرکت بی درد سر در جنگ های هسته ای محدود ارائه می دهند.
اولین باری که این نظریه در تصمیم گیری های استراتژیک امریکا توانست جایی برای خود باز کند به اواخر دهه 1950 بازمی گردد.
پس از آن نیز این اتفاق دوبار دیگر در تاریخ امریکا روی داده است.
اکنون بار دیگر این موضوع نمود پیدا کرده است.
نظریه بازدارندگی هسته ای با طرز تفکر نظامی سنتی همخوانی ندارد
این موضوع در واقع همانند بادهای موسمی قابل پیش بینی است و یکبار دیگر افراد معقول تر باید زمان و انرژی زیادی برای توضیح در خصوص مفهوم درست و صحیح بازدارندگی هسته ای ارائه دهند.
همانطور که «برنار برودی» (2) پدر نظریه بازدارندگی هسته ای در سال 1946 گفت:
"تاکنون، هدف اصلی تاسیس نظام ما، پیروزی در جنگ بوده است و از این زمان به بعد هدف اصلی ما جلوگیری از این جنگ ها است، و این امر هیچ هدف مفید دیگری ندارد".
این گفته درست است، اما با طرز تفکر نظامی سنتی همخوانی ندارد.
ممکن است ارتش امریکا بتواند این نظریه را به خورد رسانه های امریکایی، کنگره و کاخ سفید دهد، اما روسیه و چین احمق نیستند.
این دو کشور به دقت می دانند که آنچه پنتاگون در صدد انجام آن است مطلوب آنها نیست.
این دو کشور طبیعتا به این اقدام واکنش نشان خواهند داد و این موضوع دنیا را کمی خطرناک تر می کند.
1) Patrick Shanahan
2) Bernard Brodie
مترجم: زهره خزائی
133/110
بیشتر بخوانید:
مخالفت آمریکا با پیمان منع سلاح های هسته ای/ واشنگتن: هیچ سلاح هستهای از بین نمیرود
لوفیگارو: آمریکا به دنبال سلاح های هسته ای کوچک
واشنگتن پست: درخواست سناتورهای آمریکایی برای بازنگری در فرآیند استفاده از سلاحهای هستهای