گاردین در مقاله ای نوشت، شاید بتوان گفت که این بحران مهاجرت نیست که اروپا را تحت تاثیر خود قرار داده است؛ بلکه اروپا در واقع تحت تاثیر بحران انسانی ناشی از آن بوده است.
رهبران اروپایی اما به پناهجویان و پناهندگان به چشم انسان نمی نگرند، بلکه تنها از بعد آماری به این موضوع توجه دارند، تا بتوانند از آن برای پیشبرد کارزارهای سیاسی خود به منظور رسیدن به مقامات بالاتر استفاده کنند.
در بحبوحه مشاجرات بر سر توافق اعضای اتحادیه اروپا در خصوص مهاجرت، شاهد آن بوده ایم، ممکن است تصور کنید که شمار پناهجویان و پناهندگانی که وارد اروپا شده اند، افزایش یافته است؛ اما در واقع اینگونه نیست.
در حالی که در سال 2015، بیش از یک میلیون پناهجو خود را به سواحل اروپا رساندند، سال گذشته این تعداد به صدو هفتاد و چهار هزار و 362 نفر رسید؛ و امسال کمتر از چهل و سه هزار پناهجو وارد اروپا شده اند.
اما آمار اعلام شده قابل توجه در این خصوص، رقم دوازده هزار و 397 نفر است.
این رقم در واقع شمار کودکان، زنان و مردانی است که در فاصله ژانویه 2014 و فوریه 2017، و در تلاش برای رساندن خود به اروپا از طریق دریا کشته شده اند.
مسئولیت این کشته شدگان اما به طور مستقیم متوجه سران کشورهای اروپایی است و در این میان، بریتانیا نیز از این مسئولیت مبرا نیست.
بریتانیا در واقع شمار کمی از پناهجویان را پذیرش کرده و در کمپین های خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا نیز تعصب و نژادپرستی نقش مهمی ایفا کرد.
عفو بین الملل: اتحادیه اروپا مسئول فاجعه پناهجویان است
سال گذشته، سازمان «عفو بین الملل» در گزارشی اعلام کرد، کشته شدن شمار زیادی از پناهجویان به علت غرق شدن در دریای مدیترانه، به روشنی نتیجه شکست سیاست های اتحادیه اروپا است.
بنابراین گزارش، تصمیم اتخاذ شده در آوریل 2015 مبنی بر افزایش عملیات جست و جو و امداد و نجات پناهجویان، تا حد قابل توجهی شمار کشته شدگان را در میان آنها کاهش داد، اما اجرای این تصمیم زمان زیادی به طول نینجامید و در زمان کوتاهی متوقف شد.
در عوض، دولت های اتحادیه اروپا استراتژی مهلکی را مبنی بر مقابله با قاچاقچیان انسان و متوقف کردن قایق هایی که لیبی را به مقصد مرزهای اروپا ترک می کردند، اتخاذ کردند.
در این میان، نیروهای گارد ساحلی لیبی مسئول جلوگیری از حرکت قایق ها از مرز این کشور در دریای مدیترانه شدند.
اما نتیجه چنین تصمیم هایی چه بود؟
نتیجه این سیاست ها، افزایش سه برابری پناهجویان کشته شده در سال 2017 نسبت به نیمه دوم سال 2015 بود.
عفو بین الملل در گزارش خود آورده است:
"کشورهای اروپایی یکی پس از دیگری، از انجام عملیات جست و جو و امداد و نجات سر باز زدند، که این کار آنها غرق شدن هزاران نفر از پناهجویان در دریا را در پی داشت."
تصمیم بدتر سران اروپایی اما نگه داشتن پناهجویان و مهاجران در لیبی بود؛ که این کار آنها در واقع دادن اجازه برای آزار، شکنجه، اخاذی، تجاوز و به بردگی گرفتن این پناهجویان در این کشور است.
اتحادیه اروپا قراردادی را به ترکیه (کشوری با سابقه ای بد در امور حقوق بشری) به امضا رساند که بر اساس آن پناهجویان از اروپا به این کشور بازگردانده می شدند.
در مقابل، ترکیه پناهجویان سوریه ای و عراقی را به این کشورهای جنگ زده بازگرداند.
در کشورهایی همچون ایتالیا، بلغارستان و مجارستان، رهبران سیاسی بخشی از قدرت خود را مدیون تحریک تعصبات مردمی ضد انسان های مستاصل و درمانده روی زمین هستند.
تصمیم اتحادیه اروپا برای مبارزه جدی با ورود پناهجویان
در این میان، توافقنامه روز پنج شنبه سران اتحادیه اروپا در خصوص مهاجرت نیز به گونه ای است که در آن جنبه انسان دوستانه موضوع کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
مسئولان اروپایی در این بیانیه که بامداد جمعه ۲۹ ژوئن منتشر شد، به ویژه بر سر روند رسیدگی به پرونده‌های پناهجویی به توافق تازه ای دست یافتند.
کشورهای عضو اتحادیه اروپا به ویژه موافقت کردند که تمامی مراحل جابجایی و اسکان موقت در «مکان‌های کنترل شده» و به صورت «داوطلبانه» از سوی کشورهای عضو انجام شود.
این بدان معنی است که خود پناهجو حق انتخاب کشور میزبان را ندارد و اعضا اتحادیه اروپا به صورت داوطلبانه هر پناهجویی را می‌پذیرند.
۲۸ کشور عضو همچنین توافق کردند تا ضمن تشدید کنترل مرزهای خارجی اتحادیه اروپا به منظور پیش‌گیری از ورود مهاجران، کمک مالی به اسپانیا و کشورهای مهاجر فرست از جمله ترکیه، مراکش و کشورهای شمال آفریقا را افزایش دهند.
آنها همچنین هم‌پیمان شدند تا از بروز «وضعیت کنترل نشده» بحران پناهجویان همانند آن چه در ورود موج عظیم پناهجویان در سال ۲۰۱۵ روی داد، جلوگیری کنند.
به هرحال، آنچه احتمال وقوع آن بسیار زیاد است این است که در هفته ها و ماه های آتی شمار بیشتری از پناهجویان کشته خواهند شد، و مسئولان اتحادیه اروپا باید در این رابطه مسئول شمرده شوند.
مترجم: زهره خزائی
116/112
بیشتر بخوانید:
لوموند: اتحادیه‌اروپا هیچ‌گاه سیاست جامعی در قبال مهاجران نداشته‌است
انتقاد عفو بین الملل و آکسفام از اتحادیه اروپا درباره خشونت علیه مهاجران / تحلیل
