ایران پرس- با پایان مهلت 60 روزه نخست ایران به اروپایی‎ها و عملی نشدن تعهدهای برجامی اروپا گام دوم کاهش تعهدهای برجامی ایران درچارچوب بندهای 26 و 36 برجام اجرایی و افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم اعلام شد.

"علی ربیعی" سخنگوی دولت ایران روز یکشنبه در نشست خبری مشترک به همراه "عباس عراقچی" معاون سیاسی وزیر خارجه در تهران گفت: ایران امروز از مرز سه و 67 صدم درصد برای غنی‌سازی اورانیوم عبور می‌کند و مقدار غلظت آن بر مبنای نیاز ایران خواهد بود.

"عباس عراقچی"، معاون سیاسی وزیر خارجه هم در این نشست خبری، با بیان اینکه روند کاهش تعهدهای برجامی ایران به معنای خروج از برجام نیست، گفت: ممکن است فرایند کاهش تعهدهای برجامی به خاتمه حضور ایران در برجام منجر شود.

گام دوم کاهش تعهدهای برجامی ایران فرصت 60 روزه دیگری برای طرف‌های برجام است تا به همه تعهدهای خود عمل کنند. اگر در این فرصت جدید هم دیگر طرف‌های برجام به ویژه اروپایی‌ها تعهدهای خود را به طور کامل اجرایی نکنند، گام سوم ایران به سرعت برداشته خواهد شد.

جمهوری اسلامی ایران درپی خروج آمریکا از برجام (هشتم ماه مه 2018) به اندازه کافی در یک‌سال گذشته به دیگر طرف‌های باقیمانده در برجام فرصت داد اما اروپایی‌ها در اجرای تعهدهای خود کوتاهی کردند.

کوتاهی یا ناتوانی اروپا در جبران هزینه‌های خروج آمریکا از برجام، این توافق هسته‌ای را با بحران روبه‌رو کرده است. برجام، توافقی چندجانبه است و در نتیجه وجود توازن و کارآیی آن در گرو عملی شدن تعهد همه اعضای برجام است.    

انجام تعهدهای متناظر، تنها شرط کارآیی و حفظ برجام است اما در یک‌سال گذشته فقط ایران به‌عنوان یکی از اعضای برجام تعهدهای خود را انجام داده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هم در 15 گزارش بر تعهدهای برجامی ایران مُهر تایید زده است.

اروپایی‌ها اگر چه در سیاست اعلامی از برجام حمایت کردند اما این رویه نتوانسته است منافع حیاتی ایران را از برجام تامین کند و همین مساله سبب شد تا ایران در مسیر کاهش تعهدهای برجامی خود حرکت کند.

این مسیر روز یکشنبه (هفتم ژوئیه 2019) وارد مرحله جدیدی شده است و از این پس ایران به هر اندازه که نیاز داشته باشد غلظت غنی‌سازی اورانیوم خود را بالا خواهد برد. 

اگر اروپایی‌ها همه تعهدهای برجامی و کوتاهی گذشته خود را جبران کنند، گام‌های کاهشی جمهوری اسلامی ایران درچارچوب بندهای 26 و 36 برجام برگشت‌پذیر است.

به گفته "عباس عراقچی" معاون سیاسی وزیر خارجه با وجود کاهش تعهدهای برجامی ایران، مسیر گفت‌وگو و دیپلماسی باز است اما باید راهکارهایی اندیشیده شود که خواسته‌های ایران به ویژه در حوزه نفت برآورده شود.

"انیستکس" که اروپایی‌های برای نجات برجام راه‌اندازی کردند، باید بتوانند همه منافع اقتصادی ایران در برجام را به ویژه فروش نفت و انتقال پول به ایران تضمین کند. در غیر اینصورت، "اینستکس"، محلی از اعراب ندارد و ایران هم تاکنون به‌سبب ناتوانی اروپایی‌ها به آن چشم امیدی ندارد.  

موضوعی که "امانوئل مکرون"، رئیس جمهوری فرانسه شنبه‌شب در گفت وگوی تلفنی با "حسن روحانی"، رئیس جمهوری اسلامی ایران به آن اشاره کرد و گفت: می‌پذیریم که اقدامات اروپا برای جبران تحریم‌های آمریکا موفق و کارآمد نبوده است اما همه تلاش خود را برای جبران این موضوع به‌کار می‌گیریم.

113/118

نویسنده: علی کرمی

بیشتربخوانید:

تشریح جزئیات گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران؛ عبور از مرز ۳/۶۷ غنی سازی