به گزارش ایران پرس، "رزماری دیکارلو" معاون سیاسی دبیرکل سازمان ملل روز چهارشنبه در نشست شورای امنیت که به منظور بررسی چگونگی اجرای قطعنامه 2231 مربوط به توافق هسته ای ایران برگزار شد، گزارش "گوترش" در این باره را قرائت کرد.
در بخش ابتدایی گزارش دبیرکل سازمان ملل به تاریخچه برجام اشاره شده و آمده است، در تاریخ 16 ژانویه 2016، پس از اتمام اقدامات خاص جمهوری اسلامی ایران (مشخص شده در برجام) که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی تایید شد، یک دهه تحریم های سازمان ملل متحد و همچنین تحریم های چند جانبه و ملی مربوط به برنامه هسته ای جمهوری اسلامی ایران مطابق با این برنامه لغو شد.
دبیرکل سازمان ملل متحد ادامه داد: به موجب قطعنامه 2231 (2015)، کشورهای عضو و بازیگران منطقه ای و بین المللی در حمایت از قطعنامه و برجام بسیج شدند که به طور گسترده ای پایه ای برای صلح و امنیت منطقه ای و بین المللی و دستاورد بزرگی در منع گسترش سلاح های اتمی و گفت و گو و دیپلماسی محسوب می شود.
**تاسف از خروج آمریکا از برجام
گوترش دراین گزارش با تاکید بر اینکه «ضروری است این تلاش های دیپلماتیک و دستاوردهای سخت به دست آمده آن حفظ و تکمیل شود»، اضافه کرد، در این راستا، متاسفم که ایالات متحده به دنبال خروج از برجام در 8 ماه می 2018 تصمیم گرفت که معافیت مربوط به خرید نفت از جمهوری اسلامی ایران را تمدید نکند و به پروژه های در چارچوب برجام به طول کامل معافیت ندهد.
وی تصریح کرد: این اقدام خلاف اهداف ترسیم شده در برجام و قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد است. این اقدامات ممکن است همچنین مانع توانایی جمهوری اسلامی ایران در اجرای مقررات خاص این برنامه و قطعنامه شود.
دبیرکل سازمان ملل متحد در گزارش خود همچنین به تصمیم ایران برای متوقف کردن برخی تعهدات برجامیاش در پی بدعهدی اروپایی ها اشاره کرد و اظهار داشت من از اعلامیه 8 می 2019 جمهوری اسلامی ایران متاسفم که «خود را به رعایت محدودیت نگهداری ذخایر اورانیوم غنی شده و ذخایر آب سنگین در مرحله فعلی متعهد نمی داند» و همچنین «تعلیق محدودیت های غنی سازی اورانیوم و اقدامات مربوط به مدرن سازی راکتور آب سنگین اراک» را افزایش خواهد داد، اگر دیگر طرف های برجام ظرف 60 روز، خواسته های این کشور را به خصوص در زمینه های بانکی و نفت، برآورده نکنند.
**15 بار تایید اجرای تعهدات ایران
دبیرکل سازمان ملل متحد به گزارش های متعدد آژانس بین المللی انرژی اتمی درخصوص پایبندی ایران به برجام نیز اشاره و خاطرنشان کرد، همانگونه که تا کنون آژانس بین المللی انرژی اتمی تأیید کرده جمهوری اسلامی ایران با وجود چالش های قابل توجه پیش رو، همچنان تعهدات هسته ای خود را ادامه داده است و مشوق آن هستم که تداوم یابد.
گوترش اظهار کرد، از ژانویه 2016 تاکنون، آژانس بین المللی انرژی اتمی، 15 بار گزارش داده که جمهوری اسلامی ایران به تعهدات مربوط به مسائل هسته ای تحت برجام پایبند بوده است.
وی همچنین به بیانیه کمیسیون مشترک اشاره کرد و گفت: از بیانیه رئیس کمیته مشترک پس از جلسه 6 مارس 2019 استقبال می کنم که اذعان کرد در کنار اجرای تعهدات جمهوری اسلامی ایران تحت این برنامه، لغو تحریم ها و عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی بخش مهمی از برجام است.
**عادی سازی روابط تجاری با ایران بخش مهم برجام است
دبیرکل سازمان ملل متحد افزود، من همچنین درک عمیق خود در خصوص ضرورت و نیاز به نتایج ملموس بیان شده در بیانیه اعضای برجام در زمینه روابط تجاری و اقتصادی با ایران را به اشتراک می گذارم.
گوترش بار دیگر با تاکید بر اینکه همه دولت های عضو این سازمان باید از اجرای برجام پشتیبانی کنند، گفت: لغو تحریم ها و عادی سازی تجارت و روابط اقتصادی با ایران، بخش مهمی از این توافق بین المللی است.
وی تصریح کرد، رساندن منافع اقتصادی ملموس به مردم ایران به منظور تداوم برجام، از سوی همه طرف ها مساله اساسی است. تداوم اجرای برنامه جامع اقدام مشترک و قطعنامه 2231 با حمایت گسترده جامعه بین المللی محقق می شود.
دبیرکل سازمان ملل متحد از همه دولت های عضو سازمان ملل متحد خواست با طرف های این توافق به صورت موثر در حفاظت از برجام همکاری کنند که شامل ایجاد شرایط لازم برای فعالان اقتصادی به منظور تجارت با جمهوری اسلامی ایران مطابق این قطعنامه می شود.
** ابراز تاسف اروپا از خروج آمریکا از برجام و تقاضا از ایران برای پایبندی به تعهدات
نماینده اتحادیه اروپا در نشست شورای امنیت نیز گفت: بروکسل از خروج آمریکا از توافق هستهای متأسف است، اما معتقد است که ایران همچنان باید به تعهداتش ذیل این توافق پایبند باشد.
نماینده اتحادیه اروپا در نشست شورای امنیت با موضوع وضعیت توافق هستهای و قطعنامه 2231 که به نمایندگی "فدریکا موگرینی" مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا صحبت میکرد، گفت: «چهار سال از دستیابی به توافق تاریخی برجام گذشته است... در این برهه چالشبرانگیز، لازم است دستاوردهای توافق هستهای را یادآوری کنیم.»
این مقام اروپایی سپس به تشریح مفاد هستهای برجام پرداخت و با بیان اینکه این توافق توانست برنامه هستهای ایران را محدود کند، آن را «جزئی کلیدی در معماری عدم اشاعه» توصیف کرد و گفت: «به همین جهت است که اتحادیه اروپا قاطعانه از این توافق پشتیبانی میکند و به تلاش برای حفظ این توافق متعهد است... اتحادیه اروپا همچنان به اجرای کامل و مؤثر این توافق متعهد است، مشروط بر اینکه ایران به اجرای تعهدات خود ادامه دهد.»
وی با بیان اینکه توافق هستهای در دستیابی به اهدافش موفق بوده و آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز 15 بار پایبندی ایران به توافق را تایید کرده، گفت ایران «باید» همچنان به این توافق پایبند باشد.
او سپس با اشاره به اینکه «عادیسازی روابط اقتصادی و تسهیل تجارت ایران» یکی از بخشهای محوری برجام بوده است گفت: «از این منظر، اتحادیه اروپا... عمیقا از خروج ایالات متحده از این توافق متأسف است. اعمال تحریمهای یکجانبه توسط ایالات متحده، تصمیم این کشور به عدم تمدید معافیتهای تجارت نفتی و عدم تمدید کامل همکاریهای پروژههای عدم اشاعه، اثری چشمگیر بر اقتصاد ایران داشته است.»
این مقام اروپایی بیانیههای پیشین اتحادیه اروپا در مورد برجام را یادآور شد و گفت: موگرینی همچنان به تلاش برای محقق کردن منافع اقتصادی متصور در برجام برای ایران متعهد است.
وی افزود، « اینستکس در حال پیشرفت است و تجارت مشروع با ایران را، منطبق با قوانین و قواعد بینالمللی و اروپایی، امکانپذیر میکند.»
بریتانیا: به ایران توصیه میکنیم از محدودیتهای برجام فراتر نرود
"کارن پیرس" نماینده بریتانیا در سازمان ملل هم در این نشست به اتهامزنی علیه تهران پرداخت و در عین حال گفت: جمهوری اسلامی باید به توافق هستهای پایبند بماند.
پیرس در ابتدای نشست «حراست از رژیم منع اشاعه و جلوگیری از دستیابی به یک توان هستهای» را یکی از اهداف سهگانه لندن در ارتباط با ایران توصیف کرد و مدعی شد بریتانیا همچنان به توافق هستهای با ایران متعهد است. وی در ادامه ادعا کرد این توافق «بهترین راه برای جلوگیری از دستیابی ایران به سلاح هستهای است.»
پیرس گفت: «از همین رو، ما بار دیگر از تصمیم ایالات متحده برای خروج از برجام و اعمال تحریم علیه ایران و عدم تمدید کامل معافیتهای عدم اشاعهای... ابراز تأسف میکنیم. این اقدامات، بر خلاف اهداف برجام و قطعنامه 2231 است. ما همچنان به تلاش شدید برای راهاندازی برجام و تسهیل تجارت مشروع با ایران ادامه میدهیم... از گزارش اخیر آژانس بینالمللی انرژی اتمی که پایبندی ایران به توافق هستهای را تایید کرده، استقبال میکنیم... تا زمانی که ایران به طور کامل به توافق هستهای پایبند باشد، بریتانیا برای حفظ این توافق تمام تلاش خود را خواهد کرد.»
در ادامه نشست، این دیپلمات بریتانیایی ایران را به انجام اقدامات مخرب در منطقه متهم کرد و مدعی شد برنامه موشکی ایران با قطعنامه 2231 شورای امنیت «ناهمخوان» است.
"کارن پیرس" گفت: موشکهای با قابلیت حمل کلاهک با وزن 500 کیلوگرم و با برد بیش از 300 کیلومتر، دارای توان حمل کلاهک هستهای محسوب میشوند.
وی همچنین ایران را به انتقال موشک به گروههای مختلف در منطقه متهم کرد و مدعی شد این اقدام ناقض قطعنامههای مختلف شورای امنیت سازمان ملل است.
نماینده بریتانیا که کشورش از حامیان اصلی ائتلاف متجاوز سعودی است، از آنچه انتقال توان ساخت موشک و پهپاد به یمن خواند انتقاد کرد و گفت: «این اقدامات بخشی از الگوی رفتاری ایران است که تهدیدی جدی برای صلح و ثبات منطقه به شمار میآید.»
پیرس در ادامه مانند دیگر مقامهای دولت بریتانیا مدعی شد ارزیابی اطلاعاتی لندن نشان میدهد که «تقریبا قطعی است» که ایران عامل حملات به چند نفتکش در بندر «الفجیره» امارات و دریای عمان بوده است. این ادعا در حالی مطرح میشود که حتی وزیر خارجه امارات هم امروز اعلام کرد، هنوز مشخص نیست حوادث توسط چه گروهی انجام گرفته است.
فرانسه: پایان برجام بازگشتی خطرناک به عقب است
نماینده فرانسه در سازمان ملل متحد نیز در این نشست گفت: پاریس تا زمانی که ایران تعهداتش را اجرا کند به اجرای برجام متعهد است. او درباره خروج آمریکا از برجام نیز گفت: «خروج آمریکا از برجام و بازاعمال تحریمها علیه ایران به ایجاد روالهای مبهم و نگرانکنندهای منجر شده است.»
نماینده فرانسه در ادامه از بیانیه ایران برای کاستن از تعهدات برجامیاش ابراز نگرانی کرد و گفت: «اجازه بدهید موضع کشورم را یادآوری کنیم. ضروری است که ایران به طور کامل به اجرای تعهدات هستهای خود ادامه دهد. ایران باید از انجام اقداماتی که این کشور را ناقض برجام قرار میدهد خودداری کند.»
وی از فعالیتهای موشکی ایران هم ابراز نگرانی کرد و آن را مغایر با مفاد قطعنامه 2231 خواند و مدعی شد، «ایران به اقدامهای بیثباتکننده در زمینه موشکی ادامه میدهد.
نماینده فرانسه گفت: «پایان برجام به معنی یک عقبگرد خطرناک خواهد بود که با خود ابهام و تبعات جدی برای منطقه، نظام منع اشاعه و امنیت جمعی ما به همراه خواهد داشت. ما همه باید برای جلوگیری از وقوع این سناریو تلاش کنیم.»
آلمان: با پابرجا ماندن برجام میتوان مسائل خارج از این توافق را بهتر حل کرد
نماینده آلمان هم برجام را یکی از مولفههای اساسی در معماری منعاشاعه توصیف کرد و گفت: جامعه بینالمللی در برههای حساس برای حفظ توافق هستهای قرار دارد.
او از خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای و اعمال تحریمها علیه ایران هم ابراز تأسف کرد.
نماینده آلمان در ادامه با اشاره به بیانیه ایران در خصوص کاستن از تعهداتش ذیل برجام گفت: برلین از ایران میخواهد تعهدات هستهای خود را اجرا کند. وی همچنین بر ضرورت برخورداری ایران از مزایای اقتصادی ذیل برجام تأکید کرد.
نماینده آلمان گفت: با پابرجا ماندن برجام میتوان مسائل خارج از این توافق را بهتر حل کرد. او همانند نماینده فرانسه از ایران خواست از انجام آزمایشهای موشکی خودداری کند.
وی افزود، کشورش به اجرای توافق هستهای و قطعنامه شماره 2231 پایبند خواهد بود.
روسیه: آمریکا دیگران را به دلیل اجرای قطعنامه، تنبیه میکند
"واسیلی نبنزیا" نماینده دائم روسیه در سازمان ملل هم در نشست شورای امنیت درباره اجرای قطعنامه 2231، از اقدامات تنشزای آمریکا در قبال ایران و توافق هستهای انتقاد کرد.
وی در ابتدای صحبتهایش خروج آمریکا از توافق هستهای و احیای تحریمها علیه ایران را «بر خلاف اهداف برجام و قطعنامه 2231» خواند و گفت: این اقدامات آمریکا «توان ایران برای پایبندی به مفاد این توافق را کاهش میدهد.»
نبزنیا افزود، «یادآور میشوم که برجام و قطعنامه 2231 جزء تاریخیترین دستاوردهای جهان دیپلماسی و چندجانبهگرایی بود که نشان داد میتوان با دیپلماسی بر بحرانها فائق آمد. ایران به تعهدات خود پایبند بوده است و این موضوع در گزارشهای متعدد آژانس بینالمللی انرژی اتمی انعکاس یافته است.»
او همچنین برجام را یکی از «ابزارهای کلیدی» در نظام منع اشاعه جهان و برنامه هستهای ایران را یکی از «راستیآزمایی شدهترین برنامههای جهان» توصیف کرد و گفت: «در حال حاضر تنها راه حفظ برجام، اجرای با حسن نیت آن توسط تمام طرفهای باقیمانده است. در این راستا، اشاره میکنیم که گزارش دبیر کل به وضوح نشان میدهد که ایران به دقت به تمام تعهدات هستهای خود پایبند بوده است، آن هم با وجود چالشهایی که با آن روبروست.»
"واسیلی نبنزیا" افزود: «ایالات متحده با خروج یکجانبه از برجام و تضعیف این توافق مهم برای صلح و امنیت منطقهای، اکنون در تلاش است تا تقصیر را به گردن دیگران بیاندازد. آمریکایی ها نه تنها از اجرای قطعنامه 2231 که خود آن را تایید کردهاند، خودداری میکنند، بلکه دیگر کشورها را نیز به دلیل اجرای تصمیمات شورای امنیت به تنبیه دردآور تهدید میکند. در مقابل، ایران بدون تردید تمام تعهدات بینالمللی خود را به طور کامل اجرا میکند.»
تکرار ادعاهای آمریکا علیه ایران
معاون نماینده آمریکا در سازمان ملل اما در نشست شورای امنیت با موضوع برجام ادعاهای مقامات این کشور علیه ایران را تکرار کرد.
او ایران را به بیثبات کردن منطقه و حمایت از گروههای تروریستی و حمله به کشتیهای تجاری متهم کرد. وی همچنین ادعا کرد ایران با نقض قوانین سازمان ملل، به گروههای تحت حمایت خود سلاح ارسال میکند.
معاون نماینده آمریکا همچنین مدعی شد سردار قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی علیرغم محدودیتهای مندرج در قطعنامه 2231، «آزادانه به مناطق مختلف خاورمیانه سفر میکند.» او مدعی شد سایر مقامهای ایران هم با نقض این مفاد قطعنامه، در حال سفر به مناطق مختلف خاورمیانه هستند.
117
بیشتر بخوانید:
روحانی: توصیه ما به آمریکا و اروپا، بازگشت به پیمان و عهدشان در برجام است
پاریس: ایران به تعهدات برجامی خود عمل کرده است
گام دوم کاهش تعهدات برجامی ایران ؛ از 7 ژوئیه
موضع گیریهای طلبکارانه تروئیکای اروپایی درباره برجام/ تحلیل