جنگ عربستان سعودی علیه یمن که از 26 مارس 2015 (7 فروردین 1394) آغاز شد در سال 2016 و اوایل 2017 نیز ادامه یافت.
سال 1395 برای یمن با مذاکرات کویت آغاز شد، مذاکرات کویت از روز 21 آوریل (دوم اردیبهشت 1395) و با نظارت «اسماعیل ولد الشیخ احمد»، نماینده دبیرکل سازمان ملل در امور یمن آغاز شد.
این مذاکرات تا روز اول اوت 2016 (11 مرداد 1395) برای مدت یکصد روز ادامه داشت.
هیات واسته به «منصور هادی» موسوم به هیات ریاض و هیئت وابسته به انصارالله و کنگره مردمی یمن از اصلی ترین شرکت کنندگان در این مذاکرات بودند که در کویت با هم گفتگو کردند.
با این حال، مذاکرات کویت با کارشکنی عربستان سعودی و هیات وابسته به منصورهادی، رئیس جمهور مستعفی، هیچ خروج سازنده ای برای بحران یمن نداشته است.
تشکیل دولت نجات ملی در یمن
تشکیل دولت نجات ملی یکی دیگر از اصلی ترین تحولات یمن در سال گذشته بود.
با شکست مذاکرات کویت، جنبش انصارالله و حزب کنگره مردمی به ریاست «عبدالله صالح»، رئیس جمهوری سابق، درباره تاسیس شورای عالی سیاسی و تشکیل دولت نجات ملی به توافق رسیدند.
این شورا با عضویت 10 عضو که به طور مساوی 5 نفر از جنبش انصارالله و 5 نفر از کنگره ملی یمن بودند، تاسیس شد.
اعضای شورا «صالح الصماد» را به سمت رئیس و «قاسم لبوزه» را به عنوان معاون وی برگزیدند.
در ادامه نیز «عبدالعزیز بن حبتور» به عنوان نخست وزیر دولت نجات ملی انتخاب شد.
اعضای کابینه دولت نجات ملی، نیز اواخر نوامبر 2016 (آذرماه 1395) معرفی شدند.
رئیس و اعضای شورای عالی سیاسی یمن اعلام کردند، تشکیل دولت وحدت ملی که طیف های مختلف را در بر می گیرد، به منظور مقابله همه جانبه و منسجم با تجاوز سعودی تشکیل شده است.
مخالفان تلاش کردند، تشکیل دولت نجات ملی را در قالب حاکمیت دوگانه و حضور همزمان دو دولت در این کشور و به عنوان عاملی در برهم خوردن مذاکرات صلح مطرح کنند.
با این حال، هیچ یک از این انتقادها به تشکیل دولت نجات ملی در یمن وارد نیست.
دولت منصورهادی، از یک سو در یمن حضور ندارد و در ریاض تشکیل می شود و از سوی دیگر منصورهادی، رئیس جمهوری مستعفی است و بنابراین حق تشکیل دولت را ندارد.
ناکامی سازمان ملل در پایان دادن به بحران یمن
موضوع دیگر این است که مردم یمن بیش از 20 ماه منتظر ماندند تا با نظارت سازمان ملل گفتگوهای صلح درباره بحران این کشور نتیجه دهد اما این گفتگوها هیچ نتیجه ای نداشت.
بنابراین، مردم و گروههای یمنی از تلاش های بین المللی برای پایان دادن به بحران در این کشور ناامید شدند و دولت نجات ملی نیز در اثر ناامیدی از این فرآیند تشکیل شد و مانعی برای صلح محسوب نمی شود.
گزارش یونیسف از نقض گسترده حقوق بشر در یمن
جنگنده های سعودی در سال 2016 نیز بمباران مناطق مختلف یمن را ادامه دادند.
جنگنده های سعودی مانند سال 2015 (1394) علاوه بر اینکه زیرساخت های شهری و اقتصادی این کشور را بمباران کردند حتی به مراسم عروسی و ختم و همچنین به مدارس یمنی نیز حمله کردند که بازتاب های زیادی داشته است.
برای مثال، جنگنده های عربستان روز دهم ژانویه 2017 به مدرسه ای در منطقه «نهم» در صنعاء حمله و 8 دانش آموز یمنی را شهید و 15 دانش آموز را زخمی کردند.
مطابق گزارشی که صندوق کودکان ملل متحد (یونیسف) در ژانویه 2017 منتشر کرد بعد از شکست مذاکرات کویت در اوت 2016، حملات علیه یمن شدت پیدا کرده است.
مطابق این گزارش، در اثر جنگ عربستان سعودی علیه مردمی یمن، بیش از 18/8 میلیون نفر از مردم یمن معادل 70 درصد جمعیت این کشور به کمک های بشردوستانه نیاز دارند که شامل 9/6 میلیون کودک یمنی است.
14/5 میلیون یمنی به آب سالم و 14/8 میلیون یمنی نیز به خدمات بهداشتی دسترسی ندارند و 7/6 میلیون یمنی نیز در خطر بیماری وبا قرار دارند.
مطابق این گزارش یونیسف، 3/3 میلیون کودک و زنان باردار نیز در معرض سوء تغذیه شدید قرار دارند که وضعیت 460 هزار کودک زیر 5 سال یمنی نیز وخیم است. تقریبا 2/2 میلوین یمنی نیز در داخل این کشور آواره شدند که نیمی از آنها را کودکان تشکیل می دهند.
هشدارهای بین المللی درباره بروز فاجعه انسانی در یمن
مجموع این شرایط سبب شد که بارها نهادهای بین المللی درباره فاجعه انسانی در یمن هشدار دادند.
برای مثال، سازمان بهداشت جهانی در فوریه 2017 (بهمن 1395) طی گزارشی اعلام کرد که با تداوم درگیری های داخلی در یمن 274 مرکز درمانی این کشور از کار افتاده شده و در حال حاضر تنها چهل و پنج درصد از امکانات پزشکی این کشور قابل استفاده است.
به گفته این نهاد، در حالی که شمار آوارگان و مجروحین این کشور نسبت به سال 2012 به 5 برابر افزایش یافته، کمبود بودجه لازم در تاسیسات بهداشتی این کشور باعث تاخیر در پرداخت حقوق و دستمزد بیش از هزار و دویست کارمند این تاسیسات شده است.
سازمان بهداشت جهانی یادآور شده است که به علت کمبود دارو و مواد غذایی، کارکنان پزشکی قادر به ارائه خدمات به همه بیماران نیستند.
سازمان خواربار و کشاورزی سازمان ملل متحد نیز در سپتامبر 2016 با انتشار گزارشی اعلام کرده بود که در یمن 14/1 میلیون نفر معادل بیش از 50 درصد جمعیت این کشور با ناامنی غذایی مواجه هستند که 35 درصد از زمان آغاز جنگ عربستان علیه این کشور افزایش داشته است.
در گزارش این سازمان آمده بود که دستکم 7 میلیون یمنی در وضعیت اضطراری که بدترین مرحله ناامنی غذایی است و 7/1 میلیون نفر نیز در مرحله بحرانی ناامنی غذایی که یک مرحله پائین تر از وضعیت اضطراری است، زندگی می کنند.
با توجه به این وضعیت وخیم، «جیمی مک گلدریک»، هماهنگ کننده بشردوستانه سازمان ملل در امور یمن در اواخر سال گذشته میلادی از نزدیک شدن یمن مرحله قحطی خبر داد.
قدرت گیری یمن در برابر سیاست های جنگی آل سعود
اگرچه جنگنده های سعودی طی یک سال گذشته بمباران علیه مناطق مختلف یمن را ادامه دادند، اما برخلاف سال 2015 (1394) قدرت دفاعی نیروهای مردمی و ارتش یمن در سال 2016 و اوایل 2017 (1395) افزایش یافته است.
در همین راستا، موشک های بالستیک یمن فرودگاه جده را هدف قرار داده‌اند.
یک موشک بالستیک نیز در فوریه 2017 (بهمن 1395) به پایگاه المزاحمیه در نزدیکی ریاض، پایتخت عربستان سعودی اصابت کرد که سبب نگرانی قابل ملاحظه مقامات سعودی شد، به حدی که «محمد بن سلمان»، جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان به دنبال این حمله موشکی به ریاض جلسه ای اضطراری با عبد ربه منصور هادی برگزار کرد.
عربستان در حالی که همچنان به جنایت های خود علیه یمن ادامه می دهد و در پی فرسایشی کردن این جنگ با هدف اعمال فشار بیشتر بر انصارالله است، نگران افزایش برد موشک های ارتش این کشور است که تهدید جدی برای آل سعود محسوب می شود.116/110
بیشتر بخوانید:
فائو: یمن در آستانه قحطی گسترده قرار دارد/ ذخایر گندم یمن رو به پایان است
تلاش عوامل غرب و عربستان در یمن جهت تجزیه یمن/ تحلیل
رهبران احزاب سیاسی یمن: تهاجم رژیم سعودی به یمن شکست خورده است
