مساله یک جانبه گرایی که آمریکا مظهر آن در عصر کنونی محسوب می شود همواره مورد انتقاد کشورهای مخالف و منتقد سیاست ها و اقدامات ایالات متحده قرارگرفته است.
یکجانبه گرایی تهدیدی جدی برای حاکمیت قانون و منشور ملل متحد است و همچنین مانع همکاری بین المللی و صلح و امنیت می شود. ایالات متحده در راستای همین سیاست های یکجانبه گرایانه خود در دو دهه اخیر با به راه انداختن جنگ های منطقه ای از جمله اشغال عراق و افغانستان و نیز دخالت در سوریه به نفع گروه‌های تروریستی با هدف فروپاشی دولت قانونی سوریه، زمینه بی ثباتی و ناامنی در غرب آسیا و نیز گسترش تروریسم را فراهم کرد.
جنگ‌های آمریکا موجب کشتار صدها هزار نفر در غرب آسیا شده و در عین حال حمایت همه جانبه آن از تروریسم به ویژه گروه‌های تروریستی تکفیری مانند داعش موجب رخداد جنایات بی سابقه در سوریه و عراق و در مرحله بعد افغانستان شده است.
تشدید سیاست یک جانبه گرایی آمریکا در دوران ترامپ
واشنگتن به ویژه در دوره ریاست جمهوری «دونالد ترامپ» رویکرد یک جانبه گرایی را بسیار گسترش داد و نه فقط وارد عرصه تقابل سیاسی و تجاری با رقبای آمریکا مانند چین بلکه حتی با شرکای اروپایی خود شد و بدین ترتیب همگرایی فرا آتلانتیکی را تبدیل به واگرایی فزاینده بین دو سوی اقیانوس اطلس نمود.
نکته مهم اینکه ایالات متحده در دوره ریاست جمهوری «جو بایدن» نیز هم چنان رویکرد یکجانبه گرایانه خود را رها نکرده و بر تداوم آن اصرار می ورزد.
نمونه آن تاکید واشنگتن بر رهبری بلوک غرب در اقدامات علیه روسیه به بهانه جنگ اوکراین است. مساله ای که در چارچوب یک جانبه گرایی آمریکا مطرح می شود اعمال تحریم های یکجانبه، غیر قانونی و ظالمانه علیه دیگر کشورها است.
ایالات متحده بزرگترین کشور تحریم کننده در جهان محسوب می شود و در راستای اهداف سیاست خارجی خود بیشترین سابقه را در اعمال انواع تحریم ها علیه دیگر کشورها دارد.
هر چند تحریم های آمریکا به بهانه های مختلف سیاسی، تجاری، امنیتی و حتی حقوق بشری علیه دیگر کشورها به ویژه کشورهای رقیب آن اعمال می شود، با این همه قطع نظر از دلایل ظاهری، دلیل اصلی ادامه این رویکرد، پیگیری منافع واشنگتن است.
آمریکا طی چهار دهه اخیر بیشترین سیاست ها و اقدامات یکجانبه را علیه جمهوری اسلامی ایران به شکل های مختلف مانند اعمال گسترده ترین تحریم ها و تهدید نظامی به راه انداختن کارزار های سیاسی و دیپلماتیک و جنگ روانی صورت داده است.
ایروانی می گوید: خروج آمریکا از برجام، اعمال مجدد اقدامات قهری یکجانبه، نقض فاحش قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل، اقدام غیرقانونی در سلب حقوق ایران به عنوان عضو منتخب کمیسیون مقام زن سازمان ملل و سرپیچی آشکار از اجرای قرار موقت دیوان بین‌المللی دادگستری مبنی بر لغو تحریم‌های مرتبط با اقلام بشردوستانه، نمونه‌های بارز این است که چگونه ایالات متحده حاکمیت قانون را در سیستم سازمان ملل تضعیف می‌کند.
به رغم بی نتیجه ماندن سیاست ها و اقدامات یکجانبه آمریکا علیه ایران اما واشنگتن هم چنان اصرار بر تداوم این رویکرد غیر قانونی و بر خلاف منشور سازمان ملل علیه تهران دارد و در دوره ریاست جمهوری بایدن جنگ ترکیبی علیه جمهوری اسلامی ایران را به بهانه های مختلف تشدید کرده است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117
