ماشین تبلیغاتی جنگی ترکیه روزهای گذشته نیز به کرات از حمله قریب الوقوع ارتش این کشور به شمال سوریه خبر داده بود.
از سوی دیگر تصمیم ترامپ برای تخلیه نظامیان آمریکایی از مناطق درگیری در شمال سوریه و اعلام توقف حمایت واشنگتن از گروه های کرد مستقر در این مناطق موجب شد تا موضع آنکارا در آغاز این عملیات جدی تر شود.
عملیات ارتش ترکیه در شرق فرات را می‌توان گسترده ترین عملیات نظامی این کشور با هدف نابودی گروه های کرد مخالف دولت ترکیه خواند.
ترکیه که همواره از ناحیه کردها احساس نگرانی کرده است تلاش دارد این بار و در فرصتی مناسب حاصل از مشغولیت دمشق درعملیات علیه تروریست‌ها، موضوع را یکسره کند.
دولت اردوغان که عملا فرصت‌های دست یابی به راه حل مسالمت آمیز در حل اختلافات خود با گروه های مبارز کرد را از دست داده است، هزینه گزاف یک عملیات گسترده نظامی را پذیرفته تا بتواند به زعم خود مهمترین تهدید موجودیتی ترکیه را رفع کند.
نکته قابل توجه دیگر تلاش اردوغان برای پیوند زدن این اقدام با حل بحران سوریه است. اما حقیقت این است که اقدامات ترکیه تاکنون تنها توانسته به بحران بیشتر در سوریه دامن بزند. اردوغان در سال‌های نخستین جنگ در سوریه با حمایت از گروههای تروریستی زمینه پیچیده شدن و طولانی تر شدن این بحران را فراهم آورد.
حمایت آنکارا از گروههای تروریستی مختلف از جمله احرارالشام و جبهه النصره و پیشتیبانی های لجستکی، مالی و آموزشی از آنها همواره با واکنش تند و مخالفت‌های جدی مقامات دمشق روبروشده است.
حال ترکیه مدعی است برای کنترل بحرانی که خود آغاز کرده است قصد لشکرکشی به شرق فرات را دارد. درک این نکته بسیار مهم است که حمله ترکیه به شرق فرات در کنار نقض حقوق بین الملل می تواند موجب شکل گیری یک بحران پیش بینی نشده شود که شاید از گروه های مبارز کرد برای آنکارا خطرناک تر باشد.
حمله ترکیه به شرق فرات موجب شکل گیری موجی از آوارگان داخلی خواهد شد که میتواند بافت جمعیتی منطقه را تغییر داده و خطر درگیری های قومی در نوار مرزی ترکیه را افزایش دهد. شرایط مساعد جغرافیایی و جمعیتی امکان سرایت این فرایند به سایر بخش‌ها از جمله مناطق مرزی ترکیه و عراق را نیز ایجاد می کند.
از سوی دیگر، دولت ترکیه آگاهانه چشم خود را بر روی این حقیقت بسته است که تجاوز علنی به خاک سوریه، در حالیکه دمشق در حال یکسره کردن کار تروریست‌هاست میتواند دو کشور را در مقابل یکدیگر قرار داده و خطر شعله ور شدن یک جنگ بین دولتی را افزایش دهد.
این نگرانی وجود دارد که اقدام این روزهای ترکیه، فرصت طلایی بازگشت آرامش به سوریه را بسوزاند و فرایند مسالمت آمیز و دموکراتیک حل بحران سوریه را سالها به تاخیر اندازد.
نویسنده: منوچهر شفیعی
بیشتر بخوانید:
کردها، بهانه مداخله نظامی ترکیه و آمریکا در سوریه/تحلیل
ترکیه: مقدمات برای حمله به شرق فرات انجام شده است
مخالفت ایران با هر گونه عملیات نظامی احتمالی در سوریه
هشدار موگرینی درباره عواقب حمله ترکیه به شمال سوریه
حمله نیروهای ارتش ترکیه به شمال سوریه
