«باراک اوباما» رئیس جمهوری سابق آمریکا روز یکشنبه در مصاحبه‌ای با اشاره به این موضوع که هر کدام از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری به بیش از 70 میلیون رای دست یافته‌اند، گفت: این موضوع نشان می دهد که آمریکا به شدت گسسته شده است.
وی با ناامیدکننده خواندن مقابله نکردن بسیاری از جمهوری خواهان با ادعاهای بی‌اساس ترامپ درباره تقلب گسترده در انتخابات افزود: «ما فراتر از قوانین نیستیم. ما برتر از قانون نیستیم. این جوهره دموکراسی ما است».
اذعان اوباما به وجود شکاف‌های عظیم در جامعه آمریکا براثر بحران سیاسی کنونی و درواقع دو قطبی شدن جامعه آمریکا بین هواداران ترامپ وهواداران بایدن نشان می‌دهد که آمریکا با بحران هویتی و وجودی مواجه است. در واقع از زمان روی کار آمدن ترامپ در ژانویه 2017 تاکنون و با توجه به سیاست‌ها و اقدامات وی دو رویکرد کاملا متعارض در ساختار حاکمیتی و نیز جامعه آمریکا شکل گرفت و نوعی دو گانگی در واکنش به آن به وجود آمد.
ترامپ به عنوان فردی که از حوزه تجاری و بدون سابقه سیاسی به کاخ سفید راه یافت، سیاست‌هایی را در پیش گرفت که بر خلاف رویکرد رئیس جمهور قبلی یعنی اوباما بود و موجب تحولات گسترده‌ای در داخل و خارج آمریکا شده که تبعات متفاوتی را به همراه داشت.
لذا انتخابات ریاست جمهوری اخیر، پس از 4 سال از زمامداری ترامپ به منزله نوعی همه پرسی و سنجش واکنش جامعه آمریکا به سیاست‌ها و اقدامات وی بود. طبق آمارها، ترامپ در این انتخابات بیش از 73 میلیون و بایدن بیش از 78 میلیون رای شهروندان آمریکایی را به دست آوردند. این مساله نشان می دهد که نه فقط بین جمهوری خواهان و دموکرات‌ها در سطح حاکمیتی آمریکا به ویژه در کنگره اختلاف و شکاف وجود دارد بلکه این گسست در داخل جامعه آمریکا نیز وجود دارد.
نکته مهم این است که خطوط گسست در جامعه آمریکا صرفا مربوط به دوره ترامپ و سیاست‌های وی نیست بلکه آمریکا مدت‌هاست که دچار از هم گسیختگی در سطح نخبگان و نیز در سطح جامعه شده است و اکنون مبتلا به انواع مختلف شکاف‌های سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است. در سطح سیاسی با پیچیده‌تر شدن امر حکمرانی و افزایش حضور گروه‌های ذی‌نفوذ در ساختار حاکمیتی آمریکا، به تدریج منافع فردی، گروهی یا جناحی بر منافع ملی غلبه پیدا کرده و با تشدید شکاف‌های اجتماعی و شکل گیری فضای دو قطبی در آمریکا، اختلافات از سطح معمول فراتر رفته و به جنگ ایدئولوژیک میان جناح راست محافظه کار و جناح چپ شبه سوسیال دموکرات تبدیل شده است.
این مساله موجب تهدید وحدت و انسجام اجتماعی شده است. به همین دلیل، جامعه آمریکا بر سر موضوعاتی همچون نظام مالیاتی، نظام بیمه‌های همگانی، سیاست‌های مهاجرتی و نحوه مواجهه با تهدیدات خارجی دو قطبی و این امر در دوره ترامپ تشدید شده است.
شکاف‌های عمیق اجتماعی و اقتصادی در جامعه آمریکا
در بعد اجتماعی نیز ایالات متحده از شکاف‌های عمیق اجتماعی درباره موضوعاتی همچون مسائل نژادی، سلاح و خشونت و انواع تبعیض‌ها و بی‌عدالتی‌ها رنج می‌برد. هنوز جامعه آمریکا با لایه‌های عمیقی از تبعیض نژادی و رشد جریان های نژادپرستانه دست به گریبان است. ضمن اینکه درباره مسائل مهمی مانند آزادی حمل سلاح که با امنیت جامعه در ارتباط است دو دیدگاه متعارض به جدال با هم برخاسته‌اند.
در بعد اقتصادی نیز در سال‌های اخیر فاصله طبقاتی بشدت افزایش یافته و شکاف عظیمی بین فقیر و غنی در آمریکا به وجود آمده است؛ به گفته برنی سندرز سناتور مستقل آمریکایی، 3 نفر میلیاردر آمریکایی صاحب ثروتی بیش از دارایی 50 درصد طبقه پائین جامعه هستند.
بدین ترتیب آمریکا اکنون با روندی افولی مواجه است که یکی از مظاهر آن، افزایش شکاف‌ها و از هم گسیختگی جامعه آن است. صفحه توییتر انگلیسی پایگاه اطلاع رسانی دفتر حضرت آیت الله خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی در واکنش به شکست ترامپ در انتخابات نوشت: صرف نظر از نتیجه، یک چیز کاملاً واضح، سقوط قطعی سیاسی، مدنی و اخلاقی رژیم ایالات متحده است. 113
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
رئیسی: رسوایی آمریکا آشکار شده است
روزشمار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا
ادامه جنجال در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا | ترامپ: من پیروز انتخابات شدم
