روزنامه اینترنتی القدس العربی روز یکشنبه در گزارشی به قلم اسماعیل جمال نوشت: رجب طیب اردوغان رئیس جمهوری ترکیه برای اولین بار اعلام کرد که تحریمهای اقتصادی ضد اسرائیل اِعمال خواهد کرد.
این جدیدترین واکنش ترکیه به رژیم اشغالگر اسرائیل درپی انتقال سفارت آمریکا به قدس و کشتار 65 فلسطینی در باریکه غزه به ضرب گلولۀ نظامیان اسرائیلی در سالگرد نکبت ( روز اشغال فلسطین در سال 1948) است.
ترکیه پس از کشتار فلسطینیها سفرای خود را از تل آویو و واشنگتن فراخواند و سفیر و کنسول اسرائیل را از آنکارا و استانبول پس از بازرسی بدنی تحقیرآمیز اخراج کرد.
رسانههای ترکیه به نقل از اردوغان هنگام بازگشت از سفر اخیر خود به بوسنی گزارش دادند: ترکیه شاید به زودی واردات محصولات و کالاهای اسرائیلی را تحریم کند.
اردوغان گفت که سازمان همکاری اسلامی در نشست فوق العادۀ خود در روز جمعۀ گذشته در استانبول با تحریم محصولات اسرائیلی موافقت کرد و ترکیه در همین راستا اسرائیل را تحریم اقتصادی خواهد کرد.
ولی بیانیه پایانی سازمان همکاری اسلامی شامل تحریم "محصولات شهرکهای اسرائیلی" است و در این بیانیه سخنی درباره تحریم همۀ محصولات اسرائیلی به میان نیامده است.
در بیانیه پایانی سازمان همکاری اسلامی این عبارت آمده است: تحریم واردات محصولات شهرکهای غیرقانونی اسرائیلی به بازارها و اِعمال محدودیتهای اقتصادی برای کشورهایی که همچون آمریکا سفارت خود را به قدس منتقل میکنند. اردوغان گفت: من امیدوارم که کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی طبق درخواست این سازمان به تحریم اسرائیل بپردازند و متعاقباً هیچ محصولاتی از اسرائیل وارد نشود.
اردوغان افزود: ما به بازبینی در روابط مان (ترکیه و اسرائیل) خصوصاً روابط اقتصادی و تجاری خواهیم پرداخت. ما انتخاباتی در پیش داریم و پس ازپایان انتخابات گامهایی را در این مسیر (تحریم اقتصادی اسرائیل) بر خواهیم داشت.
انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی زودهنگام ترکیه روز 24 ژوئن 2018 برگزار خواهد شد.
ترکیه و اسرائیل سال 1997 توافقنامۀ تجارت آزاد را امضاء کردهاند و طبق گزارشهایی که القدس العربی از سایت اینترنتی وزارت اقتصاد ترکیه به دست آورده است، میزان مبادلات تجاری آنکارا و تل آویو در سال 2017 به چهار میلیارد و 900 میلیون دلار رسید.
ترکیه در سال 2017 به اسرائیل محصولات متعددی به ارزش سه میلیارد و 400 میلیون دلار صادر کرد و از اسرائیل محصولاتی به ارزش یک میلیارد و 500 میلیون دلار وارد کرد.
اسرائیل دهمین وارد کنندۀ محصولات ترکیه در جهان است و طبق گزارشهای منتشرۀ دولت آنکارا، مبادلات تجاری بین ترکیه و اسرائیل در 15 سال گذشته یعنی سالهای حکومت حزب حاکم عدالت و توسعه رشد چشمگیری داشته است به نحوی که میزان مبادلات تجاری در سال 2004 حدود دو میلیارد دلار بود که در سال 2017 به حدود پنج میلیارد دلار رسید.
رسانههای ترکیه چندی پیش اعلام کردند: اصلی ترین محصولات صادراتی ترکیه به اسرائیل شامل خودرو، فلزات خصوصاً آهن و فولاد، سیم برق و سیمان میشود و اسرائیل نیاز بسیار شدیدی به سیمان وارداتی از ترکیه دارد.
ادارۀ آمار ترکیه ابتدای ماه کنونی (مه 2018) اعلام کرد: ترکیه بزرگترین کشور صادرکنندۀ سیمان و آهن به اسرائیل محسوب میشود.
روزنامه "ملی گازته" نیز اعلام کرد: صادرات سیمان و آهن ترکیه به اسرائیل حمایت غیرمستقیم آنکارا از تل آویو در ساخت شهرکها در زمینهای فلسطینیان تلقی میشود.
ترکیه همچنین بزرگترین تأمین کنندۀ آهن مورد نیاز اسرائیل محسوب میشود به نحوی که در سال 2017 حدود 45 درصد از کل نیاز اسرائیل به آهن را تأمین کرد که ارزش آهن صادراتی اش به اسرائیل در آن سال بیش از نیم میلیارد دلار بود.
آنکارا پس از کشته شدن 10 شهروند ترکیه در کشتی ماوی مرمره به ضرب گلوله نیروهای اسرائیلی به مدت چند سال روابط دیپلماتیک خود را با تل آویو قطع کرد اما سرانجام از چندی پییش روابطش را از سرگرفته است؛ هر چند در دوران قطع روابط سیاسی مبادلات تجاری همچنان ادامه داشت.
کارشناسان اقتصادی ترکیه هشدار میدهند که کاهش همکاریهای اقتصادی آنکارا و تلآویو تأثیر نامطلوب زیادی در اقتصاد ترکیه خواهد گذاشت.
این در حالی است که اقتصاد ترکیه از چندی پیش با مشکلات بزرگی مواجه است و ارزش لیر روز سه شنبه هفته گذشته به طور بیسابقهای کاهش یافت و هر یک دلار با 65 / 4 لیر خرید و فروش شد.
120/140
مترجم: منوچهر مهدوی
بیشتر بخوانید
آیا ترکیه در تحریم اقتصادی اسرائیل صادق است/ تحلیل
درخواست ترکیه از سازمان ملل برای واکنش جدی به جنایتهای اسرائیل
ترکیه: اسرائیل باید مواخذه شود