سیستم تجاری چندجانبه گرایانه بر اساس اصول سازمان تجارت جهانی همچنان مورد توجه بسیاری از مقامات جهان قرار دارد.
پوتین در حالی درباره تضعیف اعتماد جهانی به دلار هشدار داده است که پیش از این نیز صندوق بین المللی پول از کاهش نقش دلار در ذخایر ارزی کشورهای مختلف جهان خبر داده بود.
بنا بر اعلام این نهاد مالی بین المللی، سهم دلار در ذخایر ارزی کشورهای مختلف جهان در سه ماه نخست 2018 کاهش یافته است و کشورها به یورو و یوان گرایش بیشتری پیدا کرده اند.
در حالی که واشنگتن همواره از وابستگی شرکت ها و بانک ها و سیستم مالی بین المللی به دلار به عنوان اهرمی برای واداشتن دیگران به پیروی از خواسته های خود، سوء استفاده کرده است، به نظر می رسد سیاست های یکجانبه گرایانه ترامپ در عرصه سیاسی و اقتصادی، اعمال تحریم ها و خروج از توافق های بین المللی، اکنون بیش از پیش رهبران جهان را متوجه شرایط کرده است.
این وضع جایگاه دلار را در سبد ارزی جهان کاهش داده و سبب تقویت جایگاه "یورو" و “یوآن” در اقتصاد جهانی شده است.
اگرچه موضوع تغییر سبد ارزی کشورهای مختلف در سال های گذشته به ویژه پس از بحران اقتصادی سال 2008-2007 آمریکا توسط برخی تحلیلگران اقتصادی طرح شده است اما طی ماه های اخیر، اقدامات و سیاست های یکجانبه گرایانه دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا از جمله خروج از توافق هسته ای برجام و نیز آغاز جنگ تجاری با چین، اروپا و دیگر شرکای واشنگتن، باعث شده است تا کشورهای مختلف در صدد مبادلات تجاری با دیگر ارزها برآیند. در این زمینه دو رقیب بین المللی امریکا یعنی چین و روسیه گام های عملی را در این زمینه برداشته اند.
این کشورها به این نتیجه رسیده اند که مبنا بودن دلار در مبادلات جهانی در دهههای گذشته به ضرر آنها تمام شده است از این رو توافق سوآپ ارزی یوآن- روبل را برای افزایش مبادلات دو کشور با ارزهای بینالمللی به کار گرفته اند.
گرایش به کنار گذاشتن دلار در معاملات جهان در حالی سرعت گرفته است که مسئولان بیشتر کشورهای آفریقایی به ویژه اقتصادهای اصلی این قاره نیز بر لزوم گسترش معاملات با یوان تاکید می کنند. این کشورها معتقدند با توجه به نفوذ فزاینده پکن در اقتصاد و تجارت قاره آفریقا، استفاده از پول ملی چین باید در معاملات گسترش یابد.
«کالب فاندانگا» Caleb Fundanga مدیر اجرایی موسسه مدیریت اقتصاد کلان و مالی در این زمینه گفت: «نتیجه گیری مشترک ما این است که باید از یوان استفاده بیشتری کرد. این با منافع ملی ما همخوانی دارد و از نوسانات می کاهد.»
کشورهای اروپایی نیز که اکنون با افزایش تعرفه ها از سوی ترامپ وارد جنگ تجاری شده اند، بیش از پیش از شرایط اقتصادی کنونی ناراضی اند و درصدد تقویت یورو در برابر دلار و گام نهادن در مسیر مبادلات ارزی جدید هستند.
در مجموع روند کنونی و سیاست های یکجانبه گرایانه ترامپ به ویژه اعمال تحریم ها نشانه کم اهمیت شدن ارزش دلار در صحنه جهانی و قدرت گرفتن دیگر ارزها در نظام تجارت جهانی است.139/112
نویسنده:آتوسا دینداریان
بیشتر بخوانید:
«یورو» جایگزین «دلار» بعنوان ارز گزارشگری بانک مرکزی/ تحلیل
با تصمیم هیأت دولت، یورو جایگزین دلار در تکالیف ارزی شد
آغاز ثبت قراردادهای نفتی با یوان چین / تحلیل
«یورو» جایگزین «دلار» بعنوان ارز گزارشگری بانک مرکزی/ تحلیل