ایران پرس: ایران و هند به عنوان دو تمدن بزرگ در آسیا از روابط دیرینه تاریخی و اقتصادی برخوردارند و مناسبات تجاری و بازرگانی این دو کشور به خصوص از طریق دریا از گذشته های دور تا امروز استمرار دارد.

«گددام دارمندرا» سفیر هند در تهران روز یکشنبه در سفری به استان هرمزگان در جریان بازدید از بخش‌های مختلف بزرگ‌ترین بندر تجاری ایران، خواهان  توسعه تجارت دریایی بین دو کشور شد.

سفیر هند در ایران در این بازدید با اشاره به موقعیت سیاسی و تجاری ایران و هند و نزدیکی مسیر دریایی بین بندرعباس، چابهار و بندر بمبئی، نقش بندر شهید رجایی را در تجارت دریایی منطقه نقشی بی‌بدیل و تاثیرگذار عنوان کرد و اظهار داشت: "اطمینان داریم که بندر شهید رجایی با برخورداری از موقعیتی استراتژیک می تواند ترانزیت بین‌المللی بین کریدور شمال-جنوب را قوت بخشد."

این تمایل دوسویه است و تهران نیز از اقدامات متقابل برای هم افزایی همکاری های چند جانبه با هند و دیگر کشورهای منطقه استقبال می کند.

در بخش انرژی نیز فرصت‌های زیادی برای هند در جهت سرمایه گذاری در ایران وجود دارد.

در این راستا ایران از سرمایه گذاری هند در بخش انرژی بندر جاسک در استان هرمزگان استقبال می‌ کند. هند می‌تواند ذخایر استراتژیک نفتی در بندر جاسک احداث کند و با ساخت خط لوله انتقال گاز از مبدا بندر جاسک امنیت انرژی خود را حتی با وجود اختلال‌های احتمالی در زنجیره تامین انرژی تضمین کند.

هند همچنین می‌ تواند پروژه‌های ساخت کارخانه‌های پتروشیمی را درمنطقه آزاد تجاری چابهار استان سیستان و بلوچستان به صورت مستقل یا همکاری با شرکت‌های ایرانی اجرا کند.

«علی چگینی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در هند در این باره می گوید: "با توجه به تقاضای فراوان کالای ایرانی در هند تولید مشترک ایران و هند یکی دیگر از راهکار‌های افزایش صادرات غیرنفتی در هند است."

پیشبرد اهداف تهران و دهلی نو در این زمینه، اما نیازمند اقداماتی حمایتی از سوی دوطرف است. تداوم پرواز‌های مستقیم بین دو کشور برای افزایش مراودات تجاری وامضای هر چه سریع‌تر اسناد بالادستی با هدف فراهم کردن امکانات و تسهیلات لازم برای صادرات غیرنفتی بین دو کشور از جمله اقدامات لازم برای سرعت دادن به مبادلات تجاری است.

درحال حاضر در چارچوب توافق سه جانبه ایران، هند و افغانستان ارسال کالاهای هند به افغانستان و فراترازآن درآسیای مرکزی تسهیل شده است.

نقش بندر چابهار در  توسعه روابط تجاری ایران و هند

از جنبه های فراگیرتر نیز باید گفت، استفاده از ظرفیت های تجاری و ترانزیتی چند جانبه بندر چابهار با توجه به اهداف راهبردی تعریف شده در برنامه همکاری بلند مدت ایران و هند اهمیت مضاعفی یافته است. بویژه آنکه این بندر راهبردی ظرفیت ایجاد همگرایی با کشورهای آسیای مرکزی و جنوبی را داراست.

استفاده حداکثری از ظرفیت‌های جغرافیایی - اقتصادی و تجاری منطقه‌ای سبب رشد اقتصادی و تقویت همگرایی های امنیتی بین کشورهای منطقه می شود؛ از اینرو انعقاد این توافقات  به یک ضرورت  تبدیل شده است.

چابهار از این منظر با توجه به موقعیت ممتاز جغرافیایی در سطح جهان و نزدیک بودنش به افغانستان حلقه وصل فعالیت‌های تجاری و سرمایه‌گذاری تاجران هند و افغانستان است.

«راجیو نارایان» کارشناس ارشد مرکز خدمات متحد هند، در این باره می گوید: "ژئوپلیتیک چابهار و فضای جدید ایجاد شده، بازیگران جدید فرامنطقه‌‌ای را نیز جذب این کریدور خواهد کرد و ممکن است منجر به تشکیل بلوک جدیدی از حلقه های تجاری گردد."

این در شرایطی است که تقویت و توسعه روابط  با همسایگان و کشورهای منطقه  ازاولویت های دیپلماسی اقتصادی ایران است. با این رویکرد و باتوجه به علاقه و تمایل دوسویه هند وایران برای توسعه همکاری های اقتصادی و تجاری می‌توان نسبت به آینده‌ این همکاری ها و تاثیر گذار بودن آن بر تقویت روابط راهبردی چند جانبه منطقه ای امیدوار بود.

نویسنده: جمشید امین زاده

117