صنعت هسته‌ای ایران صلح‌آمیز بوده و درچارچوب فتوای رهبر معظم انقلاب اسلامی در خدمت رشد و پیشرفت علمی در زمینه‌های مختلف مورد نیاز بشر است.
دانش هسته‌ای صلح‌آمیز امروز در تولید داروهای مختلف برای بیماری‌های صعب‌العلاج نقش حیاتی دارد و در صنایع مختلف هم برای کارآمدی بهتر تولید، دانش هسته‌ای کمک فراوانی به متخصصان می‌کند.
در چنین شرایطی، تحقیق و توسعه در صنعت هسته‌ای موضوعی حیاتی بوده و حق مسلم هر کشوری است که در این زمینه تلاش و تحقیق کند.
بر اساس برجام، دو طرف اصلی یعنی جمهوری اسلامی ایران و دیگر طرف‌ها، صرفا برای مدتی تعهدهایی را امضاء کردند تا منافع آنان تامین شود.
محدودیت‌ها و زمان‌بندی‌هایی در برجام برای ایران فقط در ازای تامین منافع اقتصادی، فروش نفت و تجارت تصریح شده است؛ اما با خروج آمریکا از برجام و درپی آن اجرایی نشدن تعهدهای اروپا، ایران را پس از یک‌سال صبر راهبردی به این نتیجه رساند تا به مرور و درچارچوب برجام، تعهدهای خود را کاهش دهد.
گام های کاهشی ایران
برجام دارای تعهدهای متناظر است و هر طرفی در اجرای تعهدهای خود کوتاهی کند، طرف دیگر بر اساس بندهای 26 و 36 برجام می‌تواند تعهدهای خود را متناسب با اقدام دیگران انجام دهد.
ایران در ازای تامین منافع اقتصادی خود محدودیتهای هسته‌ای را درچارچوب برجام پذیرفته است؛ اما وقتی آمریکا از برجام خارج شد و اروپایی‌ها هم نتوانستند منافع ایران را تامین کنند، گام‌های کاهشی برداشته شد.
ایران تاکنون در سه گام تعهدهای خود را متناسب با وضعیت موجود در برجام کاهش داده تا اولا موازنه در اجرای تعهدها ایجاد شود و ثانیا حقی تصریح شده در برجام است.
برجام تعهدی چندجانبه است و رسالت اجرایی آن فقط برعهده یک کشور نیست و همه طرف‌های برجام متناسب با بندهای آن تعهدهایی دارند و لازم اجراست.
در همین زمینه، «محمدجواد ظریف»، وزیر خارجه پنجشنبه‌شب در بدو ورود به جاکارتا، پایتخت اندونزی درجمع خبرنگاران، با تاکید بر اینکه اروپایی‌ها تعهدهایی درقبال برجام دارند، گفت: این تعهدها نه وابسته به آمریکا و نه وابسته به اجازه آمریکاست.
رفتار اروپایی‌ها پس از خروج آمریکا از برجام، نشان می‌دهد طرف‌های اروپایی بدون اجازه واشنگتن حاضر نسیتند تعهدهای برجامی خود را انجام دهند، درحالی که این تعهدها وابسته به کشوری نیست.
با توجه به وضعیت موجود، ایران تصمیم گرفته است بر اساس برنامه و در مدت زمان‌های معین دوماه، تعهدهای برجامی خود را کاهش دهد.
گام سوم (توقف همه تعهدهای برجامی ایران در حوزه تحقیق و توسعه) از 6 سپتامبر 2019 برداشته شده است و طرف اروپایی 60 روز دیگر فرصت دارد تعهدهای خود را عملی کند و اگر منافع اقتصادی ایران تامین شود، گام‌های کاهشی برگشت‌پذیر است.
عملی شدن تعهدهای طرف اروپایی در برجام مشخص بوده و مورد انتظار ایران است و اجرایی شدن آنان لطف اروپایی‌ها نیست.
در همین زمینه، وزیر خارجه ایران در واکنش به موضع‌گیری اروپایی‌ها پس از اعلام گام سوم کاهش تعهدهای برجامی ایران گفت: قرار نیست طرف‌های اروپایی برجام به ایران لطف کنند، بلکه انتظار این است که آنان تعهدهای برجامی‌شان را انجام دهند.
133/118
بیشتر بخوانید:
نامه ظریف به موگرینی؛ اجرای گام سوم کاهش تعهدات برجامی ایران
اتحادیه اروپا خواستار بازگشت ایران به تعهدات برجامی‌اش شد
