در پایان این نشست، دوطرف پروتکلی امضا و در مورد ادامه فعالیت ها و مصوبات انجام شده بر اساس برنامه سال 2018 میلادی، توافق کردند.
این گفتگوها از روز دوشنبه (25 ژوئن) تا روز شنبه گذشته اول ژوئیه سال جاری میلادی ادامه داشت.
روابط جمهوری‌های ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان به علت مشکلات مرزی، همواره دستخوش تغییراتی بوده و این مشکلات، بهانه برای دخالت قدرت‌های منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای را در آسیای مرکزی فراهم کرده است.
ازبکستان، ترکمنستان، تاجیکستان، قرقیزستان و قزاقستان
اختلاف ها و مرزبندی‌های داخلی و محلی میان این جمهوری‌ها از دوران سلطه اتحاد جماهیر شوروی در سده‌های 19 و 20 میلادی ایجاد شد و برغم سپری شدن بیش از 27 سال از استقلال این کشورها، همچنان لاینحل مانده است.
با وجود این، باید گفت: گفتگوهای دوجانبه و نشست مقام های دولت ازبکستان با جمهوری های آسیای مرکزی از جمله ترکمنستان از دوجهت حائز اهمیت است. نخست از جهت روابط دوجانبه و همکاری های منطقه ای و دوم از جهت ایفای نقش منطقه ای ازبکستان و رقابت با سایر کشورهای این حوزه بویژه قزاقستان از اهمیت زیادی برخوردار است.
از جهت روابط دوجانبه ازبکستان و ترکمنستان باید گفت: طی بیش از دو دهه ای که از استقلال دو کشور سپری می شود، طیف توافق مقام های دوکشور پیرامون مسائل اقتصادی، انرژی، بازرگانی، حمل و نقل و ترانزیت کالا جریان داشته است.
ریاست جمهوریازبکستان و ترکمنستان
به رغم امضای بیش از150 سند همکاری میان مقام های دوکشور، اکنون تاشکند و عشق آباد ، ابعاد دیگری از همکاری های دوجانبه و منطقه ای را در دستور کار قرارداده اند.
در واقع، ظهور و نفوذ گروه تروریستی داعش در افغانستان و نگرانی های دولتمردان آسیای مرکزی بویژه آن دسته از کشورهایی که با افغانستان مرز مشترک دارند نظیر ازبکستان و ترکمنستان، فاز جدیدی ازهمکاری های امنیتی میان دوکشور را گشوده است.
پیش از این، «هالمیرات سویونوف» (Helmryat Siyunov) کارشناس برجسته ترکمن و عضو سابق مجلس ملی ترکمنستان، گفته بود: "مردم به دلیل نارضایتی از دولت بویژه در زمینه نقض حقوق بشر و فساد گشترده دولتی ، تمایلی به مقابله با تهدیدهای امنیتی ندارند".
این در حالی است که، در ازبکستان موضوع افراطی گری و مقابله با پیوستن اتباع این کشور به گروه تروریستی داعش به عنوان یکی از موضوعات اصلی در دستور کار مقام های این کشور قرار دارد. ضمن آن که، در صورت نفوذ افکار افراطی داعش به ترکمنستان، دولت و مردم این کشور نیز چاره ای جز، واکنش به این گونه تحرکات نخواهند داشت.
طی بیش از دو دهه پس از استقلال ازبکستان در سال 1991 میلادی، رهبران این کشور تمایل خود را برای تبدیل به قدرت در منطقه آسیای مرکزی پنهان نکرده اند.
رقابت ازبکستان با قزاقستان در آسیای مرکزی بسیار جدی است.
ازبکستان پر جمعیت ترین کشور آسیای مرکزی است و قزاقستان وسیعترین کشور در این حوزه جغرافیایی محسوب می شود.
ازبکستان و قزاقستان
در یک جمع بندی کلی از روابط تاشکند و عشق آباد، باید گفت: با توجه به تلاش های ازبکستان برای پیشی گرفتن از قزاقستان در رقابت های منطقه ای، شکی نیست که، حل اختلاف های تاشکند و عشق آباد مشروط به دادن امتیازهای متقابل است.
110/ 140
نویسنده: محمدعلی طالبی خاکیانی
بیشتر بخوانید:
دیدار در عشق آباد برای بررسی همکاری ها در حوزه خزر
دیدار مقام‌های ازبکستان و روسیه در تاشکند/ تحلیل
آغاز مذاکرات مسکو و تاشکند برای احداث نیروگاه هسته ای در ازبکستان
تاشکند میزبان نخستین اجلاس امنیتی ازبکستان و افغانستان
