استولتنبرگ در آستانه نشست وزرای خارجه ناتو در بروکسل این هفته را یک «هفته تاریخی» نامید و اعلام کرد ترکیه، آخرین کشوری که عضویت فنلاند را تایید کرده، روز سه شنبه متون رسمی خود را به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا تحویل خواهد داد.
ترکیه آخرین عضو از ائتلاف 30 عضوی ناتو بود که در نهایت در مارس2023 با درخواست فنلاند برای پیوستن به ناتو موافقت کرد. بعدازظهر سه شنبه «برای اولین بار» پرچم فنلاند در مقر ناتو به اهتزاز در خواهد آمد. استولتنبرگ سه شنبه را روز خوبی برای «امنیت فنلاند، امنیت شمال اروپا و برای کل ناتو» دانست.
ساولی نینیستو، رئیس جمهور فنلاند و آنتی کایکونن، وزیر دفاع به همراه پکا هاویستو، وزیر امور خارجه این کشور در این مراسم شرکت خواهند کرد.هاویستو دراین باره گفت: «این یک لحظه تاریخی برای ما است. برای فنلاند، مهمترین هدف در این نشست تأکید بر حمایت ناتو از اوکراین خواهد بود. ما به دنبال ارتقای ثبات و امنیت در سراسر منطقه یورو-آتلانتیک هستیم».
عضویت فنلاند در ناتو واکنش منفی روسیه را به دنبال داشته است. «الکساندر گروشکو» معاون وزیر امور خارجه روسیه روز دوشنبه در واکنش به اظهارات «ینس استولتنبرگ» دبیرکل ناتو مبنی بر اینکه فنلاند از روز سه شنبه رسماً به عضویت ناتو درمیآید، گفت که مسکو قابلیتهای نظامی خود را در جهتهای غربی و شمال غربی تقویت خواهد کرد. گروشکو با هشدار در این خصوص گفت: «در صورت استقرار نیروها و تجهیزات نظامی دیگر اعضای ناتو در فنلاند، مسکو گامهای بیشتری را برای تضمین امنیت نظامی خود برمیدارد».
روسیه که اکنون درگیر جنگی گسترده در اوکراین عمدتا به دلیل پافشاری ناتو و دولت غربگرای کی یف برای عضویت اوکراین در این سازمان نظامی غربی است ، بشدت با این امر یعنی عضویت سوئد و فنلاند در ناتو مخالف است.از دیدگاه مسکو این امر به مفهوم گسترش محاصره روسیه ازجانب ناتو است که اکنون عملاوه بر مرزهای غربی روسیه قصد حضور پررنگ در مرزهای شمالی این کشور است.
مسکو هشدار داده که الحاق فنلاند و سوئد به ناتو میتواند پیامدهای سیاسی و نظامی داشته باشد. «دیمتری مدودف» معاون شورای امنیت روسیه نیز پیش از این تاکید کرده که اگر فنلاند و سوئد به ناتو ملحق شوند، روسیه دو دشمن «رسماً ثبتشده» دیگر خواهد داشت و طول مرزهای زمینی ناتو با روسیه بیش از دو برابر خواهد شد.
به گفته مدودوف در صورت الحاق این دو کشور به ناتو، دیگر نمیتوان در مورد وضعیت عاری از سلاح هستهای در دریای بالتیک صحبت کرد.
فنلاند در شمال اروپا به لحاظ همسایگی با روسیه و موقعیت جغرافیایی خاص آن همواره حساسیت زیاد روسها را برانگیخته است. فنلاند در دوره جنگ سرد موضع بی طرفی را اتخاذ کرد که علت آن هم مرزی و موقعیت جغرافیایی این کشور با شوروی و تاثیر پذیری آن از قدرت نظامی و نفوذ سیاسی آن بود.
با این حال پس از آغاز جنگ اوکراین در اواخر فوریه 2022 سران ناتو وآمریکا مدعی شدند که قواعد بازی در اروپا به صورت اساسی تغییر کرده و دیگر مفاهیم قدیم مربوط به بی طرفی به عنوان چارچوب روند فعالیت سیاسی فنلاند و هم چنین سوئد مناسب نیست و بدین لحاظ خواهان پیوستن این دو کشور به ناتو شدند.
این درخواست با واکنش مثبت فنلاند و سوئد مواجه شد و روند عضویت این دو کشور از همان زمان آغاز شد. قبل از این هم پیش بینی می شد که مسیر همکاری های نزدیک بین فنلاند و سوئد با ناتو در نهایت منجر به عضویت این دو کشور در این پیمان خواهد شد .
البته به رغم پیوستن فنلاند به ناتو اما عضویت سوئد در این سازمان نظامی به دلیل تداوم مخالفت ترکیه هم چنان در بن بست قرار دارد. با این حال عزم این دو کشور اروپای شمالی برای عضویت در ناتو باعث افزایش بیش از پیش نگرانی روس ها و واکنش های متقابل مسکو در قبال این دو کشور شده است.
اکنون با تحقق عضویت فنلاند در ناتو این امر به معنای افزایش امنیت ملی نبوده بلکه عملا موجب افزایش بی سابقه تهدیدات علیه این کشوراروپای شمالی و امنیتی شدن حوزه بالتیک خواهد شد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
112
بیشتر بخوانید:
امضای پروتکل عضویت فنلاند در ناتو از سوی اردوغان
پارلمان ترکیه پیوستن فنلاند به ناتو را تصویب کرد
فنلاند با همکاری آمریکا و اعضای ناتو مانور پروازهای شناسایی برگزار کرد
پارلمان سوئد لایحه عضویت در ناتو را تصویب کرد
نارضایتی سوئد از عدم موافقت ترکیه با عضویتش در ناتو