«زلمی خلیلزاد» نماینده ویژه آمریکا در امورافغانستان و «ملاغنی برادر» معاون سیاسی طالبان روز شنبه طی مراسمی در دوحه پایتخت قطر و در حضور مقامات و نمایندگان کشورهای مختلف، توافق صلح را برای پایان جنگ در افغانستان امضا کردند.
براساس این توافق، قرار است نیروهای آمریکایی و خارجی به شرط پایبندی طالبان به کاهش خشونت در افغانستان در 14 ماه آینده به طورکامل این کشور را ترک کنند.
همچنین در مفاد این توافقنامه آمده است که این توافق میان «امارت اسلامی افغانستان که از سوی واشنگتن به رسمیت شناخته نشده و به نام طالبان شناخته می‌شود و آمریکا» امضا شده است.
در همین حال، همزمان با مراسم امضای این توافق نامه، وزیر دفاع آمریکا در ارگ ریاست جمهوری افغانستان تاکید کرد، در صورت عدم پایبندی طالبان به تعهداتش، واشنگتن این توافقنامه را لغو خواهد کرد.
توافق صلح بین آمریکا و طالبان در شرایطی توسط خلیل زاد و ملا بردار در قطر به امضا رسیده است که نگرانی ها در افغانستان درباره ادامه جنگ توسط این گروه بر این توافق سایه افکنده است.
با توجه به آنکه پس ازمرگ ملا محمد عمر بنیانگذار طالبان در سال 2015، این گروه دچار انشعاب شد و دو طیف از جناح اصلی طالبان جدا شدند ،این نگرانی وجود دارد که جنگ درافغانستان با وجود امضای این توافق متوقف نشود.
جدا شدن دو گروه از جناح اصلی طالبان چند ماه پس از مرگ ملا محمد عمر و بروز جنگ بر سر جانشینی وی ،سبب شده تا در حال حاضر سه گروه تحت عنوان طالبان درجنگ افغانستان نقش داشته باشند.
وجود این شرایط موجب شده تا مردم ،دولت و گروه های مختلف سیاسی، قومی و مذهبی در افغانستان درباره ادامه جنگ در این کشور با وجود توافق بین جناح اصلی طالبان با آمریکا،بشدت نگران باشند.
به همین دلیل است که در نزدیک به دو سال گذشته،بسیاری از شخصیت ها ، محافل سیاسی و رسانه ای افغانستان بر لزوم دعوت از جناح های منشعب شده طالبان برای حضور در گفتگوهای صلح تاکید داشتند و جناح های جدا شده از این گروه را تهدیدی برای هر گونه توافق صلح در این کشور معرفی کردند.
تجربه اجرای طرح یک هفته ای کاهش خشونت ها درافغانستان که یک روز قبل از امضای توافق صلح بین آمریکا و طالبان به اتمام رسید ،نشانه ای از درستی این نگرانی ها بود.
بر اساس طرح کاهش خشونت ها قرار بود آمریکا و طالبان در یک هفته گذشته عملیات های خود را در مناطق مختلف افغانستان متوقف کنند که گزارش های منتشر شده نشان داد که دهها عملیات و اقدام خشونت بار در این مدت توسط اعضای طالبان در برخی ولایات این کشور انجام شده است.
با فرض عدم دخالت اعضای وابسته به جناح اصلی طالبان در نقض توافق کاهش خشونت ها در افغانستان،مشارکت جناح های جدا شده از این گروه در درگیری ها و خشونت های یک هفته گذشته،چالشی بزرگ برای توافق صلحی است که آمریکا و نماینده جناح اصلی طالبان در دوحه امضا کردند.
با توجه به تهدید جناح های جدا شده طالبان برای توافق صلح این گروه با آمریکا و همچنین حضور داعش در افغانستان،از این پس تشخیص ماهیت عوامل درگیری ها در این کشور و نسبت دادن آن به هر یک از آنها یا جناح اصلی طالبان بشدت سخت خواهد بود که این مسئله توافق صلح دوحه را بشدت شکننده می کند.118
نویسنده: محمدرضا عسگری
