سران کمیته‌های امور خارجی و اطلاعاتی مجلس نمایندگان آمریکا در این خصوص به خودداری ریاض از همکاری با واشنگتن علیه مسکو با توجه به حمله روسیه به اوکراین و مجموعه ای از مسائل حقوق بشری اشاره می کنند.
قانونگذاران دموکرات در نامه ای برخی از شدیدترین انتقادهایی را که دولت بایدن به دلیل ماهیت رابطه آمریکا با عربستان سعودی از کنگره شنیده است، مطرح کردند.
این قانونگذاران اشاره می کنند عربستان سعودی درخواست های آمریکا را برای تولید نفت بیشتر به منظور پایین آوردن قیمت ها که بر اثر جنگ اوکراین و تحریم های روسیه افزایش یافته است، رد کرده و در خصوص فروش بخشی از نفت خود به چین به یوآن با پکن وارد مذاکره شده است.
این قانونگذاران نوشتند: "ما در نقطه عطف قرار داریم: آمریکا می تواند به وضعیت موجود و حمایت از شریکی مستبد ادامه دهد یا ما می توانیم در دفاع از حقوق بشر رابطه مان را بازتنظیم کنیم، به نحوی که منعکس کننده ارزش ها و منافع ما باشد."
نامه نمایندگان دموکرات آمریکا به دولت بایدن در زمینه باز تنظیم و در واقع تجدید نظر در روابط واشنگتن و ریاض با توجه به وعده های قبلی جو بایدن، رئیس جمهور دموکرات آمریکا و نیز مسائل اخیر در روابط دو کشور به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین و نیز تلاش سعودی ها برای نزدیکی بیشتر به چین مطرح شده است.
به نظر می رسد به رغم ادعای اولیه دولت بایدن درباره تجدید نظر در روابط واشنگتن و ریاض و سخت گیری های بیشتر در قبال رژیم سعودی، اما منافع بلند مدت و ژئوپلیتیکی آمریکا در منطقه غرب آسیا، واشنگتن را به تغییر موضع تدریجی در قبال ریاض واداشته است.
در واقع پس از روی کار آمدن جو بایدن در ژانویه 2021 و برخی موضع گیری های وی و مقامات ارشد دولت او مانند «آنتونی بلینکن» وزیر خارجه درباره تجدید نظر در روابط واشنگتن و ریاض ، انتظار می رفت که تغییرات اساسی در این زمینه صورت گیرد، اما اکنون مشخص شده که به رغم این وعده ها از جمله تعلیق موقتی فروش سلاح به رژیم سعودی، سیاست کلی آمریکا در قبال عربستان سعودی به عنوان یکی از متحدان اصلی آن در خلیج فارس و غرب آسیا کماکان بر مدار حمایت همه جانبه و دفاع از آن می چرخد.
لذا روند کمک‌ها و همکاری های نظامی بین دو کشور تداوم پیدا کرده است.
«طه العانی» کارشناس سیاسی عرب می گوید: "با اینکه دولت جو بایدن در مقایسه با دولت «دونالد ترامپ» سیاست متفاوتی را در قبال عربستان اتخاذ نموده، اما رزمایش‌های نظامی بین واشنگتن و ریاض متوقف نشده است."
با وجود اینکه دولت بایدن به دلیل تداوم جنگ ظالمانه ائتلاف سعودی در یمن، ارسال تسلیحات به عربستان سعودی را موقتاً متوقف کرد، اما این به اصطلاح محدودیت ها فقط برای سلاح های «تهاجمی» اعمال می شود. لذا دولت بایدن در اکتبر 2021 با فروش 650 میلیون دلار موشک هوا به هوا و تجهیزات مرتبط به عربستان سعودی موافقت کرد.
عقب‌نشینی بی‌سروصدای آمریکا از مواضع تند علیه سعودی‌ها درحالی صورت گرفت که بایدن هنگامی که تعلیق فروش تسلیحات به سعودی‌ها را اعلام کرده بود، گفت: "آمریکا هرگز اصول خود را پشت در نمی‌گذارد تا فقط نفت بخرد و سلاح بفروشد."
اما اکنون مشخص شده که سعودی ها با توجه به اولویت بندی روابط و منافع کلان خود به ویژه در زمینه نفت و روابط با روسیه، حاضر به اجابت خواسته واشنگتن درباره افزایش تولید نفت نشده و در عین حال به روابط دراز مدت با چین که طبق پیش بینی ها تا سال 2030 بزرگترین اقتصاد جهان خواهد شد فکر می کنند. لذا اکنون نمایندگان دموکرات خواهان افزایش فشارها و یا به اصطلاح باز تعریف روابط آمریکا و عربستان سعودی به بهانه حقوق بشر شده اند.
با این حال این صرفا یک بهانه است و اساسا واشنگتن هیچ گونه دغدغه واقعی در باره موارد متعدد نقض حقوق بشر در عربستان از جمله گردن زدن 81 نفراز معترضان عربستانی و حتی اسرای یمنی در یک روز ندارد.
نویسنده: سيدرضا ميرطاهر
117
