به همین ترتیب تسلیحات زمینی به ویژه تانک های اصلی میدان نبرد ، خودروهای زرهی رزمی پیاده نظام و نفربرهای زرهی از نقشی تعیین کننده در رزم زمینی برخوردار هستند.
به همین دلیل توسعه تسلیحاتی که قادر به مقابله با انواع ادوات زرهی در میدان رزم باشند نیز اهمیت یافته و هم زمان با توسعه جنگ افزارهای زرهی انواع و اقسام تسلیحات مقابله با آنها نیز توسعه یافته است.
این روند با ساخت توپ های ضد زره آغاز شده و با عملیاتی شدن انواع راکت اندازها مانند آر پی جی 7 تداوم یافته است.
با این حال در چند دهه اخیر تمرکز بیشتر در زمینه ساخت انواع موشک های ضد زره بوده و در این حوزه فعالیت‌های زیادی انجام گرفته است.
با تقویت زره تانکها و ادوات زرهی و همچنین نصب سامانههای دفاع فعال روی این تجهیزات، استفاده از موشکهای ضد زره معمولی برای انهدام تانکها کم کم اثرگذاری خود را از دست داد و رفته رفته نسل جدیدی از مهمات ضد زره وارد میدان شدند که موشک‌هایی با سرجنگی قوی تر و همچنین قابل هدایت از مسافت‌های طولانی بودند.
توسعه تسلیحات ضد زره در ایران
تجربیات دوران دفاع مقدس باعث شد تا در ایران نیز در دوره بازسازی پس از جنگ تا به امروز، بخش ضد زره از جمله حوزه های خاص مورد توجه بوده و طیف گسترده ای از محصولات در این بخش ساخته و عملیاتی شده است.
در عرصه جنگ های نوین ، انواع ادوات زرهی مانند «تانک اصلی میدان نبرد» و «خودروهای زرهی رزمی پیاده نظام» در کنار انواع «نفربرهای زرهی» نقش مهمی در عملیات آفندی و پدافندی ایفا می کنند.
نکته مهم اینکه هم زمان با تکامل انواع ادوات زرهی به موازات آن ، تسلیحات ضد زره مانند توپ ها ، راکت اندازها و در آخر انواع مختلف موشک های ضد زره نیز برای مقابله با آنها توسعه یافته و عملیاتی شده اند.
در برهه کنونی ایفای ماموریت های ضد زره بر عهده نفرات و یگان های مجهز به موشک های ضد زره است. لذا یکی از نقاط توجه ارتش های بزرگ دنیا ، تدارک موشکهای پیشرفته ضد زره است که ضمن توانایی نفوذ در زره تانکها و سایر ادوات زرهی ، دارای برد و دقت هر چه بیشتر برای مقابله با تهدیدات نوین در عرصه زرهی باشند.
در این راستا در ایران نیز از زمان جنگ تحمیلی ساخت موشک ضد زره بومی در دستور کار قرار گرفت .از جمله موشک های شاخص ضد زره موشک تاپ اتک سدید 365 است که دارای قابلیت بالایی است.
رونمایی و آزمایش عملیاتی
آزمایش شلیک موشک ضدزره سدید365 جدیدترین موشک حمله از بالا( تاپ‌اتک) ایرانی با موفقیت توسط نیروی زمینی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی از روی نفربر بی ام پی 2 نیروی زمینی سپاه در فروردین 1402 انجام شد.
موشک سدید ۳۶۵ جدیدترین عضو از خانواده بمب‌ها و موشکهای مینیاتوری سری سدید است که به شکل گسترده‌ای از حدود ۱۲ سال پیش توسط نیروی هوافضای سپاه به عنوان مهمات پهپادهای سری شاهد توسعه یافته بوده و عملیاتی شده بودند.
پیکربندی موشک سدید ۳۶۵ به پیکربندی بمب سدید ۳۴۵ (با وزن ۲۵کیلوگرم ) که توسط پهپاد شاهد ۱۲۹ وشاهد ۱۴۹ حمل و پرتاب می‌شود، شباهت بسیار زیادی دارد، اما سدید ۳۶۵ که ویدئو آزمایش آن منتشر شده، در انتهای بدنه خود دارای پیشرانه‌ای است که امکان شلیک آن را از سطح زمین و از روی خودروهای زرهی می‌دهد.
برد اعلامی این موشک ۸ کیلومتر اعلام شده؛ برد فوق در صورت شلیک از روی زمین است و در صورت شلیک این موشک از پهپادها، بالگرد یا هواپیما، بنا به ارتفاع و سرعت شلیک آن، برد بیشتری خواهد داشت.
طبق تصویری که از نمایشگر سامانه کنترل آتش این موشک منتشر شده و بنا به گفته فرماندهان، در آینده دو تیر از این موشک‌ها در قالب کنیستر، در دو طرف برجک نفربرها نصب خواهد شد.
موشک سدید365 یک موشک ضدزره هدایت‌شونده با برد 8 کیلومتر است که قابلیت انهدام انواع ادوات زرهی را دارد.
این موشک با هدایت اپتیکی از دقت بالایی در اصابت به هدف برخوردار است و با قابلیت حمله از بالا (تاپ‌اتک) می‌تواند از سد سامانههای دفاع فعال تانکها نیز عبور کند و آنها را منهدم کند.
در روش تاپ‌اتک یا حمله از بالا، موشک پس از خارج شدن از پرتابگر خود به‌سمت بالا اوج می‌گیرد و پس از رسیدن به ارتفاع مناسب روی هدف شیرجه می‌زند، در این روش بر خلاف روش مرسوم موشکهای ضدزره در حمله از روبه رو، موشک یک مسیر بالستیک را طی می‌کند تا به هدف اصابت کند،این روش به این دلیل مؤثرتر از سایر روش‌های مرسوم است که معمولاً زره بالای تانک ضعیف‌ترین قسمت زره را تشکیل می‌دهد و نفوذ به آن راحت‌تر از سایر بخش‌های تانک است.
به گفته سردار علی کوهستانی مسئول سازمان تحقیقات و جهاد خودکفایی نیروی زمینی سپاه ، در فاز بعدی این موشک به بالک‌های جمع‌شونده مجهز می‌شود و با سامانه کنترل آتشی که برای آن طراحی شده است، نفربرهای نیروی زمینی مجهز به چهار فروند از این موشک در دو طرف برجک خود خواهند شد.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
بیشتر بخوانید:
آزمایش موفقیت‌آمیز جدیدترین موشک تاپ‌اتک ایرانی
