تنش میان فرانسه و مالی به دنبال کودتای سال 2021 در این کشور که طی آن «اسیمی گویتا» قدرت را در دست گرفت، افزایش یافت. مقامات مالی، نظامیان فرانسوی را به همکاری با گروه های تروریستی جدایی طلب در شمال این کشور و همچنین، خشونت علیه غیر نظامیان و عدم موفقیت در مبارزه با گروه های تروریستی، متهم می کنند.
حکومت نظامی در مالی به «امانوئل مکرون» رئیس جمهوری فرانسه، هشدار داد تا رویکرد « نئو استعماری و قلدرمآبانه» را کنار بگذارد و در امور داخلی این مالی دخالت نکند. شورای نظامی مالی؛ همچنین اعلام کرد که توافقنامههای دفاعی با فرانسه را به رسمیت نمیشناسد و آنها را اجرا نمیکند .
نظامیان فرانسوی با ادعای مبارزه با تروریسم و کمک به برقراری امنیت در آفریقا سالهاست که در کشورهای منطقه ساحل از جمله مالی حضور فعال دارند. براساس آمارهای منتشر شده، حدود چهار هزار و 500 نظامی فرانسوی در چارچوب عملیات «برخان» در کشورهای منطقه مستقرهستند. این درحالی است که طی این سالها گروه های تروریستی در کشورهای ساحل همواره فعال بوده و حملات آنها به ویژه در مناطق شمال مالی، ده ها کشته و زخمی برجا گذاشته است.
«چوگوئل کوکالا مایگا» نخست وزیر دولت انتقالی مالی در این زمینه گفت: شواهد نشان می دهد نظامیان فرانسوی که به بهانه مبارزه با گروه های تروریستی به خاک ما آمده اند درحال آموزش به گروه های تروریستی هستند و این گروه ها توانسته اند دو سوم کشور را تصرف کنند.
اکنون با اصرار مقامات مالی، فرانسه مجبور شده است تا نیروهای نظامی خود را کامل از مالی خارج کند. با این حال مقامات فرانسوی اعلام کرده اند که نیروهای خود را در کشورهای دیگر منطقه ساحل مستقر خواهند کرد.
در واقع به رغم این که فرانسه تحت فشار افکار عمومی مالی نیروهای خود را از این کشور خارج کرده است؛ اما رسما حاضر نیست آفریقا را ترک کند. همین موضوع، رقابت قدرت های بزرگ در آفریقا را شدت می بخشد.
اگرچه کشورهای آفریقایی همواره به سبب داشتن منابع طبیعی غنی در کانون رقابت های استعماری قرار داشته اند، اما با تغییرات در سیاست های بین الملل به ویژه در پی جنگ روسیه و اوکراین، رقابت ها تشدید شده است.
«کینگ دودرو» کارشناس تحولات آفریقا در این باره می گوید: کشورهای غربی در رابطه با آفریقا به دنبال همان منافع گذشته هستند؛ از جمله استقرار مستحکم تر در کشورهای آفریقایی، غارت منابع عظیم زیرزمینی، تحمیل برنامههای تامین مالی جهت دار و تحریک و ایجاد بحرانهای نظامی با هدف فروش اسلحه به همه طرفهای درگیر.
این درحالی است که در مقابل، سطح آگاهی های عمومی، استقلال طلبی و استعمار ستیزی نیز در کشورهای آفریقا افزایش یافته است و بسیاری از آنها، ادامه حضور کشورهای بیگانه را بر نمی تابند.
«ویلیام گومد» مدیر موسسه دموکراسی ورکز در این زمینه می گوید: به نظر می رسد که جنگ سرد جدیدی در آفریقا در حال وقوع است.
این وضعیت، در درجه نخست، مشکلات عدیده ملت های آفریقا را تشدید می کند.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
112