مخالفت وزرای خارجه گروه دوستان دفاع از منشور سازمان ملل با تحریم‍‌های یکجانبه

این نشست در حاشیه هفتاد و هفتمین نشست مجمع عمومی سازمان ملل در 31 شهریور 1401 (22 سپتامبر 2022) در نیویورک برگزار شد.

در این نشست «رضا نجفی» معاون حقوقی بین المللی وزیر امور خارجه ایران بر پاسداشت اصول منشور ملل متحد و رد تحریم های یکجانبه و غیر مشروع آمریکا علیه ایران تاکید کرد.

گروه دوستان دفاع از منشور سازمان ملل متحد متشکل از 19 کشور از جمله ایران در سال 2021 و در پاسخ به نقض های مکرر اصول منشور ملل متحد توسط کشورهای غربی و ضرورت پاسداشت اصول مذکور تشکیل گردید.

محورهای بیانیه پایانی نشست وزرای خارجه گروه دوستان دفاع از منشور سازمان ملل 

‌بیانیه پایانی این نشست با محوریت رد تحریم های یکجانبه و تاثیر منفی این تحریم ها بر تشدید گرسنگی، فقر و عدم امنیت غذایی، ضرورت احترام به حاکمیت، تمامیت سرزمینی و استقلال کشورها، تاکید بر احترام و اجرای اصول منشور ملل متحد، همدردی با کشورهایی که مشمول تحریم های یکجانبه آمریکا قراردارند، به تایید نمایندگان و وزرای خارجه اعضای گروه رسید.

مساله تحریم های یکجانبه که از سوی بلوک غرب به ویژه آمریکا علیه کشورهای رقیب و یا مخالف سلطه غرب اعمال می شود در سال های اخیر اهمیت دو چندان پیدا کرده است.

دو نمونه مهم این مساله، کارزار فشار حداکثری که توسط دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری پیشین آمریکا پس از خروج این کشور از توافق هسته ای برجام در مه 2018 علیه ایران اعمال شد و هنوز هم از سوی دولت «جو بایدن» دنبال می شود و نیز اعمال گسترده ترین تحریم های یک جانبه علیه روسیه از سوی همه بلوک غرب به بهانه حمله روسیه به اوکراین است.

اساسا اعمال تحریم های یکجانبه به منزله ابزاری تلقی می شود که بلوک غرب همواره از آن به منزله سلاحی علیه دیگر کشورها استفاده می کند. آمریکا پرچمدار اعمال تحریم های یکجانبه، غیر قانونی و ظالمانه علیه دیگر کشورها است.

ایالات متحده بزرگترین کشور تحریم کننده در جهان محسوب می شود و در راستای اهداف سیاست خارجی خود بیشترین سابقه را در اعمال انواع تحریم ها علیه دیگر کشورها دارد. هر چند تحریم های آمریکا به بهانه های مختلف  سیاسی، تجاری، امنیتی و حتی حقوق بشری علیه دیگر کشورها به ویژه کشورهای رقیب یا خصم آن اعمال می شود، با این همه قطع نظر از دلایل ظاهری، دلیل اصلی ادامه این رویکرد، پیگیری منافع واشنگتن است.

آمریکا علاوه بر اعمال شدیدترین تحریم ها در طول تاریخ علیه ایران در چارچوب کارزار فشار حداکثری، تحریم‌های یکجانبه زیادی علیه کشورهایی مانند روسیه، چین، ونزوئلا، کوبا، سوریه و کره شمالی وضع کرده است. 

«الکساندر نوواک» معاون نخست وزیر روسیه می گوید: "همه جهان از تحریم‌های آمریکا که دیگر بدون هیچ کنترلی علیه کشورهای مختلفی که رهبران آن مورد رضایت واشنگتن قرار ندارند، خسته شده‌اند."

متحدان اروپایی واشنگتن به ویژه بریتانیا نیز در اعمال تحریم ها با آن همراهی می کنند. این تحریم ها به بهانه مخالفت با سیاست ها و اقدامات آمریکا و غرب یا با ادعای تهدید آن ها از سوی کشورهای مورد تحریم انجام می گیرد.

سازمان ملل نیز بارها به انتقاد از اعمال تحریم های یکجانبه توسط آمریکا به ویژه در دوره همه گیری ویروس کرونا و بیماری کووید- 19 پرداخته و خواهان لغو و یا کاهش آنها به منظور تسهیل دسترسی کشورهای مورد تحریم به اقلام اساسی، پزشکی و دارویی شده است.

«النا دوهان» گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در امور تاثیرات منفی اقدامات یکجانبه می گوید: "تحریم‌های یکجانبه موجب تضعیف اقتدار سازمان ملل متحد و ترس درزمینه همکاری های  بین‌المللی و حاکمیت قانون می شود."

به نظر می رسد با توجه به اثرات مخرب تحریم های یکجانبه آمریکا و غرب، برخورد یکپارچه کشورهای مورد تحریم از جمله ایجاد یک ائتلاف بین المللی علیه این تحریم ها ضرورت دارد تا غربی ها ناچار به تجدید نظر در این زمینه با توجه به فشارهای یکپارچه جهانی شوند.

در این راستا، موضع گیری وزرای خارجه گروه دوستان دفاع از منشور سازمان ملل در بیانیه پایانی این نشست در محکومیت تحریم های یکجانبه، لزوم برخورد یک پارچه جهانی با این پدیده شوم را یادآوری می کند.

نویسنده: سيدرضا ميرطاهر

117