موشکهای بالستیک جزیی مهم از توانمندی موشکی ایران محسوب می شوند و یکی از موثرترین سلاح‌ها در میدان‌های نبرد محسوب می شوند که توانایی ضربات سنگین و مهلک در زمین، هوا و دریا را دارند. از جمله موشکهای جدید و دارای مقدورات برجسته در دارایی های موشکی ایران، موشک بالستیک دزفول است که در مراسمی در ۱۸ بهمن ۱۳۹۷با حضور سردارسرلشگر جعفری فرمانده سابق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و سردارحاجی‌زاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه در کارخانه زیرزمینی تولید موشکهای بالستیک سپاه رونمایی شد.
مشخصات و ویژگی ها
موشک دزفول یک موشک بالستیک هوشمند زمین به زمین است که می‌توان آن را از خانواده موشکهای فاتح دانست که به موشکهای فاتح ۱۱۰ و ذوالفقار شباهت بسیاری دارد. با توجه به دقت اصابت این موشک به هدف، می توان آن را از قوی ترین موشک های نقطه زن سطح به سطح به شمار آورد. در واقع می توان دو موشک ذوالفقار و دزفول را در یک نسل تقسیم بندی کرد که از مقایسه مشخصات ظاهری و تفاوت های این دو با سایر اعضای خانواده موشک فاتح ۱۱۰ نیز قابل تأیید است.
تمامی موشک های خانواده فاتح و نسل های جدیدتر آن یعنی ذوالفقار و دزفول، قابلیت هدایت تا لحظه آخر اصابت به هدف را دارند.
موشک دزفول با وزن 1.5 تنی طولی بیش از ۱۲ متر و 68 سانتیمتر قطر دارد که از نظر طولی نسبت به موشک ذوالفقار افزایش داشته است. افزایش طول دزفول در ناحیه بدنه، صرف افزایش میزان سوخت در پیشران سوخت جامد و موجب رساندن برد آن به 1000 کیلومترشده است ،در حالی که برد موشک ذوالفقار در حدود ۷۰۰ کیلومتر است.
با این حال موشک دزفول به طور کلی از لحاظ شکل کلی به موشک ذوالفقار بسیار نزدیک است. به نظر می رسد قطر بدنه در دزفول، مشابه ذوالفقار حفظ شده اما طول موشک کمی نسبت به آن افزایش داشته که به خصوص در ناحیه سرجنگی نیز این افزایش طول مشهود است.
شکل دماغه موشک دزفول نیز نسبت به موشک ذوالفقار انحنای بیشتری پیداکرده که دلیل آن هم استفاده از روش‌های مرسوم در فیزیک برای کاهش حرارت تولیدی در موشکهای هایپرسونیک یا فراصوت به منظور کاهش حرارت تولیدی و قابل انتقال به سایر اجزای بدنه موشک، است. همین تغییرات در بالک کنترلی موشک دزفول نیز دیده می‌شود که نسبت به بالک کنترلی موشک فاتح ۱۱۰ تغییر داشته است. همچنین، بالک‌های پایدارساز موشک دزفول نیز نشان می‌دهد که این موشک در سرعت‌های بالاتر پایداری بیشتری دارد.
به همین دلیل هم به نظر می‌رسد که سرعت موشک دزفول نسبت به موشک ذوالفقار و سایر اعضای خانواده موشکهای فاتح بیشتر باشد. البته احتمالا کلاهک موشک دزفول از یک پیشرانه مجزا نیز برخوردار است.
نکته دیگر اینکه قسمت جلویی موشک دزفول نسبت به موشک ذوالفقار کشیده‌تر است که به مفهوم وجود مواد انفجاری بیشتر در کلاهک این موشک است.
بدین ترتیب قدرت تخریب موشک درفول نسبت به ذوالفقار افزایش ۲ برابری داشته است.هم چنین رنگ به کار رفته در بدنه موشک دزفول نیز از رنگ‌های جاذب امواج راداری است که این مزیت را برای آن ایجاد می‌کند تا از دید رادار‌های دشمن محفوظ بماند و از منهدم شدن توسط سامانه‌های ضد موشکی دشمن در امان باشد.
یکی دیگر از مزیت‌های دزفول مدت زمان کوتاه برای آماده سازی آن است که چیزی در حدود ۵ یا ۶ دقیقه برآورد می‌شود.
موشک دزفول علاوه بر پرتابگرهای مرسوم تک فروندی احتمالاً از پرتابگر دو فروندی و چهار محوره توسعه یافته برای ذوالفقار استفاده خواهد کرد.
نکته آخر اینکه کلاهک موشک دزفول به نحوی طراحی شده که پس از طی مسافتی در مرحله فرود از بدنه جدا می شود که این امر مزایایی مانند کاستن از اثرات منفی اتصال بدنه به سر جنگی در فاز نهایی حمله بر روی خطای اصابت و برد کلاهک موشک و کاهش احتمال اصابت موشکهای پدافندی دشمن به کلاهک موشک دارد.
در واقع این موشک از این نظر مشابه موشک های بالستیک برد متوسط و بلند عمل می کند.
دقت موشک دزفول با استفاده از قابلیت جداشدن کلاهک جنگی از بدنه بیشتر شده و میزان خطای دایره ای (CEP) آن به زیر ۱۰ متر می‌رسد. در برخی منابع سرعت نهایی موشک دزفول 9 ماخ ذکر شده است.
توانمندی عملیاتی
در مرحله نخست رزمایش پیامبر اعظم (ص) پانزده در دی 1399 انبوه موشکهای بالستیک نسل جدید سپاه از جمله موشک«دزفول» به سمت اهداف تعیین شده شلیک شد و ضربات مهلکی بر پایگاه فرضی دشمن وارد کرد. بدین ترتیب موشک درفول موردآزمون رزمی در یک رزمایش بزرگ قرار گرفت. موشک دزفول با برد ۱۰۰۰ کیلومتری حدود ۴۲ درصد برد بیشتر نسبت به موشک ذوالفقارداشته و بدین ترتیب می تواند فلسطین اشغالی از جمله شهر راهبردی حیفا را به راحتی مورد اصابت قرار دهد و اگر برد آن کمی بیشتر از ۱۰۰۰ کیلومتر باشد، تل آویو را نیز می تواند مورد اصابت قرار دهد.
درعین حال موشک دزفول در صورت رسیدن به برد ۱۱۱۸ کیلومتر، توانایی پوشش دادن تمام فلسطین اشغالی را در صورت شلیک از مرزهای غربی کشور خواهد داشت. می توان انتظار داشت در آینده قابلیت ضدکشتی با جستجوگر اپتیکی و نیز قابلیت های ضد رادار و ضد کشتی موشک های هرمز 1 و ۲ در موشک های ذوالفقار و دزفول نیز به اجرا درآمده و شاهد توسعه موشک های ضد کشتی و ضد رادار با برد ۷۰۰ و ۱۰۰۰ کیلومتر باشیم.
در این صورت هواگردهای مستقر روی ناوهای هواپیمابر و موشک های کروز شلیک شونده از ناوها و یا زیر دریایی های دشمن باید از دستکم ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ کیلومتر دورتر از مرزهای ایران مأموریت خود را آغاز کنند که این به معنای افزایش زمان پروازی و مصرف سوخت و آسیب پذیری بیشتر و نیز کاهش توان نفوذ آنها به داخل کشور به دلیل کشف زودهنگام آنها توسط سامانه های پدافندی خودی خواهد بود.
نویسنده: سید رضا میرطاهر
