تنوع موشکهای تولیدی در صنایع دفاعی ایران به نحوی است که امروزه از کوتاهبردترین موشک تا بلندبردترین آنها را در داخل کشور ساخته می شود.
موشک های کروز ضد کشتی از جمله مهم ترین محصولات مدرن صنایع دفاع وزارت دفاع و پشتیبانی محسوب می شوند و در سالهای اخیر توجه خاصی به این خانواده تسلیحاتی شده است.
استفاده از این موشکها چندین مزیت دارد، ارزان قیمت بودن، توانایی پرواز و حرکت طولانی مدتتر و سرعت موشکهای کروز از مهمترین این ویژگی هاست؛ البته موشکهای کروز نسبت به موشکهای بالستیک مزیتهای دیگری هم دارند که به رغم سرعت کمتر، دارا بودن دقت زیاد یکی از ویژگیهای مهم آنها است.
میتوان این نوع موشک را از هر جهت به سوی هدف شلیک کرد و این امتیازی است که موشک بالستیک از آن برخوردار نیست. نیروهای مسلح با در اختیار داشتن موشک های کروز قادرند ضمن بهره گیری هوشمندانه و حداکثری از ظرفیتها و سرمایههای موجود، تهدیدات دشمنان را نیز به طور موثری بی اثر و خنثی کنند. از جمله موشک های کروز ساخت ایران، موشک کروز ضد کشتی قادر است که توانمندی تهاجم ساحلی و ضد شناور نیروهای مسلح را به طور قابل توجهی افزایش داده است.
نگاهی کلی
موشک قادر یک موشک کروز ضد کشتی است که نوع دریا پایه آن برای اولین بار در تاریخ 31 شهریور 1390 و در جریان رزمایش نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران رونمایی شد.
در مرحله بعد سردار «حسین دهقان» وزیر وقت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در 3 مهر 1392 از موشکهای کروز هواپایه قادر رونمایی و اظهار داشت که متخصصان زبده و کارآمد سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع پس از طراحی و تولید انبوه موشک کروز ضدکشتی قادر موفق شدند با خلاقیت و ابتکار مثال زدنی نسخه هواپایه این موشک را هم طراحی و تولید کنند.
با طراحی و ساخت نوع هواپایه قادر که برای نخستین بار در کشور صورت گرفت ضمن تجهیز جنگندههای نیروی هوایی و بالگردهای میل 17 سپاه به موشکهای قادر هواپایه، قدرت عملیاتی و توان بازدارندگی آنان به نحو چشمگیری افزایش پیدا میکند.
به گفته امیر دریادار «علی وفادار» فرمانده وقت یگان های موشکی نیروی دریایی ارتش، بکارگیری موشکهای برد بلند قادر و برد متوسط نور در نیروی دریایی ارتش، قدرت دفاعی ما را در حفاطت از منافع کشورمان در دریا به میزان بسیار زیادی افزایش می دهد. موشک ساحل به دریای قادر دارای برد بلند و بر ضد شناورهای سطحی در دریا به کار می رود. با افزایش برد موشک قادر، توان رزمی نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران دردریا افزایش یافته است. با در اختیار داشتن این موشک، دستان بلند نیروی دریایی ارتش در حفاظت از منافع جمهوری اسلامی ایران را قدرتمندتر به رخ دشمنان خود خواهیم کشید.
در مرحله نهایی رزمایش ذوالفقار 99 ارتش که شهریور 1399 برگزار شد، موشک کروز قادر با شلیک از سامانه موشکی ساحل به دریای ولایت- 2 نیروی دریایی ارتش، شناور هدف در فاصله بیش از 200 کیلومتری را با موفقیت مورد اصابت قرار داد.
سخنگوی رزمایش ذوالفقار 99 ارتش در خصوص توان موشکی نیروی دریایی ارتش گفت: موشکهای کروز دریایی که امروز در اختیار ارتش قرار دارد از قابلیتهای ویژهای از جمله سَرِ جنگی موثر با قدرت انفجار بالا و اجرای عملیات در محیط جنگ الکترونیک برخوردار است.
ویژگی ها
موشک کروز قادر نسخه ارتقاء یافته موشک نور با حداکثر برد 300 کیلومتر (190 مایل) است. قادر را می توان یک موشک کروز نسبتاً سبک دانست که در ارتفاع پائین حرکت کرده و دقت بالایی دارد. موشک نور همان شرایط و ویژگی های موشک قادر را دارد اما با این تفاوت که موشک نور در ردیف موشک های برد متوسط قرار دارد در حالی که موشک قادر موشکی دوربرد است.
هر دوی این موشک ها بر ضد اهداف سطحی کاربرد دارند و ویژگی خاص آنها نقطه زنی است یعنی هدف معینی را با دقت فراوان منهدم می کنند.
کلاهک و شکل بدنه موشک قادر با موشک نور مشابه است. هر دو موشک قادر و نور از سامانههای مشابه بهره میبرند. همچنین موشک قادر مانند موشک نور از یک بوستر کمکی پرتاب اولیه استفاده میکند. کلاهک جنگی موشک قادر از نوع شدید الانفجار (High explosives) است که قابلیت نفوذ در زره کشتیها با فیوز تأخیری را دارد.
موشک کروز ضد کشتی قادر تاکنون در دو نوع دریاپایه و هواپایه ساخته شده و قدرت تخریبی بالایی علیه اهداف ساحلی و ناوهای جنگی دارد. پرواز در ارتفاع پایین و مقابله با شناورها و تجهیزات ساحلی دشمن با سطح مقطع راداری بسیار کم، سامانه ناوبری با دقت بالا، قابلیت گریز از سیگنالهای پارازیت، امکان برنامهریزی موشک قبل از شلیک، رادار پیشرفته با قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک، آمادهسازی و واکنش سریع موشک برای حمله به اهداف ساحلی علاوه بر اهداف شناور و توانایی پرتاب از زمین، دریا و هوا از ویژگیهای موشک کروز قادر است.
با توجه به اینکه در جنگ الکترونیکی میتوان با ارسال پالسهای مخرب حاوی اطلاعات غلط (غیرحقیقی یا مجازی) موشک را گمراه کرد، اما موشک قادر در برابر جنگ الکترونیکی مقاوم است و قدرت هدفیابی آن نیز بسیار بالا است.
این موشک همچنین از یک خلبان خودکار دیجیتال (Digital Auto Pilot= DAP) استفاده می کند که مسیر پروازی آن را تا هدف تنظیم و برخورد آن را به آن تضمین میکند. سیستم هدایت موشک قادر مبتنی بر رادار داخلی فعال است. بدین ترتیب موشک کروز ضدکشتی قادر دارای قابلیت برتر هدایت و کنترل است که نسبت به موشکهای کروز ضد کشتی دیگر در جهان بهتر و دقیقتر عمل می کند.
از دیگر قابلیتهای این موشک میتوان به امکان نصب بر روی هواگردهایی همچون بالگرد میل 17 و جنگنده اف 4 فانتوم اشاره کرد که این کار باعث دقت و سرعت بیشتر در انهدام اهداف میشود.
مشخصات و ویژگیها
- طول: 740 سانتیمتر
- قُطر: 36 سانتیمتر
- سرعت: 0.9 ماخ
- برد: حدود 300 کیلومتر
- کلاهک جنگی: شدید الانفجار (High explosives) با قابلیت نفوذ در زره کشتیها با فیوز تأخیری.
- وزن کلاهک: 200 کیلوگرم
- موتور: توربوجت و سوخت مایع
- پرواز در ارتفاع پایین و مقابله با شناورها و تجهیزات ساحلی دشمن با سطح مقطع راداری بسیار کم
- سامانه خلبان خودکار دیجیتال
- سامانه ناوبری با دقت بالا
- امکان برنامهریزی موشک قبل از شلیک
- رادار پیشرفته با قابلیت مقابله با جنگ الکترونیک
- آمادهسازی و واکنش سریع موشک برای حمله به اهداف ساحلی علاوه بر هدف شناور
- دارای توانایی پرتاب از زمین، دریا و هوا
- سیستم هدایت: رادار فعال داخلی
- ارتفاع پروازی: 20 تا 30 متری از سطح دریا با توان پرواز در ارتفاع 3 تا 5 متری آب در مرحله نهایی تقرب به هدف.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
117