در این یادداشت آمده است؛ وقتی رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور قدرتمند ترکیه، چهارشنبه گذشته از تصمیم خود برای برگزاری انتخابات جدید در روز 24 ژوئن، 17 ماه پیش از موعد مقرر خبر داد، نمایندگان هم حزبی وی در پارلمان که در حال تماشای تلویزیون بودند، شگفت زده شدند.
این نمایندگان ظرف چند روز به بررسی قوانینی خواهند پرداخت که برای برگزاری انتخاباتی لازم است که تصور نمی کردند به این زودی برگزار شود.
انتخابات در ترکیه
این انتخابات زودهنگام در واقع نقطه اوج گذار ترکیه از دموکراسی پارلمانی به یک سیستم جدید ریاست جمهوری است؛ سیستمی که در آن مجلس ملی ترکیه نقش بسیار کمتری در قدرت خواهد داشت.
در آن زمان وزیران نزدیک به حزب حاکم عدالت و توسعه کاملا متعهد شده بودند که این اتفاق نیافتد.
تاریخ اصلی انتخابات، 3 نوامبر 2019 بوده است که تا آن زمان نهادها می بایست خود را تطبیق دهند و مقدمات برگزاری آن را فراهم می کردند.
حالا کارها به سرعت و با عجله پیش خواهد رفت.
مرحله گذار به سیستم سیاسی جدید ترکیه باید سریع انجام شود و فقط 65 روز فرصت هست که مقدمات و رویه های اداری انتخابات که در ترکیه بسیار سنگین است، انجام شود.
چرا برگزاری انتخابات جلو افتاد؟
به گفته تحلیلگران، تصمیم به انتخابات زودهنگام پس از آن گرفته شد که دولت «باغچهلی» متحد وفادار اردوغان و رهبر حزب راستگرای حرکت ملی چنین درخواستی را مطرح کرد.
البته تاریخ پیشنهادی او اواخر ماه اوت بود که به خاطر سالگرد شکست امپراتوری روم شرقی از ترکیه رد شد.
با وجود این، به نظر میرسد که «باغچهلی» از این همزمانی مطلع نبوده است.
اردوغان که در گذشته همواره ایده انتخابات زود هنگام را رد کرده بود، به چرخشی که در موضعش داده اذعان کرده است.
وی گفته است این تصمیم به دلیل عملیات نظامی خارج از مرزها یعنی مداخلات نظامی ترکیه در سوریه و عراق و همچنین به علت وضعیت خطیر بین المللی گرفته شده است.
«بینعالی ییلدیریم» نخست وزیر ترکیه نیز همین موضوع را تکرار کرده و گفته است، "نگرانی های ژئوپولیتیکی" دلیل این تصمیم بوده است.
روند سریع انتخاباتی
احزاب مخالف دولت در اظهارنظرهای اولیه از خبر انتخابات ماه ژوئن استقبال کرده اما گفته اند چنین تصمیمی نشان دهنده دستپاچگی دولت است.
این در حالی است که مخالفان در موضعی بسیار ضعیف تر از دولت قرار دارند، زیرا طبق نظرسنجی ها، حزب حاکم عدالت و توسعه حدود 20 امتیاز بیشتر از مخالفان قرار دارد.
هر چند ادعاهای مخالفان دولت ترکیه مبنی بر این که دولت از بیم ناکامی اقتصادی برای برگزاری انتخابات عجله دارد، سخنی گزافه است، اما ارزش لیره ترکیه در برابر ارزهای دیگر طی هفته های اخیر به شدت سقوط کرده است.
روند سریع انتخابات باعث می شود فرصت دولت برای جلب رای دهندگان نیز نسبتا محدود شود.
صرف تشکیل دولت ائتلافی در ترکیه پس از همه ادواری که حزب حاکم عدالت و توسعه توانسته بود به تنهایی دولت تشکیل دهد، گویای همین واقعیت است که حزب حاکم تحت رهبری اردوغان نتوانسته است همچنان بعنوان حزب اول و بی رقیب در پارلمان باقی بماند.
لذا با گذشت زمان و روند تحولات داخلی و محیط پیرامونی که رهبران ترکیه آن را مناسب و همسو با اهداف خود نمی دانند انان را ناگزیر از پیشگیری پیروزی احتمالی حداقلی در انتخابات سال 2019 کرده است.
تصمیم مقامات آنکارا و رهبران احزاب موتلف ترک برای برگزاری انتخابات زودهنگام در تابستان سال جاری در همین راستا قابل ارزیابی است.
مترجم :علی مولوی
138/110
بیشتر بخوانید:
تصویب طرح برگزاری انتخابات زودهنگام در پارلمان ترکیه
طرح برگزاری انتخابات زودهنگام در پارلمان ترکیه/ تحلیل
اعلام زمان برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی و ریاست جمهوری در ترکیه