کمتر از سه هفته پس از صدور رای اولیه دیوان بین المللی دادگستری در پرونده شکایت ایران از آمریکا، دبیرکل سازمان ملل متحد در نامه ای رای صادره را برای پشتیبانی و ضمانت اجرایی به شورای امنیت این سازمان ابلاغ کرد.

به گزارش ایران پرس، «آنتونیو گوترش» در نامه خود به رئیس بولیویایی شورای امنیت سازمان ملل متحد، این شورا را از رای دیوان بین المللی دادگستری در مورد شکایت ایران مبنی بر پای بند نبودن آمریکا به پیمان دوجانبه مودت سال 1955 به طور رسمی مطلع کرده است.

طبق اعلام سایت سازمان ملل متحد، گوترش به پیوست این نامه، نسخه ای از رای دیوان را مبنی بر تعلیق تحریم های ضد ایرانی آمریکا در حوزه های دارویی، وسایل پزشکی، مواد غذایی و هوانوردی ضمیمه کرده است.

دیوان بین‌المللی دادگستری سوم اکتبر 2018 ضمن تایید صلاحیت خود برای رسیدگی به شکایت ایران از آمریکا مبنی بر نقض پیمان مودت که دو کشور در سال 1955 امضا کردند، واشنگتن را ملزم کرد تا صدور رای نهایی دیوان، محدودیت‌های مغایر با موازین بشردوستانه را در اعمال تحریم های هسته ای ضد ایران، لغو کند.

«عبدالقوی یوسف» رئیس دیوان بین‌المللی دادگستری ضمن بازخوانی روند دستیابی به توافق هسته‌ای برجام و سپس خروج آمریکا از آن و احیای تحریم‌های یکجانبه علیه ایران گفت: خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و احیای تحریم ها از جمله لغو تحریم صادرات و واردات و مبادلات مالی با ایران، می‌تواند محدودکننده حقوق این کشور در پیمان مودت محسوب شود.

یوسف‌همچنین با پذیرش استدلال ایران اعلام کرد، تحریم های آمریکا ضد ایران می تواند به «خسارت جبران ناپذیر» منجر شود بنابراین باید اقدامات موقت را در دستور کار قرار داد.

یوسف اظهارات نمایندگان آمریکا را مبنی بر مراقبت واشنگتن از آثار منفی انسانی ناشی از تحریم ها، ناکافی اعلام کرد.

آمریکا به دنبال این شکست حقوقی، در واکنشی انفعالی، شتابزده و مغایر با استانداردهای دیپلماتیک، رای دیوان را «بیهوده» خواند و سپس از تصمیم این کشور برای فسخ پیمان مودت خبر داد؛ حال آن که به اعتقاد کارشناسان، چنین تصمیمی نمی تواند معطوف به گذشته باشد و اصطلاحا «عطف بما سبق» نمی شود. همچنین آمریکا برای فسخ پیمان مودت می بایستی روند مقرر در ماده 23 آن را مبنی بر اخطار کتبی یک ساله به طرف مقابل، رعایت می کرد. 

صرف نظر از بی اساس بودن واکنش های آمریکا، دیوان بین المللی دادگستری، بازوی قضایی و شورای امنیت به نوعی قوه قهریه و نماد اقتدار عملی سازمان ملل متحد محسوب می شوند.

بنابراین اقدام گوترش در ابلاغ رای لازم الاجرا، قطعی و غیرقابل فرجام خواهی دیوان، به مثابه برخورداری این سند بین المللی از ضمانت اجرایی شورای امنیت سازمان ملل است.

«علی رضا جهانگیری» سفیر ایران در هلند در این باره گفته است: شورای امنیت سازمان ملل درقبال رای دیوان بین المللی دادگستری، نقش ضمانت اجرایی دارد بنابراین می‌ تواند آمریکا را به رعایت آن ملزم کند و اگر رای صادره، در شورای امنیت وتو شود، آنگاه واشنگتن با فشار افکار عمومی جهانی و انزوای بین المللی هرچه بیشتر مواجه خواهد بود.

جهانگیری تاکید کرده است: با توجه به رای دیوان، همه کشورها باید از همکاری با آمریکا در اعمال تحریم‌ های یکجانبه در حوزه‌ های مورد اشاره رای، خودداری کنند.

133/118

بیشتر بخوانید:

گوترش: برجام باید حفظ شود

واکنش گوترش به ادعای ضدایرانی فاکس نیوز/ تحلیل