با این حال در سال 1399 این نیرو با یک ابتکار عمل خلاقانه شناوری را در اختیار گرفت که علاوه بر ایجاد قابلیتهای دفاعی موثر و بازدارنده برای کشور، میتواند در ماموریت آبهای آزاد هم حافظ دریانوردان و صیادان ایرانی باشد.
دریادار پاسدار علیرضا تنگسیری فرمانده نیروی دریایی سپاه در 29 آبان 1399 در مراسم الحاق «ناو اقیانوس پیمای شهید رودکی» به نیروی دریایی سپاه پاسداران با تاکید بر اینکه دفاع از کیان اسلام مرز نمی شناسد ، گفت: به فرموده فرماندهی معظم کل قوا نیروی دریایی یک نیروی راهبردی است و مرز نمی شناسد؛ قوانین دریاها این اجازه را به نیروی دریایی میدهد تا ۱۲ مایلی هر کشوری حضور پیدا کند .
نخستین بار در اوایل مهر 1399 بود که دریادار تنگسیری سخن از الحاق یک شناور اقیانوس پیما با قابلیت حمل تسلیحات متنوع و بالگرد و پهپاد به ندسا به میان آورد، شناوری که پس از گذشت کمتر از دو ماه مشخص شد که ناو شهید رودکی است.
به گفته او، از این شناور برای حضور در اقیانوس هند استفاده خواهد شد. وی در تبیین این مساله می گوید: قابل قبول نیست که کشتیهای تجاری و نفتکشهای ما در دریاهای آزاد مورد تهدید قرار گیرند یا اتفاقی برای امنیت آنها بیفتد. تامین امنیت این کشتیها به عهده ما است و با اقتدار آن را به انجام می رسانیم.
مشخصات و ویژگی ها
ناو رودکی که با شناسه «ال 110-1» رونمایی شده، حاصل تغییر کاربری و بهسازی یک ناو ترابری غیر نظامی بوده است. ایده بازسازی و استفاده از کشتیهای ترابری که در ساخت ناو رودکی استفاده شد به ندسا امکان داد تا با هزینه ای کم ناوگان خود را تقویت کند.
ناو رودکی که با تغییرات ساختاری اندک در یک کشتی تجاری ساخت ایتالیا موسوم به «گلکسی اف» در طی سه ماه در کارخانجات دریایی بندرعباس شکل گرفت، بزرگترین شناوری است که ندسا در اختیار دارد.این ناو با ۱۵۰ متر طول و ۲۲ متر عرض و همچنین با وزن جابهجایی ۱۲۰۰۰ تن و حداکثر سرعت ۱۴ گره (معادل ۲۶ کیلومتر در ساعت)، از نظر ماندگاری طولانیمدت در دریا و شعاع دریانوردی، نقطهعطفی برای نیروی دریایی سپاه پاسداران محسوب میشود.
ناو رودکی قبلا یک کشتی «رُل آن – رُل آف» Roll on –Roll offیا به اختصار کشتی «رو - رو» بوده و سطوح شیبدار یا رمپهای آن که طبقات مختلف آن را به هم وصل میکند، برای سوار کردن و تخلیه وسایل چرخدار ، میتواند کاربرد مناسب نظامی داشته باشد.
این ناو میتواند دهها خودروی معمولی، ادوات زرهی چرخدار یا شنی، نفربرهای زرهی و قایقهای کوچک تندرو را در خود جای دهد و به عملیات آبخاکی کمک کند. البته با این تفاوت که توانایی ناو رودکی برای حمل این ادوات بهمراتب بیشتر از ناوهای آبخاکی لارک، هنگام، لاوان و تنب نیروی دریایی ارتش و یا لندینگ کرافتهای نیروی دریایی سپاه است. رمپ پاشنه ناو رودکی هم امکان بارگیری و یا تخلیه را تسریع میکند.
ناو رودکی امکان نشست و برخاست بالگرد و پهپاد و اقدامات اطلاعاتی را دارد و انتظار میرود کارکرد تجسسی همچون ناو ایرانی «ساویز» را در دریاهای دورتر از ساحل ایران داشته باشد.
این ناو میتواند به عنوان ناو مادر نیازهای لجستیکی قایقها و یا یکانهای تحت کنترل خود را تأمین کند و آب و سوخت و آذوقه و مهمات به آنها برساند. ناو رودکی با توجه به وسعت طبقات مختلف آن و داشتن رمپهای بین طبقات و رمپ ورود و خروج از پاشنه، قادر است شماری قایق تندروی معمولی یا مسلح را با خود حمل کند و نیازی به جرثقیل برای سوارکردن و یا به آب انداختن قایقها ندارد.
این ناو هم چنین میتواند چند صد تکاور دریایی را برای اجرای عملیاتهای محولشده در خود اسکان دهد. بالگردهای روی عرشه آن نیز میتوانند پشتیبانی نزدیک هوایی به یکانهای شرکتکننده در عملیات بدهند.
ناو رودکی مجهز به رادار آرایه فازی سه بعدی، سامانههای جنگ الکترونیک، سامانههای موشکی سطح به سطح کروز و سطح به هوا (پدافندی) است و قابلیت حمل بالگرد، پهپاد و قایقهای تندرو را هم دارد .
در این ناو یک رمپ دسترسی در سمت راست شناور قراردارد که در حقیقت محل ورود و خروج و بارگیری ادوات و تجهیزات به عرشه آن است. رمپ دسترسی این امکان را به ناو رودکی میدهد تا تجهیزات لازم بر روی عرشه آن بارگیری شود ، به همین دلیل علاوه بر سامانهها و تجهیزاتی که بر روی این ناو بارگیری شده است، قادر است تا با بارگیری نفربرهای دوزیست در نقش یک شناور مناسب برای عملیات آبخاکی نیز ایفای نقش کند.
توان اجرای عملیات آبخاکی با بارگیری نفربرهای دوزیست در کنار توان انجام عملیات سطحی با استفاده از موشکهای کروز دریایی و از همه آنها مهمتر قابلیت دفاع از خود با استفاده از سامانه پدافندی سوم خرداد را میتوان اصلیترین و مهمترین ویژگیهای ناو شهید رودکی برشمرد.
البته توان اجرای عملیات آبخاکی تنها قابلیت این ناو نیست؛ در حوزه رزم سطح به سطح نیز ناو شهید رودکی مجهز به چهار پرتابگر دوتایی (مجموعا ۸ پرتابگر) موشکهای کروز دریایی است که در صورت استفاده از موشک کروز قدیر، تا برد ۳۰۰ کیلومتر میتواند علیه اهداف و شناورهای هدف موشک کروز شلیک کند.
دفاع از ناو در برابر تهدیدات متنوع از جمله تهدیدات هوایی، دیگر ویژگی است که در ناو رودکی مورد توجه قرار گرفته و سامانه پدافندی سوم خرداد به صورت خودروی حامل رادار و موشک (تلار) TELARمستقر شده است تا بتواند تهدیداتی که از جانب هوا مانند جنگندهها، پهپادها و تسلیحات دورایستا میتواند متوجه این ناو باشد را دفع کند.
در زمینه سامانههای پهپادی نیز آنچه بر روی ناو شهید رودکی به نمایش درآمد پهپادهای ابابیل۲ بود که بعنوان یک پهپاد انتحاری در سازمان رزم نیروی دریایی سپاه به کار گرفته میشود .عرشه بزرگ ناو شهید رودکی این قابلیت را برای آن فراهم میسازد تا بتواند تعداد زیادی پهپاد انتحاری را بتواند برای انجام عملیات روانه سازی کند.
ناو رودکی و توانمندی های جدید
شناور اقیانوس پیمای رودکی توانمندی های جدیدی برای ایران ونیروی دریایی سپاه به ارمغان آورده که به آن اشاره می شود :
نخست ؛ ناو شهید رودکی علاوه بر قابلیتهای رزمی که در حوزههای مختلف برای نیروی دریایی سپاه به ارمغان میآورد، یک قابلیت راهبردی دیگر را هم برای ندسا فراهم میکند و آن هم حضور در ماموریت آبهای دور است؛ با الحاق ناو اقیانوسپیمای رودکی به نیروی دریایی سپاه ، گستره ماموریتهای ندسا که تاکنون در حوزه خلیج فارس بود، به آبهای آزاد و شمال اقیانوس هند گسترش یافته؛ موضوعی که علاوه بر ایجاد قابلیتهای دفاعی ویژه برای کشورمان و بازدارندگی و سیادت دریایی، میتواند در تامین حقوق دریانوردان و صیادان ایرانی که در آبهای آزاد هستند نیز موثر واقع شود.
دوم؛ ایران در ساخت شناور و ناوچههای نظامی تجربه جالبی کسب کرده است. اما ورود ایران به تغییر کشتی های تجاری غول پیکر به ناوهای رزمی، عملا ایران را در مسیر نزدیک شدن به دستیابی به ناوهای بزرگ با قابلیت پشتیبانی و رزمی قرار داده است.
112
بیشتر بخوانید:
ناو اقیانوس پیمای شهید رودکی به نیروی دریایی سپاه ملحق شد