"علی شمخانی" نماینده مقام معظم رهبری و دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در این دیدار گفت : "در چارچوب راهبرد دیپلماسی همسایگی که در دولت جناب آقای رئیسی پیگیری میشود، توسعه همکاریهای همهجانبه با کشورهای همسایه اولویت اصلی ایران در روابط خارجی بوده و ما قائل به هیچگونه محدودیتی در این زمینه نیستیم". "محمد بن عبدالعزیز الخلیفی" وزیر مشاور در امور خارجی قطر نیز با بیان اینکه توسعه مناسبات همهجانبه با ایران در ردیف اولویتهای سیاست خارجی قطر است، تأکید کرد: "افزایش حجم همکاریهای تجاری و تسریع در اجرای پروژههای زیرساختی از اصلیترین محورهایی است که باید با تلاش مشترک دو کشور به موتور محرکه مراودات اقتصادی تهران – دوحه تبدیل شود."
سفر این مقام قطری به تهران در حالی انجام شده است که به دنبال تعاملات مستمر مقامات جمهوری اسلامی ایران با کشورهای همسایه و منطقه ، اکنون دستاوردهایی همچون توافق تهران و ریاض برای از سرگیری روابط دیپلماتیک حاصل شده است و بسیاری از کشورهای عربی و اسلامی از جمله قطر نیز از آن استقبال کرده و این اقدام را برای تقویت امنیت و ثبات در منطقه موثر دانسته اند.قطر از کشورهای دارای اولویت در سیاست خارجی ایران محسوب می شود، ایران و قطر به عنوان دو کشور اسلامی، در منطقه مهم و حساس خلیج فارس قرار دارند و مواضع آنها در مسائل مهم منطقه ای به هم نزدیک است؛ در سال های اخیر پس از اعمال تحریم ها علیه قطر از سوی عربستان، امارات متحده عربی ، بحرین و مصر و پاسخ مثبت ایران برای کمک به مردم و دولت قطر در شکستن این تحریم ها، روابط سیاسی دو کشور به سطوح بالاتری رسید، اما با وجود روابط خوب سیاسی، اشتراکات فرهنگی دو کشور و ظرفیت های بالقوه اقتصادی ، حجم روابط تجاری ایران و قطر تناسبی با این ظرفیتها ندارد.
بنا بر گزارش های منتشر شده، سطح تجارت ایران و قطر بین 200 تا 250 میلیون دلار است که با توجه به ظرفیت های دوکشور، رقم پایینی است و با سطح مورد انتظار فاصله دارد؛ در واقع در مسیر توسعه روابط تجاری ایران با قطر مشکلات جدی وجود دارد که در این خصوص می توان به مساله مبادلات مستقیم پولی، گرانتر بودن هزینه حملونقل دریایی در قطر نسبت به کشورهای دیگر و مشکلات مربوط به مجوز اقامت برای تجار ایرانی اشاره کرد که موجب شده تا روند تجارت دو کشور به نقطه مطلوب نرسد.
این در حالی است که تعمیق و گسترش همکاریهای اقتصادی با همسایگان، کشورهای منطقه و کشورهای آسیایی از جمله اولویت های دیپلماسی اقتصادی جمهوری اسلامی ایران است و دولت سیزدهم ایران نیز بارها بر لزوم توسعه همکاریهای مشترک تجاری و اقتصادی با کشورهای همسایه تاکید کرده است؛ در همین چارچوب، در ماههای گذشته دیدارهایی در سطوح مختلف بین مقامهای سیاسی، اقتصادی و هیاتهای تجاری ایران و قطر انجام شده است که از آن جمله می توان به سفر سال گذشته "سید ابراهیم رئیسی"، رئیس جمهوری اسلامی ایران به دوحه اشاره کرد؛ در این سفر، 14 توافق همکاری از جمله در زمینه های حمل و نقل دریایی، برق، بنادر و گردشگری میان مقامهای دو طرف به امضا رسید.
واضح است که مقامات جمهوری اسلامی ایران و قطر خواهان توسعه همه جانبه روابط هستند و وزیر مشاور در امور خارجی قطر نیز توسعه همکاری های با ایران را در ردیف اولویتهای سیاست خارجی کشورش دانسته است، بنابراین سفر وی به تهران و دیدار با مقامات جمهوری اسلامی ایران را می توان اقدامی در جهت تحکیم مناسبات و یافتن راهکارهای لازم برای رفع موانع موجود در روابط اقتصادی و تجاری ارزیابی کرد. دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در همین ارتباط گفته است: "لازم است با رفع موانع موجود، سطح همکاریهای تجاری و بازرگانی و همچنین فعالیتهای مشترک در زمینه اجرای پروژههای زیر ساختی، متناسب با تعاملات سیاسی دو کشور ارتقاء یابد."
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
115