ایران پرس - روسیه بارها درباره روند کنونی پیمان های کنترل تسلیحات، با توجه به رویکرد آمریکا برای از بین بردن این پیمان ها هشدار داد.

در این راستا "ولادیمیر پوتین" رئیس جمهور روسیه تهدید کرد اگر آمریکا قصدی برای تمدید پیمان مهم کنترل تسلیحات هسته ای استراتزیک (استارت) از خود نشان ندهد، روسیه نیز اجازه خواهد داد که این پیمان در سال 2021 منقضی شود. 

"پوتین" روز پنجشنبه در حاشیه نشست اقتصادی سن پترزبورگ گفت: ‹‹اگر کسی قصد تمدید پیمان استارت را ندارد ما نیز آن را تمدید نخواهیم کرد. با این که این پیمان در سال 2021 به پایان می رسد، روند گفتگوهای رسمی برای تمدید آن آغاز نشده است››.

پیمان کاهش تسلیحات هسته ای استراتژیک (استارت) که آخرین نسخه آن با عنوان استارت جدید (New START) در سال 2010 بین "باراک اوباما" و "دمیتری مدودف" روسای جمهور وقت آمریکا و روسیه امضا شد، در سال 2021 به پایان می رسد. با این حال هنوز هیچ توافقی بین واشنگتن و مسکو برای تمدید آن صورت نگرفته است. این مساله هشدارهای متعدد روسیه را در زمینه بی اعتنایی آمریکا به توافقات تسلیحاتی به دنبال داشته است. 

"دونالد ترامپ" رئیس جمهور آمریکا رویکرد بی اعتنایی و خروج از پیمان های بین المللی از جمله پیمان های تسلیحاتی را در پیش گرفته است. "ترامپ" که از ژانویه 2017 به قدرت رسیده، برای رفع اتهامات از خود در زمینه حمایت روسیه از وی در انتخابات ریاست جمهوری 2016 و نیز تحقق اهدافش در تقویت توانمندی های هسته ای آمریکا و تضعیف زرادخانه هسته ای روسیه، سیاست اتهام زنی به روسیه را درباره نقض دو پیمان بسیار مهم هسته ای یعنی پیمان نیروهای هسته ای میان برد و  پیمان استارت دنبال کرده است.

واشنگتن تلاش می کند تا مسکو را مقصر لغو و تمدید نشدن پیمان های کنترل تسلیحات از جمله پیمان استارت معرفی کند. با این حال مقامات ارشد روسیه بر عزم این کشور برای ایستادگی در برابر آمریکا و اقدام متقابل تاکید کرده اند.

"پوتین" در این زمینه گفت: ‹‹در صورتی که پیمان استارت بدون رسیدن به یک نسخه جدید، منقضی شود، دیگر ابزاری برای محدود کردن رقابت تسلیحاتی وجود نخواهد داشت و برای مثال تسلیحات راهبردی به فضا نیز ارسال خواهند شد و بالای سر ما سلاح هسته ای مستقر خواهد شد››.

"مایک پمپئو" وزیرخارجه آمریکا درآوریل 2019 دو شرط مد نظر دولت ترامپ را برای تمدید پیمان استارت طرح کرد که عبارت از پیوستن چین به آن و نیز توقف توسعه تسلیحات فراصوت روسیه بود. با این حال پکن این درخواست را رد و مسکو نیز بر ادامه گسترش و استقرار تسلیحات فراصوت تاکید کرده است. 

رویکرد ترامپ در مشروط کردن مذاکره درباره تمدید پیمان استارت با انتقادات داخلی نیز مواجه شده است؛ از جمله هشت عضو کنگره روز چهارشنبه با ارسال نامه ای به ترامپ از او خواستند تا مرتکب خطایی نشود که ثبات راهبردی و امنیت کشور را به خطرمی اندازد.

 در نامه قانون گذاران کنگره تاکید شده است: ‹‹ اگر پیمان استارت منقضی شود، روسیه این قابلیت را دارد که با سرعت، زرادخانه هسته ای خود را گسترش دهد و بدین ترتیب آمریکا هم مجبور خواهد شد با صرف هزینه گزاف زرادخانه خود را تقویت کند تا موازنه میان دو طرف برقرار بماند››.

روسیه و آمریکا در فوریه 2019 نیز اجرای پیمان "نیروهای هسته ای میان برد"(آی ان اف) را که در زمان جنگ سرد آن را امضا کرده بودند، به حال تعلیق در آوردند. دو کشور، همدیگر را به نقض این پیمان متهم کرده اند.

"الکساندر خرامتچیخین" Alexandre Khramtchikhine کارشناس سیاسی روس معتقد است: در حال حاضر کمترین شانسی برای رسیدن به توافق جدید میان دو قدرت وجود ندارد››.

لغو پیمان "آی ان اف" و تمدید نشدن پیمان استارت به معنای گسترش رویارویی موشکی و هسته ای آمریکا و روسیه و وارد شدن دیگر قدرت های هسته ای مانند چین به این عرصه خواهد بود. چنین وضعی به بروز بی ثباتی و ناامنی بی سابقه ای در دوران پسا جنگ سرد منجر خواهد شد. 139/118

نویسنده: سیدرضا میرطاهر

بیشتر بخوانید:

انتقاد سازمان ملل از خروج آمریکا از «معاهده بین المللی تجارت تسلیحات»

آمریکا از "معاهده بین المللی تجارت تسلیحات" هم خارج شد