ایران پرس- روابط ترکیه و آمریکا پس از کودتای نافرجام 15 ژوئیه 2016 دچار تنش های زیادی شد. برخلاف امید مقامات آنکارا به بهبود روابط دو کشور با روی کار آمدن "دونالد ترامپ" در آمریکا، در عمل اختلافات دو کشور تشدید شده است.

واشنگتن در جدیدترین اقدام خود همسو با اتحادیه اروپا علیه اقدامات گازی اخیر ترکیه در شرق مدیترانه موضع گرفت.

"مایک پمپئو" وزیر خارجه آمریکا روز شنبه در سفر به یونان و دیدار با نخست وزیر این کشور، به آنکارا در مورد آن چه  فعالیت حفاری "غیرقانونی" و "غیرقابل قبول" در قبرس خواند، هشدار داد.

وزیر خارجه آمریکا اظهار داشت: «قوانینی در زمینه تحقیق در مورد منابع انرژی در دریای مدیترانه وجود دارد که بر اساس آنها ترکیه نباید به اقدامات و حفاری‌های غیرقانونی دست بزند. ما به ترک‌ها گفتیم که حفاری غیرقانونی و غیرقابل قبول است. ما همچنین اقدامات دیپلماتیک را برای اطمینان از انجام فعالیت‌های قانونی ادامه خواهیم داد.»

وزیر خارجه آمریکا با اشاره به اختلاف شدید اتحادیه اروپا و ترکیه در این زمینه تاکید کرد، هیچ کشوری نمی تواند اروپا را گروگان بگیرد.

ترکیه حفاری نفت و گاز را نزدیک بخش ترک نشین قبرس از اواخر فوریه 2019 آغاز کرد.

این اقدام موجب افزایش تنش ها با کشورهای همسایه، یعنی قبرس و یونان شده و واکنش اتحادیه اروپا را برانگیخته است.

پس از آنکه آنکارا کشتی حفاری را به آب های شرق مدیترانه در جوار بخش ترک نشین قبرس اعزام کرد، تنش ها میان جمهوری قبرس و ترکیه در مورد حفاری های دریایی تشدید شده است.

جمهوری قبرس پیش‌تر مجوز حفاری در آن منطقه را به شرکت‌های فرانسوی و ایتالیایی داده است.

با توجه به عضویت جمهوری قبرس در اتحادیه اروپا، بروکسل موضع شدیدی علیه آنکارا اتخاذ کرده است. سران اتحادیه اروپا اواخر ژوئن 2019 در بیانیه پایانی نشست خود در بروکسل اعلام کردند، فعالیت حفاری غیرقانونی ترکیه در اطراف قبرس را محکوم می‌کنند.

روابط اتحادیه اروپا و ترکیه پس از کودتای نافرجام ژوئیه 2016 همواره تنش آمیز بوده است. اکنون به فهرست طولانی اختلافات اتحادیه اروپا و ترکیه که از مساله تعلیق روند عضویت ترکیه در این اتحادیه تا انتقادهای شدید بروکسل از سیاست داخلی و تحولات مربوط به تغییر نظام سیاسی ترکیه از پارلمانی به ریاستی را در برمی گیرد، مساله جدیدی افزوده شده است.

با توجه به این که دو کشور عضو این اتحادیه یعنی جمهوری قبرس و یونان به طور مستقیم در مناقشه دریایی با ترکیه بر سر اکتشاف و استخراج گاز ازمنابع کف دریا درگیر هستند، بنابراین بروکسل بر حمایت از این دو کشور عضو اتحادیه پافشاری می کند.

اتحادیه اروپا پیش تر در پی فشار یونان و قبرس، با صدور بیانیه‌ای اقدام ترکیه را «غیرقانونی» خوانده و به آنکارا هشدار داده بود که در صورت متوقف نکردن عملیات حفاری آماده است تا «واکنش مناسب» را نشان دهد.

اکنون آمریکا که در برهه کنونی دچار اختلافات زیادی با ترکیه درباره وضع کردهای شمال سوریه، اقدام آنکارا به خرید سامانه موشکی اس- 400 از روسیه و ادامه معاملات تجاری و اقتصادی ترکیه با ایران دارد، موقع را مغتنم شمرده و تلاش می کند در همراهی با اتحادیه اروپا، فشارها علیه آنکارا را تشدید کند.

با این حال مقامات آنکارا قصد عقب نشینی در این زمینه را ندارند و اکتشاف و بهره برداری از منابع انرژی فسیلی واقع در جوار بخش ترک نشین قبرس را حق قانونی خود می دانند.

"رجب طیب اردوغان" رئیس جمهور ترکیه اواخر ژوئن 2019 گفت: "ترکیه در منابع انرژی شرق مدیترانه مانند دولت‌های ساحلی آن از جمله جمهوری ترک قبرس شمالی حق و منافع دارد. حفظ این حقوق بین‌المللی وظیفه اصلی ترکیه به عنوان یکی از کشورهای ضامن است". 

بدین ترتیب پیش بینی می شود که در آینده نزدیک رویارویی اتحادیه اروپا و آنکارا بر سر این مساله شدت یابد و حتی به اقداماتی علیه آنکارا منجر شود؛ ضمن این که یونان به عنوان حامی اصلی جمهوری قبرس بر ممانعت از اقدامات ترک ها جدیت دارد و در این زمینه از پشتیبانی دولت ترامپ نیز برخوردار است.

نویسنده: میرطاهر

117/118

بیشتر بخوانید:

تاکید دوباره "اردوغان" بر حمایت از حقوق ترکیه و ترک های قبرس/ تحلیل

تاکید ترکیه بر ادامه فعالیت های حفاری گازی در سواحل قبرس